[Uwaga! 2 i 12 października Państwowa Komisja Wyborcza znowelizowała wytyczne dla obwodowych komisji wyborczych; tekst ujednolicony TUTAJ]

Państwowa Komisja Wyborcza opublikowała uchwałę w sprawie wytycznych dla obwodowych komisji wyborczych dotyczących zadań i trybu przygotowania oraz przeprowadzenia głosowania w obwodach głosowania utworzonych w kraju w wyborach do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej oraz w referendum ogólnokrajowym zarządzonych na dzień 15 października 2023 r. Wytyczne określone w uchwale dotyczą m.in. korzystania z systemu teleinformatycznego Wsparcie Organów Wyborczych oraz zasad wydawania kart do głosowania.

System Wsparcia Organów Wyborczych

Według wytycznych, system WOW dostępny jest dla obwodowej komisji wyborczej, jeśli komisji zapewniono obsługę informatyczną. W przypadku zapewnienia takiej obsługi, operator danej komisji powinien odebrać od koordynatora gminnego ds. informatyki login i hasło uprawniające do dostępu do systemu WOW. Odbiór loginu i hasła potwierdza się na piśmie. Operator ma obowiązek zabezpieczenia loginu i hasła przed dostępem innych osób. W razie ich zniszczenia lub utraty należy niezwłocznie skontaktować się z koordynatorem gminnym ds. informatyki w celu podjęcia dalszych kroków.

Przewodniczący komisji najpóźniej w przeddzień głosowania musi ustalić z operatorem informatycznej obsługi komisji harmonogram pracy, z uwzględnieniem konieczności: przekazania, w trakcie głosowania, danych o liczbie osób ujętych w spisie wyborców oraz o liczbie wydanych kart do głosowania (frekwencji) w wyborach do Sejmu i do Senatu, ale nie w referendum, wprowadzenia wszystkich danych zawartych w projektach protokołów głosowania odrębnie w wyborach do Sejmu, do Senatu i w referendum oraz transmisji danych z protokołów głosowania podpisanych przez członków komisji do systemu teleinformatycznego Wsparcie Organów Wyborczych.

Wydawanie kart

Według wytycznych PKW komisja przed wydaniem kart do głosowania ma obowiązek sprawdzić tożsamość wyborcy na podstawie dowodu osobistego lub każdego innego dokumentu ze zdjęciem, pod warunkiem że ustalenie tożsamości wyborcy na jego podstawie nie budzi wątpliwości. Może to być np. paszport, prawo jazdy, legitymacja studencka, w tym również dokument, który utracił ważność, pod warunkiem że ustalenie tożsamości na jego podstawie nie budzi wątpliwości. Komisja może potwierdzić tożsamość wyborcy także na podstawie aplikacji mObywatel. 

Wyborcy wydaje się po jednej karcie do głosowania w wyborach do Sejmu, wyborach do Senatu, w referendum. W przypadku gdy wyborca podczas odbioru kart do głosowania odmówi przyjęcia jednej albo dwóch z nich, wydający karty członek komisji w rubryce spisu wyborców powinien w uwagach sporządzić właściwą adnotację, tj.: „bez Sejmu”, „bez Senatu”, „bez referendum”, „bez Sejmu i bez referendum”, „bez Senatu i bez referendum”, „bez Sejmu i bez Senatu”. 

Jeżeli wyborca, który odmówił przyjęcia jednej lub dwóch kart do głosowania, następnie będzie chciał otrzymać kartę do głosowania w głosowaniu, w którym nie uczestniczył, komisja ma obowiązek wydać wyborcy tę kartę lub karty, której przyjęcia wcześniej odmówił. Przewodniczący komisji w rubryce z uwagami skreśla uczynioną wcześniej adnotację i skreślenie to opatruje swoją parafą.

W przypadku gdy wyborca potwierdzi odbiór kart do głosowania, odbierze je i oddalił się od komisji, a następnie wróci do komisji w celu zwrócenia jednej lub więcej kart, komisja bezwzględnie odmawia ich przyjęcia. Gdyby wyborca mimo wszystko pozostawił kartę lub karty w lokalu wyborczym, komisja nie może wrzucić jej do urny wyborczej. Pozostawionych kart do głosowania nie uwzględnia się w obliczeniach. Oddaną kartę należy zapakować w odrębny pakiet, opieczętować go i opisać. Informację o oddaniu karty do głosowania należy odnotować we właściwym protokole głosowania.

Rejestrowanie przebiegu prac komisji

Prawo do rejestrowania pracy komisji od podjęcia przez nią prac do podpisania protokołów głosowania przysługuje mężom zaufania wyznaczonym przez komitety wyborcze. Do rejestrowana prac komisji mężowie zaufania wykorzystują własne urządzenia np. kamerę lub telefon komórkowy. Dopuszczalne jest rejestrowanie wyłącznie czynności komisji. Niedopuszczalne jest nagrywanie np. spisu wyborców, czynności wykonywanych przez wyborców, w tym momentu okazywania dokumentu, czy też stawiania przez wyborcę znaku „x” na karcie do głosowania. Jak wskazała PKW, przepisy Kodeksu wyborczego przewidują tylko rejestrację czynności komisji bez transmisji.

Prawa do rejestrowania przebiegu prac komisji nie mają obserwatorzy społeczni.

Dziennikarze po uzyskaniu zgody przewodniczącego komisji oraz osób, których wizerunek jest utrwalany mogą filmować i fotografować przebieg głosowania. Za zgodą właściwej okręgowej komisji wyborczej przewodniczący komisji może zezwolić na sfilmowanie i sfotografowanie przez dziennikarzy momentu otwierania przez komisję urny wyborczej i wyjmowania z niej kart do głosowania.

Kalendarz wyborczy, czyli czynności przed wyborami parlamentarnymi 2023 (dokument)

Usuwanie materiałów wyborczych 

Zgodnie z wytycznymi PKW, komisja ma obowiązek sprawdzić, czy w lokalu wyborczym oraz wewnątrz i na zewnątrz budynku, w którym mieści się lokal, nie znajdują się materiały agitacyjne. W razie umieszczenia takich materiałów komisja ma obowiązek je usunąć. Gdyby członkowie komisji nie mieli możliwości usunięcia pozostawionych materiałów, należy zwrócić się o pomoc do wójta oraz poinformować o tym fakcie urzędnika wyborczego. Komisja nie ma natomiast uprawnień do usuwania materiałów agitacyjnych komitetów wyborczych lub podmiotów biorących udział w kampanii referendalnej, które zostały umieszczone przed rozpoczęciem ciszy wyborczej na terenie sąsiadującym z terenem budynku, w którym mieści się lokal wyborczy. Kontrolę dotyczącą umieszczania materiałów agitacyjnych komisja ma obowiązek przeprowadzać również w toku głosowania.

Pełna treść uchwały Państwowej Komisji Wyborczej w sprawie wytycznych dla obwodowych komisji wyborczych do pobrania pod tekstem.

mr/