Strażak OSP zaskarżył decyzję Komendanta Powiatowego PSP podtrzymaną przez Komendanta Wojewódzkiego PSP w sprawie odmowy przyznania świadczenia ratowniczego z powodu nieudokumentowania wymaganego okresu czynnego udziału w działaniach ratowniczych.

Uzasadnieniem odmownej decyzji był brak informacji w ewidencji prowadzonej przez PSP o udziale jednostki OSP w działaniach ratowniczych, której strażak ubiegał się o świadczenie. Komendant nie uwzględnił w pełnym zakresie oświadczeń złożonych przez trzech świadków, którzy potwierdzili, że ubiegający się o świadczenie strażak od 1994 r. do 2022 r. czynnie uczestniczył w działaniach ratowniczych lub akcjach ratowniczych w OSP.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach uchylił decyzję Komendanta Powiatowego Państwowej Straży Pożarnej (II SA/Ke 441/22). Zdaniem sądu, komendant podejmując decyzję o odmowie nie wziął pod uwagę, że w świetle ustawy o ochotniczych strażach pożarnych oświadczenia trzech świadków potwierdzających udział strażaka w akcjach ratowniczych nie wymagają dodatkowego potwierdzenia w dokumentacji prowadzonej przez PSP. 

„Jeżeli organ miał wątpliwości co do wiarygodności takich oświadczeń mógł, w trybie art. 50 ust. 8 ustawy, zobowiązać wnioskodawcę do przekazania dodatkowych dokumentów (np. związanych z funkcjonowaniem konkretnej jednostki w okresie, który ma potwierdzić bezpośredni udział wnioskodawcy w działaniach ratowniczych tj. statutu, oświadczenia komendanta jednostki, kroniki OSP itp.), czy też pozyskać od świadków uzupełniające wyjaśnienia” – czytamy w uzasadnieniu orzeczenia.

Jak wskazano w uzasadnieniu, zgodnie z obowiązującymi przepisami członkowie OSP mogą wykazywać swój udział w działaniach ratowniczych do 1 stycznia 2022 r. wyłącznie za pomocą pisemnych oświadczeń trzech świadków, przy czym co najmniej jednym ze świadków musi osoba, która pełniła funkcje publiczne lub była zatrudniona w urzędzie obsługującym organ administracji samorządowej w okresie, który ma potwierdzić bezpośredni udział wnioskodawcy w działaniach ratowniczych.

Dokumentacja prowadzona przez Państwową Straż Pożarną np. w przypadku jednostki ochotniczej straży pożarnej wpisanej do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego może być dowodem, ale nie jest konieczna, bowiem prawo do ubiegania się o świadczenie mają również strażacy OSP, których jednostki nie zostały włączone do systemu krajowego.

Jednolity tekst ustawy o ochotniczych strażach pożarnych opublikowany (dokument)

Ustawa o ochotniczych strażach pożarnych reguluje zasady świadczeń ratowniczych, wraz ze zrównaniem i ujednoliceniem zasad wypłacania innych świadczeń, w stosunku do wszystkich strażaków ochotniczych straży pożarnych, bez podziału na przynależność do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego i strażaków ochotniczych straży pożarnych spoza tego systemu. 

Zgodnie z ustawą prawo do świadczenia przysługuje osobom, które ukończyły 65 lat - w przypadku mężczyzn i 60 lat - w przypadku kobiet oraz przez co najmniej 25 lat - w przypadku mężczyzn i 20 lat - w przypadku kobiet brały bezpośredni udział w działaniach ratowniczych jako członkowie OSP. 

Potwierdzeniem bezpośredniego udziału w działaniach ratowniczych jest: od 1 stycznia 2022 r. - dokumentacja prowadzona przez Państwową Straż Pożarną; od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2021 r. - dokumentacja prowadzona przez Państwową Straż Pożarną lub pisemne oświadczenie trzech świadków; do 31 grudnia 2011 r. - pisemne oświadczenie 3 świadków. Oświadczenie podlega weryfikacji przez właściwego wójta, burmistrza lub prezydenta miasta pod względem jego wiarygodności.

 mr/