"31 maja br. zakończył się etap konsultacji i opiniowania projektu ustawy o systemie kaucyjnym w Rządowym Centrum Legislacji. Bardzo dziękuję za wszystkie zgłoszone uwagi. Tam, gdzie jest to możliwe, wsłuchujemy się w głos strony społecznej, przedsiębiorców, samorządów, instytucji państwowych, i korygujemy zapisy. Zawsze przy decyzjach o zmianie ustawy bierzemy pod uwagę cel nadrzędny: dobro środowiskowe i społeczne" - poinformowała w mediach społecznościowych wiceminister klimatu Anita Sowińska.

Wiceszefowa MKiŚ dodała, że w trakcie konsultacji resort uwzględnił ważny postulat branży mleczarskiej o wyłączeniu z systemu kaucyjnego opakowań po mleku i produktach mlecznych.

Dodała, że rozporządzenie w sprawie wysokości kaucji przeszło procedurę notyfikacji unijnej i zostało podpisane przez Minister Hennig-Kloskę.

"Kolejną zmianą jest logotyp systemu kaucyjnego. Nowy symbol kaucji pojawi się na opakowaniach po napojach i będzie do pobrania ze strony Ministerstwa Klimatu i Środowiska. Kaucja staje się faktem." - zaznaczyła Sowińska.

Uwagi do projektowanej ustawy zgłosił m.in. Związek Gmin Wiejskich RP, który wskazał że wdrożenie systemu kaucyjnego powinny poprzedzić przepisy wprowadzające rozszerzoną odpowiedzialność producentów opakowań. 

„Najpierw powinno się skupić na pilnej implementacji ROP (z zaprzestaniem płacenia kar za zwłokę) z systemem kaucyjnym, będącym jej integralną częścią i ją wspierającą. Do tego czasu należy odroczyć wprowadzenie systemu kaucyjnego” – podkreślono w stanowisku Związku.

W opinii zwrócono też uwagę na przepis, który przewiduje zobowiązanie podmiotu reprezentującego do zapewnienia w każdej gminie co najmniej jednego punktu odbierania od użytkowników końcowych opakowań i odpadów opakowaniowych objętych systemem kaucyjnym. Zdaniem przedstawicieli gmin wiejskich jest to dalece niewystarczające. 

W opinii wskazano, że w ok. 25 proc. gmin z obszarami wiejskimi nie ma żadnej placówki handlowej o powierzchni ponad 200 m².

Samorządowcy zwrócili też uwagę na brak zachęt dla małych sklepów do włączenia się w system kaucyjny. Według ZGWRP same gminy sobie z tym nie poradzą, bo w obecnym stanie prawnym mają praktycznie tylko jedno pomocowe narzędzie: pomoc de minimis w zakresie ulg i zwolnień w podatkach od nieruchomości w części zajętej na prowadzenie działalności gospodarczej. 

Zdaniem szefa ZGWRP efektem braków infrastruktury punktów odbioru opakowań i odzyskiwania kaucji, szczególnie w gminach podmiejskich, będzie oddawanie opakowań w sklepach w najbliższych miastach. 

Zauważył przy tym, że ustawodawca nie przedstawił rozwiązań, jak zrekompensować gminom ten ubytek opakowań (frakcji) – mający wpływ na poziomy recyklingu.

Zgodnie z obecnym kształtem przepisów system kaucyjny w Polsce ma zacząć działać od 2025 r. Jego celem jest zmniejszenie ilości zmieszanych odpadów komunalnych odbieranych przez gminy i zwiększenie poziomu recyklingu. Duże sklepy, o powierzchni powyżej 200 m kw., będą musiały odbierać puste opakowania i oddawać kaucję, natomiast te mniejsze będą mogły przystąpić do systemu dobrowolnie, choć pobiorą kaucję. Nieodebrana kaucja zostanie przeznaczona na finansowanie systemu kaucyjnego. Kaucja ma zachęcić do zwrotu opakowań i zwiększyć ilość ponownie wykorzystanych i przetwarzanych surowców służących do wytworzenia opakowań.

System ma objąć trzy rodzaje opakowań: butelki plastikowe do 3 litrów, szklane butelki wielorazowego użytku do 1,5 litra oraz metalowe puszki do 1 litra. 

mp/