Założenia rządowego programu odbudowy zabytków „Polski Ład dla kultury” zostały opublikowane w środę w wykazie prac legislacyjnych rządu. Wynika z nich, że program kierowany jest bezpośrednio do jednostek samorządu terytorialnego, a za ich pośrednictwem również do innych podmiotów zobowiązanych do opieki nad zabytkami. Dofinansowanie będzie przyznawane na realizację zadań inwestycyjnych związanych z ochroną zabytków i opieką nad zabytkami. Może być przeznaczone na prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane przy zabytku prowadzone przez jednostki samorządu terytorialnego albo na udzielenie dotacji samorządowej na takie prace.

Prezentując założenia programu premier Mateusz Morawiecki wskazał, że ma on „na celu odbudowę blasku budynków w całej Polsce, w Polsce lokalnej” i dodał, że „ten program pozwali nam ujrzeć piękno Polski w każdym jej zakątku”.

„Przedstawiamy kolejny bardzo duży program, który pozwoli przywrócić zabytkom ich dawny blask; może to być nawet ponad 10 tys. inwestycji w zabytki w całej Polsce (…) Chcemy to realizować przez samorządy. Inwestycja będzie finansowana z budżetu państwa do 98 procent. A więc wkłada własny 2 procent lub niewiele więcej” – powiedział premier.

Na Twitterze Kancelarii Premiera doprecyzowano, że „wnioskodawca może złożyć maksymalnie 10 wniosków”. „Każdy z wniosków może zostać złożony w jednej z trzech kategorii: do 150 tys. zł, do 500 tys. zł, do 3,5 mln zł” - dodano.

Jak wynika z informacji opublikowanej w wykazie prac legislacyjnych rządu, wnioski o dofinansowanie będą składane elektronicznie do Banku Gospodarstwa Krajowego w specjalnie przeznaczonej do tego aplikacji. Po zakończeniu naboru wnioski będą udostępnione komisji ds. wsparcia programu w celu wypracowania rekomendacji dla premiera. Po jego ostatecznej akceptacji BGK udostępni w aplikacji promesy wstępne na te inwestycje, które zostały objęte dofinansowaniem.

W trakcie konferencji zapowiadającej start programu premier zwrócił uwagę na dużą liczbę zabytków popadających w ruinę.

„Praca przy zabytkach nie tylko spaja przeszłość z teraźniejszością i z przyszłością, praca przy zabytkach, to także inwestycja w gospodarkę lokalną. Wyobraźmy sobie, że to mogą być kolejne tysiące, a jak niektórzy liczą, nawet ponad 10 tysięcy inwestycji w zabytki w całej Polsce. W budynki użyteczności publicznej takie jak szkoły, żłobki, przedszkola, domy kultury, remizy. Niektóre z nich są już dzisiaj zabytkami i niszczeją” - powiedział premier.

W wykazie prac legislacyjnych rządu podano także, że program „dopuszcza finansowanie obiektów posiadających wpis do ewidencji lub rejestru zabytków i będących w posiadaniu jednostki samorządu terytorialnego lub jednostki organizacyjnej podległej jednostce samorządu terytorialnego”.

Wicepremier Piotr Gliński przekazał, że na Rządowy Program Odbudowy Zabytków przeznaczono 3 mld zł.

„Potrzeby są olbrzymie i dlatego program, który dzisiaj ogłaszamy, jest programem wychodzącym naprzeciw tych potrzeb. On jest jakby oczywisty, z uwagi na to, że musimy wesprzeć nasze samorządy, instytucje, także wiele innych podmiotów, które nie dają sobie rady z tymi zabytkami” - powiedział.

Jak poinformowano w wykazie prac legislacyjnych rządu przyjęcie programu przez Radę Ministrów jest zaplanowane na ostatni kwartał bieżącego roku.

mam/