Zaproponowany w środę przez Komisję Europejską pakiet klimatyczny ma na celu ograniczenie emisji pochodzących z przemysłu, budynków, transportu i użytkowania gruntów i będzie miał istotne konsekwencje zarówno dla wszystkich regionów europejskich, przedsiębiorstw, jak i obywateli, wprowadzając w życie zasadę „zanieczyszczający płaci”. Biorąc pod uwagę rewizję unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS), będącą w centralnym punkcie strategii, ważne jest – zdaniem Komitetu Regionów - aby zmiany przyczyniły się do spójności terytorialnej.

„Pakiet musi odpowiadać na potrzeby każdego terytorium, zwiększyć zaangażowanie, alokację przychodów oraz zapewnić dostęp do bezpośredniego finansowania zielonych inwestycji i klimatycznych wydatków socjalnych dla władz lokalnych i regionalnych, które są odpowiedzialne za wdrożenie 90 proc. działań adaptacyjnych do zmiany klimatu i 70 proc. działań łagodzących zmiany klimatu” – podkreślił Komitet w komunikacie przesłanym Serwisowi Samorządowemu PAP.

Cytowany w nim szef KR Apostolos Cicikostas oświadczył, że „przejście Europy w kierunku neutralności klimatycznej zostanie osiągnięte tylko wtedy, gdy w centrum uwagi postawi ona potrzeby ludzi, uwzględni specyfikę każdego terytorium i nie pozostawi w tyle żadnej osoby ani regionu”.

„Musimy zacząć od ograniczenia biurokracji, aby zapewnić europejskim władzom lokalnym i regionalnym bezpośredni dostęp do funduszy UE. Europa potrzebuje ekologicznej i sprawiedliwej odbudowy gospodarczej, która zaradzi kryzysowi klimatycznemu, zbuduje odporność, wesprze  innowacje i stworzy lokalne miejsca pracy” – zaznaczył Cicikostas.

Dodał, że trzeba wzmocnić pozycję miast, regionów wszędzie tam, gdzie mają one kompetencje – takie jak efektywność energetyczna w budynkach, zrównoważony transport, ochrona bioróżnorodności czy walka z ubóstwem energetycznym – aby przyspieszyć zieloną transformację.

Przewodniczący Komisji Środowiska, Zmiany Klimatu i Energii (ENVE) Komitetu Regionów, burmistrz Sewilli (Hiszpania) Juan Espadas ocenił, że „pakiet +Fit for 55+ jest punktem wyjścia do rewolucji klimatycznej. „Musi być ambitny, ale wiemy, że to wszystko ma swoją cenę. Rzeczywistość zmian klimatycznych dotknie każdego człowieka i każde terytorium, ale w pierwszej kolejności dotknie najsłabszych w społeczeństwie. Jeśli chodzi o mieszkalnictwo, mobilność, energię i nie tylko, mamy do odegrania dużą rolę, aby zagwarantować, że równość i silne wsparcie społeczne nie pozostawią w tyle żadnych ludzi ani miejsc” -  podkreślił Hiszpan.

Dzięki nowemu i zaktualizowanemu zestawowi przepisów dotyczących energii i klimatu UE dąży do zmniejszenia emisji o 55 proc. do 2030 r. i osiągnięcia zerowego salda emisji netto do 2050 r. Pakiet „Fit for 55” jest głównym filarem unijnej strategii. Składa się z 13 wniosków ustawodawczych, które dotyczą różnych aspektów zielonej transformacji, w centralnym punkcie stawiając zrewitalizowany system handlu uprawnieniami do emisji. Zmiana dyrektywy w sprawie EU ETS ma na celu wprowadzenie handlu uprawnieniami do emisji w sektorach budownictwa i transportu drogowego.

„Fit for 55” przewiduje zmiany w unijnych przepisach:

• Rewizję unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS)

• Przegląd rozporządzenia w sprawie użytkowania gruntów, zmiany użytkowania gruntów i leśnictwa (LULUCF)

• Zmianę rozporządzenia w sprawie wspólnego wysiłku redukcyjnego (ESR)

• Nowelizację dyrektywy w sprawie energii odnawialnej (RED)

• Zmianę dyrektywy o efektywności energetycznej (EED)

• Rewizję dyrektywy w sprawie infrastruktury paliw alternatywnych (AFID)

• Nowelizację rozporządzenia określającego normy emisji CO2 dla samochodów osobowych i dostawczych

• Zmianę dyrektywy w sprawie opodatkowania energii

Nowe wnioski ustawodawcze „Fit for 55”:

• Nowa strategia leśna UE

• Graniczny podatek węglowy (CBAM)

• Instrument społeczny na rzecz działań na rzecz klimatu

• Zrównoważone paliwa lotnicze (ReFuelEU Aviation)

• Ekologizacja europejskiej przestrzeni morskiej (FuelEU Maritime)

kic/