Naukowcy zbadali sposób gospodarowania pieniędzmi przez samorządy korzystając z oficjalnych sprawozdań finansowych, jakie każda jednostka samorządu terytorialnego składa do Okręgowej Izby Obrachunkowej. Zespół badawczy pracował pod kierunkiem prof. dr. hab. Krzysztofa Surówki, kierownika Katedry Finansów Publicznych Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. W jego skład weszli naukowcy z tej uczelni oraz Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Jak wskazuje ISW, ranking jest adresowany do trzech głównych grup odbiorców:
– samorządowców, aby mogli wymieniać się doświadczeniami i dobrymi praktykami;
– przedsiębiorców, aby mogli poznać gminy, w których dobrze ulokują pieniądze;
– obywateli, aby mogli sprawdzić, jak gospodaruje samorząd lokalny.

Obecne zestawienie dotyczy danych z 2019 r. O pozycji w nim decydowało siedem najważniejszych wskaźników ekonomicznych.

Nagrody dla zwycięzców zostaną wręczone w czasie VI Europejskiego Kongresu Samorządów, który odbędzie się w Karpaczu w dniach 9-11 grudnia 2020 r.

Samorządy zostały podzielone na pięć grup.

Gminy wiejskie
1. Dobra Szczecińska (woj. zachodniopomorskie)
2. Stawiguda (woj. warmińsko-mazurskie)
3. Kleszczów (woj. łódzkie)

Teresa Dera, wójt gminy Dobra Szczecińska:
Chociaż jesteśmy gminą wiejską to przez lata ewaluowaliśmy z przysłowiowej „sypialni miasta” na równoważnego partnera miasta metropolitalnego Szczecina. Mamy doskonałą współpracę z gminami ościennymi i współfinansujemy wiele wspólnych inwestycji w wymiarze powiatu czy w korelacji z inwestycjami Miasta Szczecina i zagranicznymi sąsiadami. Traktujemy naszą Gminę, jako ważny fragment większej, dobrze zorganizowanej całości.
Źródło: fragment rozmowy opublikowanej na www.forum-ekonomiczne.pl/ranking/

Gminy miejsko-wiejskie
1. Konstancin-Jeziorna (woj. mazowieckie)
2. Rzgów (woj. łódzkie)
3. Łomianki (woj. mazowieckie)

Mateusz Kamiński, wójt miasta i gminy Rzgów
W latach 90. ubiegłego wieku i na początku obecnego z pewnością dobrą kondycję finansową przyniosły gminie i mieszkańcom rozwijające się centra hurtowego handlu odzieżą. Jednak obecnie nasza gmina jest klasycznym przykładem gminy zrównoważonego rozwoju. Dbamy o przedsiębiorców, a oni wybierają nas, jako miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Coraz więcej osób decyduje się jednak także u nas zamieszkać. W związku z tym, w roku 2019 istotnie wzrosły nam dochody z udziału gminy w podatku dochodowym od osób fizycznych. Dzisiaj rośnie znaczenie innych dochodów niż wpływy z podatku od nieruchomości.
Źródło: fragment rozmowy opublikowanej na www.forum-ekonomiczne.pl/ranking/

Gminy miejskie
1. Józefów (woj. mazowieckie)
2. Puszczykowo (woj. wielkopolskie)
3. Podkowa Leśna (woj. mazowieckie)

Marek Banaszek, Burmistrz Józefowa
Cenię sobie obiektywne rankingi opracowywane przez ekspertów, a do takich bez wątpienia należy Ranking Finansowy Samorządu Terytorialnego. Od dłuższego czasu śledzę to zestawienie, tym bardziej, że Józefów znalazł się w jego czołówce już kolejny raz. Jaki jest sekret naszej gminy? Stworzenie takich warunków dla mieszkańców, aby mieli poczucie pełnego uczestnictwa w jej rozwoju, żeby identyfikowali się ze swoim miastem, tu płacili podatki i tutaj rozwijali swoją działalność. To również projektowanie budżetu w sposób zrównoważony, zarówno pod kątem odpowiedniego rozłożenia ciężkości na poszczególne działy jak i zdywersyfikowania źródeł finansowania. Niestety mieliśmy już okazję doświadczyć sytuacji, w której musieliśmy ostatecznie odstąpić od skonsumowania przyznanej miastu dotacji ze środków unijnych na skutek działań podmiotów trzecich. Dlatego realizację wielu nowych inwestycji planujemy ze środków własnych, a dofinansowanie traktujemy jako opcję, możliwość odciążenia budżetu miasta.
Źródło: fragment rozmowy opublikowanej na www.forum-ekonomiczne.pl/ranking/

