Po ostatniej nowelizacji Kodeksu wyborczego obowiązek zapewnienia bezpłatnego transportu na wybory obejmuje wyborców niepełnosprawnych o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności oraz wyborców, którzy najpóźniej w dniu głosowania kończą 60 lat. Transport do lokalu oraz transport powrotny dla osób niepełnosprawnych i osób starszych zapewnia wójt gminy (burmistrz, prezydent miasta), w której w dniu wyborów nie funkcjonuje gminny przewóz pasażerski. Wyborcy, któremu stan zdrowia nie pozwala na samodzielną podróż, będzie mógł towarzyszyć opiekun. 

Kodeks wyborczy po nowemu - jakie zmiany wprowadziła nowelizacja (analiza PKW)

Wójt lub burmistrz w gminach wiejskich i miejsko-wiejskich ma też obowiązek zapewnienia bezpłatnego gminnego przewozu pasażerskiego dla wyborców ujętych w spisie wyborców w stałym obwodzie głosowania położonym na obszarze danej gminy, pod warunkiem że w danej gminie nie funkcjonuje w dniu wyborów publiczny transport zbiorowy albo najbliższy przystanek komunikacyjny oddalony jest o ponad 1,5 km od lokalu wyborczego.

"W tej chwili wojewodowie mogą już występować o środki finansowe na zadanie, które będą realizować gminy" - powiedział podczas posiedzenia KWRiST Grzegorz Ziomek z Departamentu Administracji Publicznej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.

Jak przypomniał, jest to zadanie zlecone przez administrację rządową, więc reguły związane z przekazywaniem środków są jasne i tożsame dla innych zadań realizowanych przez samorząd.

"Więc samych szczegółów nie ma potrzeby przekazywać. Natomiast chciałem przedstawić informację, że wojewodowie zostali zobowiązani (...) do stałego, bieżącego kontaktu z gminami, które to zadanie w zakresie dowozu osób do lokali wyborczych będą realizować (...), do cyklicznych kontaktów i do bieżących wyjaśnień sytuacji związanych z tym zadaniem" - powiedział Ziomek.

Dodał, że do MSWiA już docierają szczegółowe pytania związane m.in. z jednolitą stawką za przewóz.

"Nie mamy takich zaleceń, dlatego że te stawki związane z transportem bywają różne, w zależności od regionu" - poinformował przedstawiciel MSWiA.

Inne z pytań, jakie napływały do resortu dotyczyło tego, czy obligatoryjne będzie zawarcie przez wojewodów z gminami porozumień ws. transportu wyborczego.

"Nie ma tutaj takiego zalecenia ze strony MSWiA. Oczywiście jeżeli wojewodowie i gminy ustalą, że w drodze porozumienia będą opisywać zakres realizacji tego zadania - jest to dopuszczalne, ale zależy od tych dwóch stron" - wyjaśnił Ziomek.

"Więc jeżeli do państwa docierają sygnały, że zależnie od województwa różnie jest to traktowane, to też wynika to z pewnej specyfiki relacji między wojewodami i gminami" - dodał.

Ziomek poinformował, że pieniądze można przekazać do dyspozycji wojewodów po tym, jak sejmowa Komisja Finansów Publicznych pozytywnie rozpatrzyła wniosek o zmianę przeznaczenia rezerwy celowej.

Chodzi o część rezerwy celowej budżetu państwa na zwalczanie skutków kryzysu wywołanego wybuchem wojny w Ukrainie. Jak już informowaliśmy 40 mln zł z tej puli trafi właśnie na transport wyborczy w gminach.

Zgodnie z wnioskiem MSWiA, przedstawionym przez MF i zaakceptowanym przez komisję, podział środków na poszczególne województwa przedstawia się następująco:

• województwo dolnośląskie - 1 mln 300 tys. zł
• województwo kujawsko-pomorskie - 1 mln 650 tys. zł
• województwo lubelskie - 1 mln 900 tys. zł
• województwo lubuskie - 1 mln 400 tys. zł
• województwo łódzkie 1 mln 750 tys. zł
• województwo małopolskie - 8 mln 150 tys. zł
• województwo mazowieckie - 2 mln 350 tys. zł
• województwo opolskie - 1 mln 50 tys. zł
• województwo podkarpackie - 5 mln 500 tys. zł
• województwo podlaskie - 1 mln 400 tys. zł
• województwo pomorskie 1 mln 550 tys. zł
• województwo śląskie - 2 mln 850 tys. zł
• województwo świętokrzyskie 1 mln 200 tys. zł
• województwo warmińsko-mazurskie - 2 mln 400 tys. zł
• województwo wielkopolskie - 3 mln 900 tys. zł
• województwo zachodniopomorskie - 1 mln 650 tys. zł

Zmiany w rezerwie celowej dały dodatkowe miliony na zadania JST m.in. transport wyborczy i dodatki w DPS-ach

Wiceminister finansów Sebastian Skuza potwierdził podczas posiedzenia KWRiST, że środki zostały przesunięte. "Wojewodowie mogą już wnioskować" - zapewnił.

Marek Wójcik ze Związku Miast Polskich zaapelował o zwołanie pilnego spotkania online pod egidą MSWiA, z udziałem wojewodów i przedstawicieli strony samorządowej, na wzór spotkań związanych ze wsparciem uchodźców z Ukrainy. W jego ocenie byłaby to najlepsza forma bezpośredniego przekazania informacji o organizacji transportu.

Spotkanie miałoby odbyć się jak najszybciej, najlepiej jeszcze w tym tygodniu. Resort propozycję rozważy.

js/