Jacek Pochłopień
Rządowy Pakiet Antykryzysowy ma szeroki zasięg. Choć jest adresowany przede wszystkim do przedsiębiorców i pracowników, niektóre inicjatywy będą bezpośrednio dotyczyć samorządów.
Rządowy pakiet propozycji podzielony jest na pięć filarów, dotyczących: obrony przed utratą miejsc pracy, wsparcia dla służby zdrowia, bezpieczeństwa systemu finansowego, wsparcia dla przedsiębiorców i inwestycje publiczne.
Wartość poszczególnych części wynosi:
Bezpieczeństwo pracowników – 30 mld zł
Finansowanie przedsiębiorstw – 74 mld zł
Ochrona zdrowia – 7,5 mld zł
Wzmocnienie systemu finansowego – 70,3 mld zł
Program inwestycji publicznych – 30 mld zł
Łącznie pakiet jest warty blisko 212 mld złotych. Tworzą go: gotówkowy komponent rządowy o wartości 66 mld zł, na który składają się wydatki budżetu państwa, ZUS i funduszy celowych; płynnościowy komponent rządowy o wartości 74,5 mld, składający się z wakacji kredytowych i odroczonych danin oraz finansowania płynnościowego w postaci kredytów i kapitału, głównie z wykorzystaniem instrumentów finansowych Grupy Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR, BGK, KUKE, ARP); pakiet płynnościowy NBP o wartości 70 mld zł, który zapewni niezbędną płynność i warunki kredytowe.
Pytany w środę wieczorem o kwestię finansowania, Paweł Borys, prezes Polskiego Funduszu Rozwoju, podkreślił: "66 mld zł to są wydatki de facto z budżetu, czyli jest to około 3 proc. polskiego PKB". "Przypomnijmy, że w ostatnich trzech latach mamy najniższy w historii deficyt finansów publicznych i dług systematycznie spada do PKB (...). Rząd ma przestrzeń dosyć dużą - w tej chwili - zwiększenia wydatków budżetowych" - powiedział prezes PFR.
Według Pawła Borysa w drugim kwartale tego roku będziemy mieć do czynienia z silnym hamowaniem gospodarki. "Natomiast ten okres minie. W tym planie przewidziany jest też impuls inwestycyjny, fundusz na 30 mld zł, który ma w momencie, w którym będzie się sytuacja zdrowotna stabilizowała, pobudzić inwestycje, żeby rozruszać gospodarkę i w miarę płynnie, już w perspektywie 2021 r. wyjść z kryzysu" - dodał Paweł Borys.
Jak można odczytać z zapowiedzi rządu, bezpośrednio samorządów może dotyczyć właśnie program inwestycji publicznych. Premier powoła Fundusz Inwestycji Publicznych o wartości 30 mld zł, celem pobudzenia gospodarki poprzez inwestycje publiczne w infrastrukturę, drogi, szpitale, szkoły, cyfryzację, energetykę, biotechnologię.
Istotne bezpośrednio dla władz lokalnych mogą okazać się również inwestycje w ochronę zdrowia. Jak wynika z zapisów pakietu, kwotę 6 mld zł rząd przeznacza na finansowanie działań w związku z walką z SARS-CoV-2. Tutaj przewiduje się, zgodnie z zapisami projektu "wzrost świadczeń opieki zdrowotnej, w tym transportu sanitarnego, wykonywanych w związku z przeciwdziałaniem SARS-CoV-2, udzielanych przez podmioty wykonujące działalność leczniczą (…)".
Na dofinansowanie infrastruktury w ochronie zdrowia rząd planuje przeznaczyć 1 mld zł. Środki te będą w dyspozycji premiera, w utworzonej rezerwie z przeznaczeniem na dofinansowanie rozbudowy infrastruktury i doposażenie systemu służby zdrowia. Chodzi o "dostosowanie placówek ochrony zdrowia do wymogów ustawy o dostępności i ochrony osób starszych np. budowa dziennych domów opieki medycznej (DDOM)".
Rząd planuje też przeznaczyć 420 mln zł na dodatkowe finansowanie cyfryzacji systemu opieki zdrowotnej. Jak wynika z założeń projektu ta kwota ma być przekazana "na informatyzację podmiotów leczniczych, wdrożenie pilotażu e-usług w NFZ, rozbudowę szybkiego internetu w 20 tys. podmiotów leczniczych na terenach wiejskich". Natomiast rozwój infolinii zarówno dla lekarzy, jak i pacjentów, ma kosztować 5,6 mln zł.
Warto jeszcze zwrócić uwagę na zapowiedź przesunięcia wielu obowiązków i terminów administracyjnych lub sądowych.
W informacji Kancelarii Prezesa Rady Ministrów na temat Tarczy antykryzysowej czytamy również, że firmy nie będą narażone na skutki opóźnień i kar w zamówieniach publicznych.
W swojej zasadniczej części Tarcza antykryzysowa ma zapewnić przetrwanie trudnej sytuacji przedsiębiorcom, co pośrednio może przełożyć się na koniunkturę w regionach i stan finansów samorządowych. Środowiska samorządowe apelują do rządu, aby nie zapominać w działaniach antykryzysowych o firmach komunalnych. Więcej o propozycjach rządu dla przedsiębiorstw można przeczytać tutaj.
W dokumencie KPRM poinformowano, że większość regulacji prawnych związanych z Rządowym Pakietem Antykryzysowym wdrożonych zostanie w drodze specustawy gospodarczej przeciwdziałania skutkom gospodarczym pandemii SARS-CoV-2, opracowywanej przez Ministerstwo Rozwoju we współpracy z innymi ministerstwami i agendami rządowymi. Zapowiedziano również, że pakiet będzie rozszerzany o kolejne instrumenty polityki gospodarczej, a praca nad pakietem, jego ewaluacja i modyfikacja w związku z najwyższym poziomem ryzyka, zmienności i niepewności w otoczeniu, będzie procesem ciągłym. Nowe prawo wprowadzające pakiet zgodnie z zapowiedziami premiera ma być gotowe w tym tygodniu, zgodnie z intencją premiera w przyszłym tygodniu miałby zająć się nim Sejm.
pad/ reb/ mro/ mmu/ jp/