Miasta na prawach powiatu
1. Tychy
2. Warszawa
3. Sopot

Andrzej Dziuba, Prezydent Miasta Tychy
Kondycja finansowa Tychów jest bardzo dobra – dzięki temu realizujemy wiele inwestycji. Skutecznie też pozyskujemy środki na ich realizację. W ubiegłym roku budżet naszej gminy po raz pierwszy w historii przekroczył miliard złotych. Indywidualny wskaźnik zadłużenia dla Tychów wyniósł w 2019 roku 3,5 % przy dopuszczanym 13,8 %. Dobra kondycja finansowa miasta jest bardzo istotna także z uwagi na coraz większe obciążenia finansowe nakładane przez władze centralne na samorządy. Zwłaszcza teraz, gdy pandemia koronawirusa tak mocno wpływa na gospodarkę, widzimy jak istotna jest dbałość o finanse gminy. Przez spadek dochodów dopięcie budżetów dla wielu samorządów jest niezwykle trudne. Wygrywają, ci którzy lepiej potrafią zarządzać finansami.
Źródło: fragment rozmowy opublikowanej na www.forum-ekonomiczne.pl/ranking/

Powiaty ziemskie
1. Powiat wrocławski (woj. dolnośląskie)
2. Powiat poznański (woj. wielkopolskie)
3. Powiat bielski (woj. śląskie)

Roman Potocki, Starosta Wrocławski
Znaczna dywersyfikacja branż gospodarczych w powiecie pozwoli prawdopodobnie w miarę elastycznie zareagować na skutki pandemii. Są u nas firmy, które zanotowały w ostatnim czasie spadki obrotów, są też takie, które musiały czasowo zawiesić działalność, ale jest i także część firm, która zanotowała znaczący wzrost obrotów (np. firmy świadczące usługi logistyczne). Zmiana realiów, z jaką będziemy mieć do czynienia po pandemii, jest trudna do przewidzenia, ale dywersyfikacja branż gospodarczych daje prawo do optymizmu w ocenie kondycji społeczno-gospodarczej Powiatu Wrocławskiego.
Źródło: fragment rozmowy opublikowanej na www.forum-ekonomiczne.pl/ranking/

Zygmunt Berdychowski, pomysłodawca Europejskiego Kongresu Samorządów:
Ranking Finansowy Samorządu Terytorialnego w Polsce to jedyna analiza obejmująca wszystkie samorządy. Do jej opracowania ekonomiści wykorzystali oficjalne materiały składane przez samorządowców pod rygorem odpowiedzialności prawnej. Dlatego zestawienie jest pełne, obiektywne i apolityczne.
Ranking adresujemy do trzech głównych grup odbiorców. Pracowaliśmy z myślą o samorządowcach, którzy powinni wymieniać się wiedzą i promować dobre praktyki. Odpowiedzieliśmy na głosy przedsiębiorców poszukujących terenów, w których inwestycje będą dobrze wspierane przez lokalne władze. Przygotowaliśmy narzędzie dla „zwykłych obywateli” – wyborców, mogących w prosty sposób sprawdzić, jak publicznymi pieniędzmi gospodarują ich lokalne władze.
Każdy z nas, w powszechnych wyborach decyduje, kto rządzi jego małą Ojczyzną. Interesujmy się więc ekonomią, obserwujmy i porównujmy działania samorządów. Wybierajmy najlepszych gospodarzy. Niech jednym z kryteriów oceny podejmowanej przy urnie będzie analiza skutecznego zarządzania finansami. Ranking Finansowy Samorządu Terytorialnego może w tym pomóc.
To już trzecia edycja Rankingu. Czas szybko płynie, przypomnę więc, że ten pomysł jest wdrożeniem wniosków z dyskusji toczonych w czasie Forum Ekonomicznego w Krynicy-Zdroju oraz Europejskiego Kongresu Samorządów. Właśnie tam powtarzały się głosy - płynące zarówno ze strony władz lokalnych, ekonomistów, jak i przedstawicieli urzędów centralnych – aby stworzyć uniwersalne narzędzie obrazujące kondycję finansową samorządów lokalnych.
Ranking spełnia te kryteria. Renomowane, od lat znane w środowisku marki: Forum Ekonomiczne w Krynicy Zdroju, Europejski Kongres Samorządów oraz Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie gwarantują najwyższą jakość opracowania i szeroki odzew w grupach, do których opracowanie jest adresowane.

Szczegółowe informacje na temat zestawienia i pełne wyniki można znaleźć na stronie www.forum-ekonomiczne.pl/ranking/