Strona samorządowa Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego negatywnie zaopiniowała projekt rozporządzenia Ministerstwa Sprawiedliwości w sprawie wysokości kwoty bazowej na 2024 r. Według samorządowców zaproponowana kwota w wysokości 5863 zł nie zapewni realnego pokrycia kosztów organizacji punktów udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej i nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego. Zwrócono też uwagę, że w pierwotnym projekcie wysokość kwoty bazowej wynosiła 6342 zł, co według Związku Powiatów Polskich również było niewystarczające przy obecnym wzroście cen i inflacji.

„Proponowany wzrost kwoty bazowej na rok 2024, w porównaniu z rokiem 2023 o 363 zł, jest zdecydowanie zbyt niski. Wzrost kwoty bazowej pozwoli na podwyżki wynagrodzeń osób świadczących usługi poradnictwa prawnego i obywatelskiego w wysokości około 70 zł brutto miesięcznie na jedną osobę (przy założeniu, że wykonawca ma dyżur raz w tygodniu)” – wskazał Związek Powiatów Polskich w opinii do projektu. 

Przedstawiciele powiatów zaznaczyli, że z „uwagi, na obserwowany w skali kraju proces wzrostu wynagrodzeń w gospodarce krajowej, oczekiwania finansowe osób zajmujących się profesjonalną pomocą prawną stale rosną”.  W opinii dodano też, że obecnie można zaobserwować spadek zainteresowania świadczenia pomocy prawnej w punktach nieodpłatnego poradnictwa prawnego przez adwokatów i radców prawnych. Do punktów kierowani są też aplikanci „na zastępstwo”, co powinno mieć miejsce wyłącznie w szczególnie uzasadnionych przypadkach.

„Nie można się zgodzić na zaproponowaną kwotę w sytuacji, w której wiemy, że standardy określiło ministerstwo, czyli ilość godzin, nie będzie możliwa do wykonania w sposób tak naprawdę uczciwy i zgodny z założeniami. W związku z tym ta kwota jest zdecydowanie za mała i stanowisko Unii Metropolii Polskich jest zdecydowanie negatywne” – powiedział, cytowany w komunikacie UMP, skarbnik Łodzi Krzysztof Mączkowski.

Wiceminister finansów Sebastian Skuza, w odpowiedzi na poselską interpelację w tej sprawie, wyjaśnił, że resort zaproponował możliwość dodatkowego zwiększenia kwoty bazowej na rok 2024 ponad wzrost wynikający z przyjętych przez Radę Ministrów założeń do projektu budżetu państwa. Uruchomienie dodatkowych środków byłoby możliwe pod warunkiem, że pochodziłyby z przyznanej Ministrowi Sprawiedliwości wstępnej kwoty wydatków na rok 2023.

„Również w odniesieniu do kwoty bazowej na rok 2023 w toku uzgodnień międzyresortowych Minister Finansów wyraził zgodę na zwiększenie kwoty bazowej pod warunkiem sfinansowania skutku podwyższenia w ramach przyznanej wstępnej kwoty wydatków na rok 2023” – poinformował Skuza.

Nieodpłatna pomoc prawna zorganizowana jest na podstawie ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej. Pomoc przysługuje każdemu, kto znajduje się w sytuacji, w której nie może ponieść kosztów odpłatnej pomocy i złoży takie oświadczenie w punkcie. Na terenie całego kraju funkcjonuje około 1500 punktów nieodpłatnej pomocy.

mr/