Wiceminister rozwoju i technologii Krzysztof Kukucki udzielił szerokich wyjaśnień na temat działań resortu mających na celu przyspieszenie i uproszczenie procesów planowania przestrzennego. 

Proces planistyczny krótszy o rok

Kukucki przypomniał, że uchwalona w lipcu ubiegłego roku reforma planowania pozwoli skrócić czas opracowania dokumentów planistycznych w gminach z ok. 2,5 roku do 1,5 roku. Jak wyjaśnił to efekt m.in. rezygnacji z obowiązku wielokrotnego organizowania konsultacji społecznych gotowych dokumentów, zmiany sposobu informowania mieszkańców o zbieraniu wniosków i konsultacjach społecznych oraz umożliwienia publikacji ogłoszeń w mediach elektronicznych. To także rezygnacja z siedmiodniowego okresu między publikacją ogłoszenia o zbieraniu wniosków i konsultacjach społecznych a ich rozpoczęciem. 

Krzysztof Żuk: termin wdrożenia planów ogólnych trzeba przesunąć co najmniej o rok

Ponadto, jak zauważył Kukucki, w ramach uproszczenia procesów wprowadzono do ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym postępowanie uproszczone sporządzania planów miejscowych (art. 27b ustawy).

„W określonych w tym artykule przypadkach gminy będą mogły dokonać korekt błędnych lub nietrafionych zapisów planów miejscowych. Szacujemy, że postępowania uproszczone będą trwały średnio 6 miesięcy” – wyjaśnił wiceminister. 

Cyfryzacja procesu planistycznego 

Kukucki dodał, że resort pracuje także nad przyszłymi rozwiązaniami, które uproszczą procedury w zakresie planowania i zagospodarowania przestrzennego. Wskazał tu przede wszystkim na Rejestr Urbanistyczny, który „będzie stanowił wiarygodne i aktualne źródło informacji i danych z zakresu planowania i zagospodarowania przestrzennego, w tym zbiorów danych przestrzennych, zachowując zarówno interoperacyjność systemu, jak i interoperacyjność gromadzonych w nim zbiorów”. 

Wiceminister zaznaczył, że aktualnie trwają prace nad pilotażem Rejestru Urbanistycznego, który ma na celu eliminację ewentualnych błędów oraz dostosowanie systemu do potrzeb przyszłych użytkowników. 

Wiceszef MRiT dodał, że trwa także porządkowanie procesu cyfryzacji, m.in. poprzez rozszerzenie zakresu danych przestrzennych tworzonych dla miejscowych planów (z aktualnego zakresu obejmującego wektorową granicę aktu do wektorowych wydzieleń planistycznych oraz linii zabudowy, wraz z atrybutami opisującymi te obiekty). Jak zaznaczył, poszerzenie zakresu danych przestrzennych dla mpzp, zgodnie z zapisami ustawowymi obowiązywać będzie od 1 stycznia 2025 r. 

Kukucki wskazał też na trwające prace nad wdrożeniem w formie cyfrowej jednolitego formularza, który znajdzie zastosowanie na różnych etapach przygotowywania lub obowiązywania aktów planowania przestrzennego. Wymienił też prace nad aktualizacją wzoru formularza wniosku o ustalenie lokalizacji inwestycji celu publicznego albo warunków zabudowy. Chodzi o dostosowanie brzmienia poszczególnych parametrów formularza do obowiązujących regulacji prawnych.

Aspekty środowiskowe w procesie planowania

Wiceszef MRiT poinformował także, że resort analizuje możliwość ewentualnych zmian w prawie w ramach Krajowej Polityki Miejskiej 2030, które pomogą w większym zakresie uwzględniać aspekty środowiskowej i społeczne w procesie planowania przestrzennego.

Wymienił m.in. opracowanie zasad wyznaczania przestrzeni publicznych w dokumentach planistycznych, czy rozszerzenia zakresu wniosku o wydanie decyzji o warunkach zabudowy o informacje w zakresie informacji o istniejącej zieleni wysokiej na obszarze planowanej inwestycji.

Dodał, że analizowane są też rozwiązania umożliwiające wprowadzanie przez gminy zakazów stosowania urządzeń grzewczych na paliwa stałe na etapie opracowania planów miejscowych. 

Wsparcie lokalnych planów zagospodarowania przestrzennego

Wiceminister zapowiedział też opracowanie szeregu narzędzi wspierających tworzenie, przeglądanie i walidację ustaleń planu ogólnego, który jako pierwszy akt prawa będzie zawierał ustalenia wyłącznie w formie ustandaryzowanych danych przestrzennych. 

Wskazał m.in. na przeglądarkę danych planistycznych, która umożliwia weryfikację oraz przejrzenie zawartości danych przestrzennych, wraz z możliwością podglądu granic aktów planowania przestrzennego na wybranym podkładzie mapowym.

„Obecnie prowadzone są prace nad rozszerzeniem funkcjonalności Przeglądarki o dane dla planów ogólnych gmin” – poinformował Kukucki.

Kolejnym narzędziem wymienionym przez wiceministra jest Wtyczka APP 2, która stanowi rozszerzenie funkcjonalności obecnie funkcjonującej Wtyczki APP. Jak wyjaśnił, to narzędzie dedykowane do otwartego oprogramowania QGIS, które umożliwia tworzenie danych przestrzennych dla planów ogólnych gmin. Obecnie narzędzie funkcjonuje w wersji eksperymentalnej (do pobrania z oficjalnego repozytorium wtyczek QGIS: https://plugins.qgis.org/plugins/wtyczka_qgis_app/).

„Wtyczka jest sukcesywnie aktualizowana i dopracowywana. Do czasu wejścia w życie rozporządzenia sprawie sposobu wyznaczania granic obszaru uzupełnienia zabudowy w planie ogólnym gminy, Wtyczka APP 2 stanowi prototyp” – dodał wiceszef MRiT. 

Finansowanie planów ogólnych i szkolenia

Kukucki przypomniał, że środki na sfinansowanie planów ogólnych zostały zaplanowane w KPO. "Budżet na zadanie zakłada dofinansowanie 90 proc. gmin i wynosi 457,7 mln zł" - podkreślił. 

Wiceminister poinformował, że zaplanowano też kompleksowe kursy dla pracowników samorządowych i planistów przestrzennych z zakresu zmian wprowadzonych nowelizowaną ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, w tym zasad opracowywania planów ogólnych. Kursy te realizowane będą przez uczelnie wyższe, z docelowym wskaźnikiem co najmniej 1700 przeszkolonych osób. 

Kolejne zmiany w prawie 

Kukucki zwrócił uwagę, że prowadzana jest też analiza ewentualnych zmian w prawie, które wynikają z zapisów Krajowej Polityki Miejskiej 2030 w zakresie wprowadzenia korzystania przez samorządy z możliwości przeprowadzenia zmiany planu miejscowego bez wypłacania odszkodowań dla właścicieli terenów w sytuacji, kiedy np. zapisy planu nie są realizowane w określonym czasie.

Rozważane jest też wprowadzenie kształtowania stawki opodatkowania gruntów podatkiem od nieruchomości, w zależności od ich przeznaczenia w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

Analizy dotyczą też ustalania w prawie miejscowym przewidzianej liczby miejsc postojowych dla samochodów w przypadku nowych inwestycji.

mp/