Zastępca dyrektora Departamentu Administracji Publicznej w MSWiA Szymon Wróbel zapytany o plany regulacyjne, które w kolejnych latach mogłyby wesprzeć samorządy w projektach inwestycyjnych, podkreślił, że "sytuacja, z którą mamy obecnie do czynienia jest dynamicznie zmienna".

"Instrumenty wsparcia dla samorządów są dobierane na bieżąco, czego przekładem jest (…) (Rządowy) Fundusz Inwestycji Lokalnych, jak również poszczególne rozwiązania legislacyjne, które wypracowujemy wspólnie z samorządami, które pojawiły się już w czerwcu w tzw. tarczy samorządowej" – powiedział Wróbel.

Zwrócił uwagę, że od dwóch dni obowiązują przepisy dotyczące przedłużenia terminu uchwalenia budżetu JST w szczególnych sytuacjach -  termin ten został przesunięty do 31 marca 2021 r.

"Cały czas prowadzimy bieżącą współpracę z samorządami" – oświadczył.

Wiceprezes Związku Miast Polskich, prezydent Lublina Krzysztof Żuk, nawiązując do wypowiedzi przedstawiciela MSWiA odnośnie bieżącego wsparcia, ocenił, że "tak być powinno".

"Jesteśmy administracją publiczną, w dwóch obszarach realizującą różne zadania i ta współpraca bieżąca powinna być, ale ta współpraca powinna się zamienić w partnerstwo strategiczne i to jest mój postulat" – mówił Żuk.

Zdaniem prezydenta Lublina, jeżeli mówimy o ryzyku spowolnienia gospodarczego czy kryzysu, należy utrzymać, a nawet intensyfikować inwestycje publiczne, a w tym zakresie samorządy odgrywają "niemalże podstawową rolę". W tym kontekście samorządowiec wymienił fundusze unijne z polityki spójności i zagrożoną – w jego ocenie - potrzebę dysponowania wystarczającym wkładem własnym.

Żuk odniósł się również do alokacji środków z Rządowego Funduszu Inwestycji Samorządowych, oceniając, że "nie jest to przykład dobrego partnerstwa, o ile w ogóle można o nim mówić".

Według prezydenta Lublina, fundamentalną kwestią dla zachowania dobrej koniunktury gospodarczej w regionach będzie poprawa kondycji finansowej samorządów i budowanie współpracy z instytucjami finansowymi.

Na potrzebę partnerstwa wskazywała również dyrektor Departamentu Sektora Publicznego w Banku Pekao S.A. Agnieszka Pietkun.

"Chcielibyśmy po partnersku być traktowani przez samorządy, ponieważ my nie sprzedajemy – przynajmniej w instytucji, którą ja reprezentuję - z półki produktów dla samorządów (…) my szyjemy na miarę produkty, rozwiązania dla samorządów" – zaznaczyła.

Pietkun zaapelowała, żeby zapraszać banki do współpracy w momencie "nawet często już samego pomysłu" na projekt, a nie już zapotrzebowania na finansowanie, bo to – jak mówiła - diametralnie wpływa na dalszą współpracę i koszt finansowana.

Również wiceprezes Banku Gospodarstwa Krajowego Włodzimierz Kocon wskazywał na konieczność współpracy pomiędzy bankami i samorządami, która polegałaby "na wspólnym znajdowaniu rozwiązania, w jaki sposób daną potrzebę, dany projekt, dane zadanie samorządu sfinansować".

PPP nową siłą napędową inwestycji samorządowych?

Zaapelował też do samorządów o znacznie szersze rozważenie możliwości finansowania projektów w formule PPP. "To ma dużą przyszłość i wydaje się, że okresy finansowania, jakie tutaj mogą być zapewniane, są zdecydowanie dłuższe (…) Na pewno widziałbym tu większe wykorzystanie spółek komunalnych do finansowania szeregu zadań" – zaznaczył Kocon.

Prezes Polskiego Funduszu Rozwoju Paweł Borys zauważył, że poza wparciem w ramach Funduszu Inwestycji Samorządowych PFR prowadzi dużo aktywności w obszarze wsparcia kompetencyjnego samorządów, jeżeli chodzi o inwestycje w usługi cyfrowe.

"Widzimy tu gigantyczny potencjał dla samorządów, jeśli chodzi o poprawę usług dla mieszkańców (…) z drugiej strony spory potencjał do optymalizacji kosztów" - zaznaczył.

Zdaniem szefa PFR, cyfryzacja powinna być jednym z priorytetów transformacyjnych na najbliższe lata, a pandemia tylko przyspiesza te trendy.

W ocenie Skarbnika Unii Metropolii Polskich, dr. Mirosława Czekaja, "kryzys i pandemia pokazały wszystkie dysfunkcje w systemie finansowania samorządów".

"Podejście strategiczne to po pierwsze zwiększenie udziału samorządów w podatkach, jako rekompensata utraty dochodów na skutek decyzji ustawowych. Po drugie zmiana mechanizmu wyrównawczego, tzw. janosika, gdyż jest on już dysfunkcyjny. I trzecie – samorządy są poddane dość silnym rygorom związanym z zadłużeniem, stąd postulat zawieszenia sankcji związanych z zadłużeniem na okres do końca kadencji" – wyliczył dr Czekaj.

Z kolei dyrektor Departamentu Zarządzania Sprzedażą w Banku Polskiej Spółdzielczości S.A. Mirosław Bizoń ocenił, że należy się spodziewać, że koszty obsługi zadłużenia będą rosły.

"Jeżeli popatrzymy na składowe ceny kredytu to mamy WIBOR, czyli cena pieniądza na rynku międzybankowym, plus marża banku. Marża banku musi nam pokryć koszty operacyjne, koszty kapitału, koszty ryzyka i wiele innych, również koszty płynności" – wskazał Bizoń.

Jak dodał, koszty ryzyka wzrastają, dlatego banki będą musiały cenę kredytu podnieść.

Serwis Samorządowy PAP objął Forum Bankowo-Samorządowe patronatem medialnym.

kic/