Przewodniczący Związku Gmin Wiejskich podkreślał, że wojna zaskoczyła wszystkich, ale dzięki zaangażowaniu wielu osób udało się zarówno zorganizować pomoc od pierwszych dni konfliktu jak i zadbać przepisy prawne, które regulowałyby działania podejmowane przez samorządy. „Problem był poważny, bo pomoc uchodźcom nie jest zadaniem własnym gminy” – mówił Iwaniuk, podkreślając, że na początku z powodu braku odpowiednich regulacji prawnych samorządy nie mogły organizować działań wydając własne środki. 

„Zadbaliśmy o dobre prawo, co też nie było łatwe, bo to był miesiąc sporego wysiłku. Specjalne zespoły, kilka resortów, które były w to zaangażowane. Tam wyartykułowaliśmy swoje potrzeby, żeby można było w ogóle jakąkolwiek złotówkę publiczna wydać. Bo początek był taki, że po prostu to nasi mieszkańcy otworzyli serca, otworzyli domy, powpłacali darowizny – mówił Iwaniuk.

Przypominał też, że zanim weszły w życie przepisy stworzone we współpracy z Komisją Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego pomoc dla uchodźców opierała się na społecznym zaangażowaniu. „W mojej gminie było tak, że to się urzędnicy złożyli jak pierwsi uchodźcy się pojawili. Później się składali radni, potem była zbiórka, która systematycznie trwa, gdzie mieszkańcy przynosili dary. Dopiero teraz, kiedy podjęliśmy uchwały, po tej specustawie możemy jakikolwiek grosz publiczny wydać na pomoc uchodźcom” – mówił Iwaniuk.

Iwaniuk podkreślał też, że małe samorządy musza się mierzyć z zupełnie innymi wyzwaniami w organizowaniu pomocy uchodźcom. „Praktycznie cały ten miesiąc poświęciliśmy uchodźcom, żeby się dostosować, dostosować urząd, ośrodki opieki społecznej, upoważnienia, uchwały, wszystko inne. My mamy niewielkie urzędy w gminach wiejskich, pamiętajmy o tym, więc jest to zupełnie coś innego niż miastach” – mówił wójt Terespola.

Wsparcie uchodźcom udzielane jest na podstawie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy, która weszła w życie 12 marca.

mr