Zastępca wójta jednej z pomorskich gmin zwrócił się do RIO z pytaniem, czy wójt gminy może pełnić funkcję członka rady nadzorczej spółki zlokalizowanej w innej gminie, która to gmina jest jedynym udziałowcem tej spółki. 

W odpowiedzi RIO wskazała, że zgodnie z przepisem art. 12 ustawy z dnia 14 października 2021 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (zwaną dalej ustawą zmieniającą), przepis art. 4a ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne nie ma zastosowania do wójtów (burmistrzów, prezydentów miast) obecnej kadencji, tj. wójtów, którzy uzyskali mandat przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej, a więc przed dniem 1 stycznia 2022 r. 

„Z tych względów do czasu wygaśnięcia mandatu w aktualnej kadencji pełnienie przez wójta gminy funkcji członka rady nadzorczej w spółce, w której udział ma inna gmina, niż ta, w której wójt uzyskał mandat, należy uznać za prawnie dopuszczalne” – podkreśliła RIO.

Izba zauważyła, że inaczej będzie w przypadku łączenia wspomnianych stanowisk przez organy wykonawcze gmin przyszłej i kolejnych kadencji. 

RIO przypomniała, że zgodnie z wyżej powołanym przepisem art. 4a ust. 1 ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne - wójt (burmistrz, prezydent miasta) nie może być zatrudniony lub wykonywać innych zajęć w spółkach prawa handlowego, w których Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego posiadają bezpośrednio lub pośrednio przez inne podmioty co najmniej 10% akcji lub udziałów.

„Z brzmienia wyżej powołanego przepisu wynika, że zakaz ten obejmuje wszystkie spółki prawa handlowego, w których Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego posiadają bezpośrednio lub pośrednio przez inne podmioty co najmniej 10% akcji lub udziałów, przy czym przepis ten nie rozróżnia, czy odnosi się on wyłącznie do sytuacji, w której wspólnikiem bądź akcjonariuszem takiej spółki jest ta sama gmina, w której wójt uzyskał mandant, czy też inna gmina” – wskazała RIO.

Zdaniem Izby taki kierunek interpretacyjny przepisów wynika zarówno z uzasadnienia do projektu ustawy zmieniającej oraz z przyjętej na użytek wykładni prawa koncepcji racjonalnego ustawodawcy. 

„Skoro bowiem prawodawca w art. 4a ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne nie poczynił stosownych wyłączeń, tj. nie zastrzegł, że powyższy zakaz dotyczy jedynie wójtów powiązanych ze spółkami, w których udziałowcem lub akcjonariuszem jest ta sama gmina, w której wójt uzyskał mandat, to przyjąć należy, że nie było to kwestią przypadku, lecz celowym zabiegiem racjonalnego ustawodawcy” – zaznaczyła RIO.


mp/