Powiat Brodnicki: Śladami Brzeskiej i Karwatowej
22.02.2023
Aktualizacja: 22.02.2023, 14:39
-
Aktualności
Fot. Przemysław Majchrzak
Przywracamy pamięć o znanych postaciach ziemi brodnickiej. Wanda Brzeska i Anna Karwatowa to pisarki, których życie i twórczość mogą być inspiracją dla kolejnych pokoleń. Obie były związane z ziemią brodnicką. Okazuje się jednak, że ich literacki, naukowy i społeczny dorobek, niewątpliwie wart upamiętnienia, nie jest znany mieszkańcom naszego powiatu. Stąd idea upowszechnienia wiedzy o wybitnych postaciach, którą Rada Powiatu w Brodnicy zawarła w stanowisku z dnia 29 listopada 2022 r. w sprawie ustanowienia roku 2023 w powiecie brodnickim Rokiem Wandy Emilii Marii Brzeskiej oraz Anny Antoniny z Bardzkich Karwat.
Wanda Emilia Maria Brzeska urodziła się 19 listopada 1893 roku w Krotoszynie k. Barcina (pow. szubiński) jako dziesiąte najmłodsze dziecko Juliana Brzeskiego herbu Oksza (1849-1929) i Józefy z hrabiów Węsierskich herbu Belina (1855-1928). Była doktorem filozofii. Szczególnie interesowała się etnografią, badała folklor i kulturę Kaszub i Pomorza, także na terenie powiatu brodnickiego. Była autorką prac naukowych, powieści, inscenizacji teatralnych i nowel. Opublikowała również dwa tomiki wierszy. Pod koniec życia znalazła schronienie w Zgromadzeniu Sióstr Pasterek od Opatrzności Bożej. Tu zmarła 10 marca 1978 roku i jest pochowana na miejscowym cmentarzu.
Anna Antonina z Bardzkich Karwat urodziła się 17 stycznia 1854 roku w Małym Turzu (pow. tczewski) jako córka Nikodema Bardzkiego herbu Orla i Anny Łyskowskiej herbu Doliwa (siostry Ignacego). W 1875 roku wyszła za mąż za doktora prawa Józefa Karwata herbu Murdelio z Wichulca i stała się obywatelką naszego powiatu. Była felietonistką „Gazety Toruńskiej”, publikowała także we lwowskim piśmie „Ruch Literacki”. Udzielała się społecznie. Powołała w Brodnicy Towarzystwo im. Piotra Skargi dla kobiet i dziewcząt, którego celem było szerzenie oświaty oraz moralności wśród ludu. Jej twórczość to przede wszystkim proza powieściowa oraz liczne utwory poetyckie, które opublikowała w dwóch zbiorach zatytułowanych „Z mojej teki”. Zmarła 17 marca 1932 roku i została pochowana na cmentarzu w Bobrowie, gdzie spoczywa w grobie rodziny Karwatów.
W ramach obchodów Roku Wandy Brzeskiej i Anny Karwatowej planowane są działania, które mają na celu przybliżenie współcześnie żyjącym tych wybitnych postaci oraz twórczego dorobku ich życia. Będą publikacje upowszechniające wiedzę o brodnickich pisarkach w lokalnej i regionalnej prasie, telewizji oraz mediach społecznościowych. Planowane są wykłady, konferencje, publiczne czytania utworów, wystawa poświęcona pisarkom, spotkania, konkursy, przedsięwzięcia wydawnicze oraz wiele innych działań. Powstało też oficjalne logo roku obchodów, którego autorem jest regionalista Piotr Grążawski. Szczegółowe informacje na temat wydarzeń będą publikowane na bieżąco na stronie Aktualności Starostwa Powiatowego w Brodnicy pod adresem www.brodnica.com.pl.
pm,
Fot. Śladami Wandy Brzeskiej i Anny Karwatowej podążaliśmy ostatnio z kamerą magazynu „Nad Drwęcą” TVP Bydgoszcz. Przed obiektywem wicestarosta brodnicki Stanisław Kosakowski, w tle publicysta i regionalista Piotr Grążawski, inicjator idei upamiętnienia pisarek, oraz Justyna Prajs, naczelniczka wydziału edukacji, kultury i sportu brodnickiego starostwa. Za kamerą red. Wiesław Jankowski. Wanda Brzeska w ostatnich latach życia znalazła schronienie w Zgromadzeniu Sióstr Pasterek od Opatrzności Bożej w Jabłonowie Zamku. Dworek Anny i Józefa Karwatów w Wichulcu, wygląd współczesny/ Fot. P. Majchrzak
Źródło: materiały nadsyłane przez jednostki samorządu terytorialnego. Za treść tych informacji PAP S.A. nie ponosi jakiejkolwiek odpowiedzialności.Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.
