W wystosowanym apelu prezes zarządu Związku Województw RP Olgired Geblewicz przypomniał, że zgodnie z obowiązującymi zasadami, w KPO dofinansowywana jest wartość całkowita inwestycji i projektów, jednak podatek VAT jest w nich uznany jako wydatek niekwalifikowalny i przerzucony na beneficjentów.

„Taki układ finansowania w ramach KPO powoduje powstawanie dodatkowych, bardzo dużych zobowiązań samorządów lub jednostek ochrony zdrowia i realnie wpływa na ograniczenie zdolności  skorzystania ze środków KPO, w tym również na ewentualną możliwość całkowitej rezygnacji z ubiegania się o nie”- wyjaśnił Geblewicz.

Podkreślił, że kwestia uruchomienia rozwiązań systemowych w tym zakresie „wymaga pilnych decyzji” w związku z ogłoszeniem konkursów dla środków z KPO m.in. w ochronie zdrowia.

Przewodniczący Związku Województw RP zwrócił też uwagę na okres kwalifikowalności wydatków oraz termin zakończenia realizacji przedsięwzięć termin realizacji przedsięwzięć i kwalifikowalności wydatków. Obecnie podmioty, które otrzymają dofinansowanie, muszą je wykorzystać do czerwca 2026 r., co jego zdaniem może spowodować, że nie będą w stanie efektywnie spożytkować dofinansowania.

„Tak krótki termin jest bardzo dużym wyzwaniem dla wszystkich, mając na uwadze m.in. złożoność procedur przetargowych, realizację zadań modernizacyjnych oraz rozliczanie projektów. Ponadto koncentracja czasu na działania inwestycyjne w danym obszarze może być okazją dla rynku na windowanie cen towarów i usług oraz ograniczenie dostępności do nich, a także trudności w pozyskaniu  wykonawców”- wyjaśnił prezes.

Po przedstawieniu powyższych argumentów w imieniu Związku Województw RP Geblewicz zaapelował „o intensyfikację prac nad rozwiązaniami, które pozwolą na dofinansowanie podmiotów leczniczych lub jednostek samorządu terytorialnego w zakresie możliwości pokrywania kosztów podatku VAT od inwestycji i projektów realizowanych w ramach Krajowego Planu Odbudowy”.

Prezes zwrócił się też z wnioskiem o wydłużenie czasu na wykorzystanie środków z KPO.

„Chociażby dopuszczenie formuły aneksowania zawartych w przyszłości umów lub uzyskiwania indywidualnych prolongat terminów dla danych inwestycji, z uwagi na uzasadnione okoliczności, niezależne od beneficjentów” – podsumował Geblewicz.

O niekwalifikowalności podatku VAT przy inwestycjach z KPO mówiła też ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz. W odpowiedzi na poselską interpelację poinformowała, że „nie ma możliwości sfinansowania podatku VAT ze środków przekazywanych przez KE na realizację KPO”.

„Możliwość finansowania podatku VAT ze środków budżetu państwa istnieje tylko w odniesieniu do państwowych jednostek budżetowych, które nie mają możliwości finansowania podatku VAT w inny sposób oraz inwestycji A4.2.1. dotyczącej opieki nad dziećmi do lat 3, do limitu określonego przez Ministra Finansów” – wyjaśniła Pełczyńska-Nałęcz.

Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO) to program, który ma wzmocnić polską gospodarkę. Środki z programu mają pomóc Polsce szybciej osiągnąć wyznaczone wcześniej cele, zrealizować nowe inwestycje, przyśpieszyć wzrost gospodarczy i zwiększyć zatrudnienie. W ramach programu Polska otrzymuje pieniądze w postaci bezzwrotnych dotacji oraz preferencyjnych pożyczek. 

mc/

Czytaj też:

Pełczyńska-Nałęcz: podatek VAT przy środkach z KPO jest niekwalifikowalny