Unijna komisarz podczas wideokonferencji z członkami Komitetu Regionów przypomniała, że w życie wszedł pierwszy zatwierdzony instrument z pakietu Next Generation UE (funduszu odbudowy), którym jest program REACT-EU. Środki te mają wesprzeć regiony w reagowaniu na społeczne i zdrowotne skutki pandemii Covid-19.

Ferreira poinformowała też, że gotowe do ostatecznego przyjęcia są Fundusz Sprawiedliwej Transformacji i program Interreg. Mówiła również o znacznych postępach w zakresie rozporządzeń dotyczących głównych instrumentów polityki spójności: Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Funduszu Spójności.

"Wierzę, że przypieczętujemy porozumienie podczas przyszłotygodniowych trilogów" – podkreśliła komisarz. Chodzi o negocjacje unijnych instytucji: Parlamentu Europejskiego, Komisji Europejskiej i Rady UE.

Ferreira przekonywała, że żaden region nie został pominięty i żaden Europejczyk nie został zapomniany.

"Niektórzy mówią, że nie ma czegoś takiego jak szczęście: jest tylko moment, w którym przygotowanie spotyka się z okazją. Mamy wiele lat przygotowań do wspólnej pracy. Ale teraz czeka nas niesamowita okazja" – zaznaczyła komisarz.

"Udało nam się umieścić spójność w centrum reagowania kryzysowego, ożywienia gospodarczego, sprawiedliwej transformacji, a ostatnio jako ważny element reakcji na brexit, z rezerwą dostosowawczą na brexit" – wskazała.

Ferreira zwróciła uwagę, że jest więcej instrumentów, więcej możliwości i więcej inwestycji niż kiedykolwiek wcześniej.

Wyliczyła, że 180 programów spójności zostało już zmienionych, uruchamiając 20 miliardów euro z inwestycji w dziedzinie spójności, aby przeciwdziałać kryzysowi. W efekcie dostarczono 4500 respiratorów, 500 laboratoriów otrzymało wsparcie w zakresie testów pod kątem walki z Covid-19, a pół miliona MŚP otrzymało dotację na kapitał obrotowy.

Komisarz apelowała, aby w pełni wykorzystać REACT-EU, czyli 47,5 mld euro nowych środków, pożyczonych na rynkach finansowych w ramach pakietu Next Generation UE.

Mówiąc o Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, tj. 17,5 miliarda euro na wsparcie osób najbardziej dotkniętych transformacją klimatyczną, podkreśliła, że kluczowym kolejnym krokiem są plany sprawiedliwej transformacji terytorialnej. Przypomniała przy tym, że odpowiedzialne za ich sporządzenie są państwa członkowskie.

Największą część środków Next Generation UE stanowi bezprecedensowy – w ocenie komisarz - Instrument na rzecz Odbudowy i Wspierania Odporności, którego pula wynosi 672,5 mld euro w ramach pożyczek i dotacji wspierających inwestycje i reformy. Jak zaznaczyła Ferreira, również w przypadku tych środków kluczowe jest przygotowanie przez państwa członkowskie planów naprawy i odporności.

"Państwa członkowskie będą musiały przedstawić podsumowanie procesu konsultacji: z władzami lokalnymi i regionalnymi, partnerami społecznymi i organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, organizacjami młodzieżowymi i innymi zainteresowanymi stronami. Podsumowanie to musi obejmować zarówno przygotowanie, jak i realizację planu" – zauważyła.

Komisarz podkreślała również, że jakość rządów na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym będzie miała kluczowe znaczenie dla wdrażania środków. Przypomniała, że w celu budowania potencjału administracyjnego i wspierania reform powstał instrument wsparcia technicznego.

"Wsparcie w ramach instrumentu jest przeznaczone nie tylko dla władz krajowych. Władze regionalne i lokalne mogą również składać wnioski o pomoc techniczną " – wskazała Ferreira.

Łączna wartość unijnego budżetu UE na lata 2021-2027 wyniesie 1,074 bln euro, a funduszu odbudowy - 750 mld euro.

Mateusz Kicka

kic/ zm/ ap/