Uchwała PKW z 24 maja br. dokładnie objaśnia każdy element procedury referendum w sprawie odwołania organów JST począwszy od zasad przyjmowania powiadomień o zamiarze wystąpienia z inicjatywą przeprowadzenia referendum i zarządzania referendum, po zagadnienia związane z ważnością referendum, jego finansowaniem oraz postępowaniem z dokumentami z referendum.

W wytycznych PKW przypomina m.in. że referendum w sprawie odwołania organu jednostki samorządu terytorialnego pochodzącego z wyborów bezpośrednich jest ważne w przypadku, gdy wzięło w nim udział nie mniej niż 3/5 liczby biorących udział w wyborze odwoływanego organu. „Warunek ważności referendum należy odnosić do tych wyborów powszechnych, ponownych albo przedterminowych lub do wyboru nowej rady (np. rady gminy), w których odwoływany organ został wybrany” – czytamy w wyjaśnieniach.

PKW zwraca przy tym uwagę, że w odniesieniu do wójtów za podstawę do tej oceny należy przyjąć liczbę wyborców biorących udział w tym głosowaniu, które przesądziło o wyborze odwoływanego w referendum wójta, a więc liczbę głosujących w pierwszym głosowaniu, jeżeli ono zadecydowało o wyborze, albo liczbę głosujących w ponownym głosowaniu, w którym wójt został wybrany. 

W wytycznych wskazano, że za liczbę biorących udział w wyborze odwoływanego organu należy uznać liczbę kart ważnych wyjętych z urny w tych wyborach. Nie ma znaczenia, czy liczba osób, które wzięły udział w referendum, wyniosła co najmniej 30% uprawnionych do głosowania, bowiem wskazany w art. 55 ust. 1 ustawy warunek ważności referendum dotyczy wyłącznie referendów w sprawach innych niż odwołanie organu jednostki samorządu terytorialnego pochodzącego z wyborów bezpośrednich. 

PKW wskazuje, że jedynie w przypadku referendum w sprawie odwołania wójta wybranego przez radę gminy dla oceny jego ważności stosuje się art. 55 ust. 1 ustawy, który wymaga udziału w referendum 30% uprawnionych do głosowania. „Dotyczy to sytuacji, gdy wybór odwoływanego wójta dokonany przez radę gminy wynikał z braku zgłoszenia kandydatów na wójta w wyborach bezpośrednich albo gdy jedyny zgłoszony kandydat w wyborach bezpośrednich nie otrzymał więcej niż połowy głosów ważnych” – czytamy w wytycznych.

mp/