Wzmocnienie zarządzania rozwojem Polski na poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym to główny cel projektu nowelizacji ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, który przyjęła Rada Ministrów.

Jak podało w komunikacie Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, zmiany mają trzy cele: przygotowanie gruntu prawnego pod nowe rozdanie unijnych funduszy, wpisanie do ustawy nowych instrumentów polityki regionalnej, które wzmacniają pozycję samorządów lokalnych oraz ścisłe powiązanie planowania społeczno-gospodarczego z przestrzennym.

Na poziomie regionalnym istotą zmiany w ustawie jest właśnie połączenie systemów planowania. Jeden dokument – strategia rozwoju województwa – powinien określać, w jakim kierunku będzie rozwijać się dane województwo. Przestaną więc obowiązywać plany zagospodarowania przestrzennego województw, a strategie zostaną mocniej osadzone w problematyce związanej z rozwojem przestrzennym. Założono, że proponowane zmiany wejdą w życie dopiero po 2025 roku, co umożliwi zakończenie prac nad trwającą obecnie aktualizacją strategii województw pod nowy okres programowania UE po 2020 roku.

Na poziomie lokalnym wprowadzona zostanie strategia rozwoju gminy. Wiele samorządów przygotowywało tego typu strategie, niemniej jednak nie były one osadzone w przepisach prawnych. Zakłada się, że strategia będzie nieobligatoryjna – nie każda gmina ma potrzebę posiadania takiej strategii. Rozwiązanie to będzie wykorzystywane w przypadku większych ośrodków miejskich.

Wprowadzona zostanie również strategia rozwoju ponadlokalnego. Możliwość przygotowania wspólnej strategii odpowiada na potrzebę planowania działań rozwojowych wykraczających (lub oddziałujących) poza granice administracyjne jednostki terytorialnej. Oba rozwiązania umożliwią przygotowanie dokumentów, stanowiących ramy strategiczne dla aplikowania o środki unijne.

Jak podaje resort, proponuje się nowe podejście do uzgadniania działań rozwojowych z samorządami – kontrakt programowy, sektorowy i porozumienie terytorialne. Kontrakt programowy powiązany zostanie z dofinansowaniem i warunkami wykorzystania środków UE, kontrakt sektorowy będzie stanowił mechanizm uzgadniania zakresu ukierunkowanych terytorialnie działań sektorowych podejmowanych przez poszczególnych ministrów właściwych w ich programach rozwoju. Oba rodzaje kontraktów będą zawierane pomiędzy stroną rządową a samorządami województw. Porozumienie terytorialne ma służyć przede wszystkim uzgadnianiu interwencji istotnych z punku widzenia społeczności lokalnych (danej gminy, kilku gmin lub powiatu).

Zmiany w ustawie umożliwią również przygotowanie dokumentów związanych z wykorzystaniem funduszy UE na lata 2021-2027. Z jednej strony są to dokumenty stanowiące ramy strategiczne dla planowanych interwencji (tzw. strategie rozwoju przygotowywane na poziomie krajowym, w województwach oraz gminach). Z drugiej - tzw. dokumenty programowe związane bezpośrednio z aplikowaniem o środki UE po 2020 roku, czyli Umowa Partnerstwa, programy operacyjne na poziomie krajowym i regionalnym - głosi komunikat resortu.

woj/