Komisja ds. społecznych UMP zaproponowała pakiet zmian systemowych, które mają poprawić sytuację finansową samorządowych domów pomocy społecznej. Według UMP niezbędne są m.in. zmiany w obszarze zatrudnienia i wynagrodzeń pracowników pomocy społecznej, nowe zasady finansowania pobytu przez pensjonariuszy DPS a także zapewnienie samorządom większej elastyczności w tworzeniu DPS-ów oraz gospodarowaniu wolnymi miejscami. 

Jak wskazano w opracowaniu, konieczne jest systemowe wyrównanie płac w pomocy społecznej i w ochronie zdrowia, ponieważ obowiązujący system prowadzi do znacznego zróżnicowania płac osób wykonujących podobne czynności. Samorządowcy proponują powrócić do prac nad projektem ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz ustawy o działalności leczniczej, aby uwzględnić w DPS finansowanie wynagrodzeń pielęgniarek z NFZ.

„Pielęgniarki zatrudnione w podmiotach leczniczych otrzymują wyższe wynagrodzenie (finansowane przez NFZ) niż pracujące w DPS (których wynagrodzenie pochodzi z budżetu samorządów). Ponadto pielęgniarki w DPS nie są objęte gwarancjami corocznych podwyżek wynagrodzenia, jak te zatrudnione w podmiotach leczniczych. Nierówności w wynagradzaniu pielęgniarek zatrudnionych w DPS w porównaniu z pracującymi w ochronie zdrowia, skutkują olbrzymimi problemami w pozyskiwaniu do pracy w DPS” – zaznaczono w opracowaniu.

UMP proponuje wprowadzenie subwencji dla DPS, „na zasadach analogicznych do subwencji oświatowej, aby była możliwość uzupełnienia różnic w wynagrodzeniu pomiędzy systemem ochrony zdrowia a pomocą społeczną, a może nawet stworzyć wspólny obszar działalności – opiekę długoterminową”. 

Zdaniem samorządowców należałoby też rozpocząć dyskusję na temat finansowania z NFZ kolejnych grup zawodowych, które nie są zainteresowane pracą w DPS ze względu na wyższe wynagrodzenia w ochronie zdrowia, które są finansowane z NFZ, jak np. opiekunowie medyczni, fizjoterapeuci, psycholodzy. 

UMP zaproponowała również uregulowanie wprost w ustawie o pracownikach samorządowych dopuszczalności zatrudniania cywilnoprawnego pielęgniarek i innych pracowników na stanowiskach pomocniczych i obsługi. Zdaniem samorządowców, zmiany te pozwoliłyby na uzupełnienie zatrudnienia w DPS-ach przez osoby, które z różnych względów nie chcą się wiązać stosunkiem pracy natomiast są zainteresowani zatrudnieniem na umowę zlecenia lub kontrakt. 

Komisja ds. społecznych UMP zaproponowała również uelastycznienie zasad prowadzenia miejsc krótkoterminowych poprzez zmianę art. 57c ustawy o pomocy społecznej poprzez wykreślenie zgody wojewody na przekształcenie miejsc długoterminowych w krótkoterminowe.

Według UMP należy również przywrócić rachunek dochodów własnych w DPS prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego, co  pozwoliłoby osiągać dodatkowe dochody m.in. z darowizn, sprzedaży prac realizowanych w ramach terapii zajęciowej czy sprzedaży usług komercyjnych. Metropolie chcą też możliwości wprowadzenia dobrowolnej pełnej odpłatności za pobyt w DPS oraz wskazanie w art. 140 ust. 4 pkt 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, że potrącenia należności z tytułu odpłatności za pobyt osób uprawnionych do świadczeń w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych lub zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych nie mogą przekraczać 70 proc. miesięcznego świadczenia. 

mr/