Zarząd Związku Województw RP przesłał do Prezes Rady Ministrów, Ministra Zdrowia oraz Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego stanowisko w sprawie projektu ustawy o modernizacji i poprawie efektywności szpitalnictwa, w którym wyraża brak akceptacji dla proponowanych rozwiązań. Prezes zarządu ZW RP Olgierd Geblewicz podkreśla, że zamiast oczekiwanych zmian w poziomie finansowania świadczeń zdrowotnych oraz racjonalizacji zakresów działania podmiotów leczniczych podejmowane są działania mające na celu umniejszenie, a nawet wyłączenie  prerogatyw samorządów, które zostaną zepchnięte do roli podmiotów opiniujących decyzje w sprawie „własnych” szpitali. 

„Dopuszczenie do działania osób i instytucji trzecich w imieniu szpitali, lecz na ich rachunek, z jednoczesnym silnym ograniczeniem odpowiedzialności prawnej tych osób wobec szpitali i ich właścicieli, jest działaniem naruszającym podstawowe kanony prawa i godzi w fundament państwa jakim jest ochrona prawa własności i praw nabytych” – czytamy w stanowisku.

Minister zdrowia: Przygotowujemy projekty ustaw w zakresie reformy szpitalnictwa

Zastrzeżenia ZW RP budzi też sposób podziału środków na rozwój szpitali, który zdaniem zarządu wprowadza uznaniowość i arbitralność, a zamiast rozwiązań samoregulujących w zakresie finansowania ochrony zdrowia oraz jej dywersyfikacji, wprowadza centralne zarządzanie i nieostre regulacje umożliwiające uzasadnienie dowolnej decyzji. 

Zarząd ZW RP zauważa również, że w planowanych przepisach nie zostały uwzględnione mechanizmy skoordynowanych działań pomiędzy szpitalami, a podstawową opieką zdrowotną lub ambulatoryjną opieką specjalistyczną, czego negatywne skutki można było zaobserwować podczas epidemii wirusa SARS-CoV-2. Pacjenci, nie mogąc uzyskać skutecznej pomocy w podstawowej opiece zdrowotnej,  zgłaszali się do systemu szpitalnictwa oraz do nocnej  i świątecznej opieki medycznej, dostęp pacjentom z zagrożeniem życia i zdrowia oraz destabilizując funkcjonowanie szpitali. Tymczasem nowy projekt ustawy nie proponuje rozwiązania tego problemu.

W stanowisku poruszono też kwestię konieczności zmian sposobu finansowania szpitali, który obecnie opiera się na bazie zmonopolizowanego źródła finansowania i jest przyczyną problemów przejawiających się głównie poprzez rosnące zadłużenie poszczególnych placówek. Zdaniem ZW RP sytuacji nie poprawi zmiana formy zarządzania, ale usprawnienie zasad finansowania oraz reforma udzielania świadczeń.

„Potrzebna jest przede wszystkim głęboka racjonalizacja zasad finansowania, dostosowana do stanu faktycznego – wzrostu inflacji, cen mediów, kosztów leków wynagrodzeń itd. oraz zmiana organizacji udzielania świadczeń na poziomie ustawodawczym – współpraca i reforma wszystkich szczebli systemu ochrony zdrowia” – czytamy w stanowisku.

W konkluzji stanowiska, zarząd ZW RP apeluje o nieprzyjmowanie ustawy w projektowanym kształcie i uwzględnienie argumentów zawartych w stanowisku. Deklaruje również chęć współpracy w zakresie opracowania wspólnej drogi modernizacji i poprawy efektywności szpitalnictwa w Polsce. Przypomina także o oczekiwaniu na wykonania przez wyroku Trybunału Konstytucyjnego w zakresie zapewnienia wzrostu finansowania świadczeń zdrowotnych oraz wprowadzenia mechanizmów waloryzujących wartości kontraktów szpitali publicznych o realne wzrosty kosztów. 

„Reasumując, organy, które prowadzą podmioty lecznicze na szczeblu samorządów województw, miast, powiatów i gmin, a także innych organów tworzących, mają merytoryczną wiedzę w zakresie sytuacji podległych jednostek, potrzeb i uwarunkowań funkcjonowania oraz współdziałania jednostek systemu w regionach. Decydowanie z poziomu centralnego o problemach na szczeblach samorządowych, powiatowych, bez podstawowej wiedzy w zakresie lokalnych potrzeb nie może przynieść wymiernych efektów, o których mowa w uzasadnianiu do projektu powyższej ustawy” – podkreśla prezes zarządu ZW RP Olgierd Geblewicz.

mr