Jak podkreślił Leśniakiewicz, ustawa przygotowywana przez rząd we współpracy z samorządowcami „idzie w tym kierunku, żeby uwzględnić kluczowe zadania związane z budowaniem odporności obywatela i państwa”.

Wójt Iwanowic o obronie cywilnej: kto pomoże samorządom sfinansować te zadania?

„Odbyliśmy kilkanaście spotkań kluczowych z przedstawicielstwami samorządów lokalnych, by tą ustawę przygotować w miarę zrozumiale, określając zadania, podział tych zadań i kompetencji na poszczególne szczeble administracji rządowej i samorządowej, żeby pokazać wspólność działania sfery samorządowej i rządowej i zapewnić właściwy model finansowania tego procesu” – wyjaśnił Leśniakiewicz.

Zadania dla samorządów przewidziane w ustawie

W trakcie Forum Miasteczek Polskich podsekretarz wyjaśnił, jakie zadania będą spoczywać na samorządach w związku z ustawą o obronie ludności cywilnej.

„Organem podstawowym ochrony ludności będzie samorząd lokalny. Wójt, którego będzie wspierał gminny zespół zarządzania kryzysowego, bowiem elementem operacyjnym będzie nadal ustawa o zarządzaniu kryzysowym” – poinformował Leśniakiewicz dodając, że wypełnianiem zadań zajmą się podmioty wymienione w ustawie.

„Dzielimy je na podmioty ratownicze, podmioty pomocy humanitarnej i podmioty związane z utrzymaniem ciągłości dostaw podstawowych usług dla obywatela. Na przykład, lokalne podmioty związane z dostarczaniem wody będą podmiotem obrony cywilnej w sytuacjach nadzwyczajnych. Ale od tego, jaki podmiot będzie dla społeczności lokalnej kluczowy oprócz tych, które będą wymienione w ustawie, o tym będzie decydował samorząd” – wyjaśnił.

Podsekretarz poinformował także, że zbudowaniem systemu ostrzegania i alarmowania ludności zgodnie z nową ustawą ma zająć się Państwowa Straż Pożarna.

„Już rozpoczęto działania w tym kierunku, bowiem pozyskano środki na realizację tego zadania głównie dedykowane na poziom samorządowy, gminny. Ma powstać ponad 4 tys. nowych systemów rozgłośnieniowych, przy czym te systemy mają być i foniczne i głosowe” – poinformował.

Drugim obszarem wskazanym przez Leśniakiewicza jest budowa procesu ewakuacji ludzi z obszarów zagrożonych. Jak ogłosił, „wojewoda będzie odpowiedzialny za stworzenie wojewódzkich planów ewakuacji osób z obszarów potencjalnie zagrożonych, które mogą wynikać z możliwości prowadzonych działań wojennych, ale również w kontekście działań związanych z usuwaniem klęsk żywiołowych, a po stronie samorządu będzie przygotowanie obszarów ewakuacyjnych”.

„Będzie nowe podejście do całego procesu planistycznego związanym z ewakuacją osób i mienia” – dodał podsekretarz.

W nowej ustawie mają też znaleźć się zapisy dotyczące przyjmowania uchodźców z krajów sąsiednich. Jak  podkreślił Leśniakiewicz, po wybuchu wojny w Ukrainie dużą rolę w zakresie pomocy uchodźcom  odegrały samorządy, jednak rząd „chciałby być lepiej przygotowany do tego procesu”. 

Przedstawiciel MSWiA odniósł się też do kwestii budowy schronów i miejsc doraźnego schronienia i zapowiedział ponowną kontrolę tych obiektów.

„Chcemy jeszcze raz zweryfikować schrony i obiekty doraźnego schronienia, bowiem zostanie jeszcze raz przygotowane rozporządzenie w sprawie warunków, jakie powinny spełniać obiekty schronowe i tymczasowej ochrony” – poinformował i dodał, że do 2026 roku wszystkie obiekty podziemne będą musiały spełniać założenia konstrukcji wynikające z ustawy, tj. odporność na dynamiczne obciążenia, możliwość skutecznej ewakuacji i skuteczna wentylacja. Remonty obiektów ma pokryć rząd.

„Do 100 proc. wartości zadań chcielibyśmy pokryć ze środków, które będą przeznaczone na wykonanie  zadań z obrony cywilnej” – wyjaśnił Leśniakiewicz.

Ustawa o ochronie ludności to jeden z projektów, nad którymi pracował resort spraw wewnętrznych i administracji. Podstawowym założeniem systemu ochrony ludności jest możliwość jego działania w formule obrony cywilnej, czyli w czasie wojny. W takim wypadku szef MSWiA stanie się krajowym organem obrony cywilnej – Szefem Obrony Cywilnej.

mc/