Przez trzy dni Warszawa gościła Europejczyków, którzy przybyli na trzecią i ostatnią sesję europejskiego panelu obywatelskiego poświęconego zmianom klimatu, środowisku i zdrowiu. Ze względu na obecną sytuację związaną z COVID-19, niektórzy członkowie panelu uczestniczyli w nim zdalnie. Łącznie w dyskusjach brało udział ok. 200 osób.

Paneliści omówili swoje zalecenia dla UE w pięciu obszarach: lepsze sposoby życia, ochrona naszego środowiska i naszego zdrowia, zmiana kierunku naszej gospodarki i naszej konsumpcji, z kierunku zrównoważonego społeczeństwa oraz dbałość o wszystkich. Uczestnicy głosowali nad 64 zaleceniami: 51 zostało zatwierdzonych, a 13 nie osiągnęło wymaganego progu 70 proc. poparcia.

Lepsze sposoby życia

Paneliści zalecają zapewnienie unijnych dotacji dla ekologicznego rolnictwa oraz wsparcie dla upraw wertykalnych, gdzie uprawy prowadzone są jedna na drugiej. UE powinna także ustalić minimalne standardy jakości żywności w szkolnych stołówkach, a produkcja żywności powinna stać się częścią edukacji publicznej.

Kolejnym zaleceniem jest utworzenie dyrektywy UE w sprawie rozwoju obszarów miejskich, dzięki której miasta stałyby się bardziej ekologiczne. Paneliści chcą także większego wsparcia dla rowerzystów i inwestycji w nowe ścieżki rowerowe.

Ochrona naszego środowiska i naszego zdrowia

Uczestnicy panelu wezwali do wprowadzenia jednolitego systemu etykiet wyjaśniających cały ślad ekologiczny produktów kupowanych w UE, a także etykiet informujących o stosowaniu substancji hormonalnych w produktach spożywczych.

Chcą także nałożenia wyższych podatków na niezdrową żywność, aby zniechęcić do jej konsumpcji, oraz ogólnoeuropejskiego systemu oceny punktowej dla zdrowej żywności.

Paneliści zalecają drastyczne ograniczenie stosowania chemicznych pestycydów i nawozów. W celu ochrony bioróżnorodności, chcą rozszerzenia obszarów chronionych oraz szybkiego i masowego zalesiania. Chcą również stopniowego wycofywania się z intensywnej hodowli zwierząt.

Zmiana kierunku naszej gospodarki i naszej konsumpcji

Paneliści zalecają również, aby UE zachęcała do dłuższego korzystania z produktów poprzez wydłużenie gwarancji i ustalenie maksymalnych cen części zamiennych.

Ich zdaniem, UE powinna egzekwować bardziej rygorystyczne środowiskowe normy produkcyjne, które powinny obejmować również towary importowane, oraz wprowadzić środki ograniczające reklamę produktów szkodzących środowisku.

W kierunku zrównoważonego społeczeństwa

Paneliści chcą, by UE wprowadziła obowiązek stosowania filtrów CO2, zwłaszcza w elektrowniach węglowych. Chcą walczyć z zanieczyszczeniem środowiska poprzez nakładanie kar na tych, którzy zanieczyszczają, oraz zmniejszenie ilości importowanych towarów, które nie spełniają unijnych norm dotyczących śladu ekologicznego.

Według panelistów, UE powinna również wspierać państwa członkowskie w poprawie połączeń obszarów wiejskich, zachęcając jednocześnie do korzystania z transportu publicznego po przystępnych cenach. Powinna także - w ich ocenie - promować zakup pojazdów elektrycznych i inwestycje w rozwój innych technologii niepowodujących zanieczyszczeń.

Dbałość o wszystkich

Paneliści proponują zmianę w traktatach UE, która wprowadziłaby podstawę prawną dla większej liczby działań UE w zakresie zdrowia. Według nich, należy dążyć do tego, aby leczenie w całej UE było na podobnym poziomie i po uczciwych cenach. Obywatele sugerują utworzenie nowej europejskiej agencja ds. zamówień publicznych, która mogłaby negocjować lepsze ceny leków dla wszystkich państw członkowskich.

Zdaniem panelistów, środki higieniczne dla kobiet powinny przestać być opodatkowane jak dobra luksusowe. Jak podkreślili, aby wspierać lepsze zrozumienie kwestii zdrowotnych, kraje UE powinny włączyć do programów szkolnych edukację w zakresie zdrowia psychicznego i seksualności.

Kolejna sesja plenarna Konferencji odbędzie się w styczniu

Przedstawiciele panelu zaprezentują i omówią jego zalecenia na kolejnej sesji plenarnej Konferencji 21-22 stycznia 2022 r. w Strasburgu. W sesji plenarnej biorą udział przedstawiciele instytucji UE, parlamentów narodowych, społeczeństwa obywatelskiego i obywatele.

Ostateczny wynik Konferencji zostanie przedstawiony w raporcie dla przewodniczących europarlamentu, Rady UE i Komisji Europejskiej, którzy zobowiązali się do reakcji na te zalecenia.

kic/