Związek Powiatów Polskich oczekuje bardziej precyzyjnych przepisów dotyczących partycypacji uchodźców w kosztach wyżywienia i zakwaterowania, które zostały ujęte w projekcie nowelizacji ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy. Samorządowcy chcą też uwzględnienia wszystkich kosztów pobytu ukraińskich dzieci w placówkach opiekuńczo-wychowawczych.
ZPP w ramach uzgodnień Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego zgłosił szereg uwag do projektu nowelizacji ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Zdaniem samorządowców „potrzeba doprecyzowania zasady partycypacji obywateli Ukrainy w kosztach zakwaterowania i wyżywienia. W jaki sposób środki te będą pobierane, w jakich terminach, przez kogo, w jaki sposób dokonywana będzie weryfikacja kryteriów dochodowych”.
Przedstawiciele powiatów uważają też, że przepisy dotyczące organizacji pomocy obywatelom Ukrainy w zakresie zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia powinny dotyczyć wyłącznie wojewodów. Według samorządowców realizacja tych zadań co do zasady jest zadaniem wojewody „z możliwością przekazania w drodze polecenia samorządom, ale jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej”. Natomiast jednostki samorządu terytorialnego na podstawie obowiązujących przepisów mogą fakultatywnie realizować we własnym zakresie inne programy wsparcia.
ZPP zwraca też uwagę, że objęcie samorządów nowymi przepisami spowodowałoby konieczność pilnego wprowadzenia zmian w uchwałach, które samorządy podjęły realizując własne programy wsparcia.
Wątpliwości samorządowców budzi też projekt przepisów, na mocy których podmiot realizujący zlecone przez wojewodę zadanie dotyczące zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy, będzie musiał we własnym zakresie prowadzić egzekucję należności partycypacji w kosztach od odbywali Ukrainy i „po jego stronie, a nie po stronie wojewody będzie ryzyko braku wypłacalności osoby korzystającej z pomocy”.
„Przepis jest niejasny i naraża podmioty, o których mowa w art. 12 8 i 10 (w tym samorząd i organizacje pozarządowe) na ponoszenie kosztów realizacji zadania bez praktycznych możliwości ich wyegzekwowania zarówno od osób zobowiązanych do partycypacji jak i wojewody” – wskazuje ZPP.
Zdaniem samorządowców doprecyzowania wymagają też przepisy dotyczące organizacji pieczy zastępczej, w tym „określenie zasad finansowania pobytu dzieci w placówkach opiekuńczo –wychowawczych”. Według ZPP kwota 40 zł dziennie, limitowana 120-dniowym terminem nie wyczerpuje kosztów realizacji zadań placówek opiekuńczo-wychowawczych, do których należy m.in. zapewnienie dziecku całodobowej opieki i wychowanie oraz zaspokajanie jego niezbędnych potrzeb, w szczególności emocjonalnych, rozwojowych, zdrowotnych, bytowych, społecznych i religijnych.
ZPP wskazuje, że z proponowanych przepisów nie wynika jaki będzie tryb przyznawania środków na realizację opieki zastępczej i w jakich granicach powiat będzie mógł przyznawać dofinansowanie, „żeby nie spotkać się z ryzykiem niesfinansowania wydatku z dotacji”.
Projekt nowelizacji ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy zakłada, że wojewoda oraz m.in. jednostki samorządu terytorialnego i inne organy administracji publicznej, mogą zapewnić, w miarę posiadanych środków, pomoc w zakresie zakwaterowania i wyżywienia, ale nie dłużej niż przez 120 dni od dnia pierwszego wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Zgodnie z projektem, po upływie 120 dni od dnia pierwszego wjazdu obywatela Ukrainy, wymienione w ustawie podmioty mogą zapewnić zakwaterowanie i wyżywienie w przypadku pokrycia przez obywatela Ukrainy 50 proc. kosztów tej pomocy, nie więcej niż 40 zł za osobę dziennie. Po upływie 180 dni obywatele Ukrainy będą musieli pokryć 75 proc. kosztów pomocy, ale nie więcej niż 60 zł za osobę dziennie.
mr/