Związek Powiatów Polskich zwrócił się do KPRM o  ponowne przeanalizowanie interpretacji zawartej w piśmie z dnia 28 lipca 2020 r. rozesłanej m.in. do wszystkich powiatów w Polsce. Zdaniem szefa ZPP i starosty bielskiego Andrzeja Płonki, przepis §3 ust. 3 uchwały nr 102 Rady Ministrów z dnia 23 lipca 2020 r. w sprawie wsparcia na realizację zadań inwestycyjnych przez jednostki samorządu terytorialnego (M.P. poz. 662) powinien być odmiennie interpretowany niż wynika to z pisma premiera.

Skarbnik Warszawy do MF: czy RFIL ma być ujęty w budżecie

Przywołany przepis wskazuje, że wsparcie z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych może być przeznaczone również na wkład własny do inwestycji finansowanych z udziałem innych środków publicznych w zakresie, w jakim zakładano finansowanie tego wkładu z dochodów jednostek – z dalszymi zastrzeżeniami. 

W piśmie premiera z dnia 28 lipca 2020 r. wskazano, że przykładowo wyklucza to możliwość sfinansowania ze środków RFIL wkładu własnego, który pierwotnie miał być pokryty z zaciągniętego na ten cel długu. 

ZPP zwraca jednak uwagę, że w polskim prawie finansowym nie istnieje coś takiego jak przypisanie zaciąganego długu do konkretnych inwestycji. 

„O tym, że są to środki, które są przeznaczone na inwestycje wynika z faktu, że zgodnie z art. 242 ust. 1 ustawy o finansach publicznych co do zasady organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego nie może uchwalić budżetu, w którym planowane wydatki bieżące są wyższe niż planowane dochody bieżące powiększone o określone kategorie przychodów (np. nadwyżki budżetu z lat ubiegłych)” – czytamy w stanowisku ZPP.

Zdaniem powiatów oznacza to, że skoro deficyt może być jedynie wynikiem nadwyżki wydatków majątkowych nad ogółem dochodów, to przychody pochodzące z tytułów dłużnych finansują wyłącznie wydatki majątkowe. 

Jak zauważa Andrzej Płonka nie da się z góry powiedzieć, która konkretnie inwestycja będzie finansowana z zaciągniętego długu. „W praktyce działania jednostek samorządu terytorialnego kredyty (czy inne tytuły dłużne) objęte art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy o finansach publicznych są zaciągane w momencie, gdy w toku wykonywania budżetu pojawia się perspektywa deficytu związanego z koniecznością poniesienia wydatków majątkowych. Dopiero w tym momencie można mówić o powiązaniu – i to wyłącznie pośrednim – tytułu dłużnego z inwestycją” – tłumaczy starosta. 

Płonka dodaje, że następuje to jednak w momencie zakończenia inwestycji i wystawienia przez wykonawcę faktury, co podaje w wątpliwość możliwość objęcia takiej inwestycji wsparciem ze środków RFIL – ze względu na terminy rozpatrywania wniosków i zakaz refundacji uprzednio poniesionych wydatków. 

Szef ZPP zaznacza przy tym, że może się tez okazać, że w zależności od dalszej realizacji budżetu osiągnięte do końca roku budżetowe dochody własne wystarczą na pokrycie wkładu własnego i w ujęciu ekonomicznym wkład własny przejściowo sfinansowany tytułem dłużnym zostaje ostatecznie pokryty dochodami własnymi. 

„Z tych powodów przepis §3 ust. 3 uchwały nr 102 interpretowaliśmy jako wykluczający możliwość pokrycia ze środków Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych jedynie takiego wkładu własnego, na który imiennie dana jednostka samorządu terytorialnego pozyskała środki z innych źródeł. Uznawaliśmy bowiem, że celem przepisu jest uniknięcie podwójnego finansowania. W naszej ocenie nie obejmuje to przychodów z tytułów dłużnych, z tej przyczyny, że w długoterminowym ujęciu ekonomicznym wkład taki jest w istocie finansowany z dochodów własnych – gdyż zaciągnięte zobowiązania będą musiały być spłacone właśnie z takich dochodów” – wyjaśnia Płonka. 

Rządowy Fundusz Inwestycji Lokalnych to środki przeznaczone na dotacje dla samorządów w wysokości od 0,5 mln zł do ponad 93 mln zł. Łącznie w skali całego kraju to 12 mld zł. Źródłem finansowania jest Fundusz przeciwdziałania COVID-19. Wsparcie jest bezzwrotne. Wnioski o wsparcie z FIL samorządy mogą składać od 27 lipca br.

mp/