Uelastycznienie budżetów JST, podwojenie udziału powiatów w dochodach z gospodarki nieruchomościami Skarbu Państwa oraz zmiany w zamówieniach publicznych, w tym możliwość rozkładania wynagrodzenia na raty - zapowiedziała wicepremier, minister rozwoju Jadwiga Emilewicz.
Podczas czwartkowej konferencji prasowej (23 kwietnia) Emilewicz zadeklarowała, że wprowadzona zostanie możliwość nierównowagi strony bieżącej budżetu JST dodatkowo o wartość faktycznego ubytku w dochodach podatkowych (z PIT, CIT, podatków lokalnych: nieruchomości, rolny, leśny, środki transportowe, opłata skarbowa, PCC, z opłaty uzdrowiskowej i miejscowej - opłaty uzdrowiskowe i miejscowe dodane, żeby pomóc dodatkowo gminom uzdrowiskowym), będącego skutkiem wystąpienia COVID-19.
"Jak ubędzie im 10 proc. budżetu w skali roku, to ok. 10 mld zł" - wyjaśniono.
"Samorządy rejestrują dzisiaj obniżone wpływy z podatków PIT, CIT, czy opłat lokalnych" - mówiła wicepremier. Podkreśliła: "chcielibyśmy pomóc po pierwsze uelastycznić budżet jednostek samorządu terytorialnego, po drugie - poprawić nieco płynność tych budżetów".
Jak powiedziała Emilewicz, przewidziano też wprowadzenie w 2020 r. reguły fiskalnej ograniczającej zadłużenie o kwotę faktycznego ubytku w dochodach podatkowych jednostki samorządu terytorialnego, wynikającego z wystąpienia epidemii COVID-19.
Dodała, że, pakiet rozwiązań osłonowych dla samorządów zakłada też podwojenie udziału powiatów w dochodach z gospodarki nieruchomościami Skarbu Państwa już od pierwszego kwietnia 2020 r.
"Teraz będzie trafiała do nich co druga, nie co czwarta złotówka" - wskazała minister Emilewicz.
Przewiduje się również wprowadzenie możliwości przekazywania w 2020 r. rat części oświatowej, wyrównawczej, równoważącej i regionalnej subwencji ogólnej w terminach wcześniejszych, co ma poprawi płynność JST.
Kolejne rozwiązanie to uelastycznienie wydatkowania środków z tzw. funduszu korkowego w 2020 r.
"Pieniądze z tego funduszu będzie można przeznaczyć na przeciwdziałanie i łagodzenie skutków COVID-19" - wskazał resort.
Emilewicz zapowiedziała też zmiany w prawie zamówień publicznych, m.in. ułatwienia w modyfikacji umów z wykonawcami, czy wprowadzenie obowiązku zapłaty wynagrodzenia w częściach bądź udzielania zaliczek w przypadku dłuższych umów.
"Dziś mamy dobre dane dotyczące produkcji w sektorze budowlanym. Sektor budowlany w marcu zarejestrował wzrost w stosunku do ubiegłego roku o ponad 3 proc. To jeden z tych niewielu sektorów, z którego dane są przedmiotem naszego zadowolenia. Chcielibyśmy, aby ten sektor nie utracił tempa i aby był nadal dźwignią rozwojową nawet w tym trudniejszym czasie" - powiedziała.
Podkreśliła, że sektor budowlany to oczywiście ogromne prace realizowane w ramach zamówień publicznych zarówno z funduszu dróg samorządowych, jak i większych realizowanych przez GDDKiA.
"W proponowanych przez nas zmianach po pierwsze ułatwiamy modyfikację umów z wykonawcami. Znosimy obowiązek żądania wadium w postępowaniach o szacunkowej wartości powyżej progów unijnych. Wprowadzamy obowiązek zapłaty wynagrodzenia w częściach bądź udzielania zaliczek w przypadku dłuższych umów. Obniżamy dopuszczalną wysokość zabezpieczenia, aby większą pulę firm dopuścić do możliwości realizowania zleceń" - tłumaczyła wicepremier.
"Ułatwiamy i umożliwiamy działanie Krajowej Izby Odwoławczej, która dziś praktycznie, jak cały wymiar sprawiedliwości nie może pracować" - dodała.
Z informacji Ministerstwa Rozwoju wynika, że celem zmian w zakresie Prawa Zamówień Publicznych jest odblokowanie Krajowej Izby Odwoławczej i ułatwienie realizacji przetargów w warunkach epidemii COVID-19, a także poprawa sytuacji wykonawców zamówień publicznych.
Resort wyjaśnił, że chce wprowadzić rozwiązania, które pozwalają na obniżenie kosztów udziału wykonawców w procedurach przetargowych, a także poprawę ich płynności finansowej na etapie realizacji umowy o udzielenie zamówienia publicznego.
Dlatego resort rozwoju przewiduje m.in.: zniesienie obowiązku żądania wadium w postępowaniach o szacunkowej wartości powyżej progów unijnych, czy wprowadzenie obowiązku zapłaty wynagrodzenia w częściach lub udzielania zaliczek w przypadku dłuższych umów o udzielenie zamówienia publicznego.
Ponadto obniżona ma być dopuszczalna wysokości zabezpieczenia należytego wykonania umowy. Przewiduje się także ograniczenie dopuszczalności dokonywana potrąceń kar umownych z wynagrodzenia wykonawcy lub innej przysługującej mu wierzytelności, a także dochodzenia przez zamawiających zaspokojenia z zabezpieczenia należytego wykonania umowy.
Założono także uzupełnienie przepisów dotyczących możliwości zmiany umów z wykonawcami w odpowiedzi na zdarzenia wywołane epidemią COVID-19. W tym celu ma być wprowadzone zawieszenie biegu terminu przedawnienia roszczeń zamawiających z tytułu kar umownych oraz terminu ważności zabezpieczenia należytego wykonania umowy.
Kolejnym zaproponowanym rozwiązaniem będzie umożliwienie Krajowej Izbie Odwoławczej rozpoznawanie odwołań na posiedzeniu niejawnym bez udziału stron i uczestników postępowania, w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy. "Dzięki temu nastąpi odblokowanie zamrożonych przez stan epidemii postępowań w sprawie zamówień publicznych" - wyjaśniono.
maja/ mmu/ js/