Projekt uchwały Rady Ministrów zmieniającej uchwałę w sprawie ustanowienia programu wieloletniego „Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa 2.0. na lata 2021–2025” został opublikowany w wykazie prac legislacyjnych i programowych rządu.

Czytamy w nim, że „proponowane modyfikacja nie zmienia strategicznych celów i struktury Programu, ma jedynie umożliwić bezkolizyjną realizację wszystkich założonych działań i kierunków interwencji przyjętych dla programu wieloletniego poprzez wprowadzenie korekt do systemu realizacyjnego w latach 2024-2025. Projektowana nowelizacja nie wpływa również na całkowity budżet NPRCz 2.0 - ma jedynie na celu odblokowanie środków i przeznaczenie ich na optymalne wykorzystanie w kolejnych naborach wniosków”.

Wprowadzenie zmian jest konieczne, by odblokować środki, które nie zostały wykorzystane w ramach Priorytetów 1.1. „Zakup i zdalny dostęp do nowości wydawniczych” oraz 2.1 „Infrastruktura bibliotek 2021–2025”.

„W związku z trudnościami finansowymi zgłaszanymi przez biblioteki - podwyższone koszty funkcjonowania (wzrost cen energii elektrycznej, ogrzewania czy materiałów i usług) - wywołane inflacją, sprawiły, że biblioteki nie były wstanie spełnić warunków dotyczących wkładu własnego ustalonych dla K.I.1.1. Zasady dotyczące wkładu były formułowane w innej sytuacji społeczno-ekonomicznej i miały na celu przyzwyczajenie organizatorów do zapewniania podległym bibliotekom środków na księgozbiory. Jednak w związku z nadzwyczajnymi okolicznościami, uzasadnione wydaje się ich złagodzenie” – zaznaczono w uzasadnieniu projektu.

Dokument przewiduje wprowadzenie następujących zmian w uchwale o ustanowieniu NPRCz:

W Priorytecie 1. Poprawa oferty bibliotek publicznych:

- zmniejszenie wymaganego w ramach Kierunku interwencji 1.1 (K.I.1.1). NPRCz 2.0 minimalnego wkładu własnego o 10 proc., tj. do 40 proc. środków wydatkowanych na zakup nowości i usługi zdalnego dostępu do książek w formacie e-booków i/lub audiobooków i/lub synchrobooków dla wnioskodawców najuboższych, do 55 proc. środków dla wnioskodawców zaliczonych do II grupy i do 70 proc. środków dla wnioskodawców najzamożniejszych.

- zmiana procedury konkursowej przygotowującej do ogłoszenia naboru w K.I.1.1., której celem jest usprawnienie i przyspieszenie części z etapów postępowania.

- przesunięcie zablokowanych 2022 r. środków w ramach K.I.1.1 na lata 2024–2025 z przeznaczeniem na realizację zadań w ramach K.I.1.1. Zmiana ta będzie skutkowała zwiększeniem budżetu o 1 mln zł każdego roku tj. do wartości 34 mln zł w roku 2024 i 34 mln zł w roku 2025.

- przesunięcie na lata 2024-2025 pozostałych środków ( 4.391.623 zł) pochodzących z wprowadzonej w 2022 roku blokady środków K.I.1.1z przeznaczeniem na realizację zadań przypisanych do K.I.1.2.

Przeprowadzona w lutym 2023 r. nowelizacja NPRCz 2.0 zmniejszyła liczbę bibliotek małych i zwiększyła liczbę bibliotek dużych, które zostaną podłączone do zintegrowanego systemu zarządzania zasobami bibliotek (ZSZZB). Ponieważ duże biblioteki posiadają większy zasób danych i korzystają z różnych systemów bibliotecznych, konieczne okazało się zwiększenie nakładów pracy niezbędnych do włączania bibliotek do ZSZZB. Zmiana ta skutkowała wzrostem kosztów związanych z realizacja K.I.1.2.

W Priorytecie 2. Inwestycje w infrastrukturę bibliotek publicznych proponuje się zmianę zapisów w ramach Kierunku interwencji 2.1. Infrastruktura bibliotek 2021-2025 (K.I.2.1) poprzez:

- przesunięcie zablokowanych w 2022 r. środków w budżecie K.I.2.1 (7,29 mln zł) na rok 2025 z przeznaczeniem na realizacje zadań przypisanych o tego samego K.I.2.1.

- przesunięcie zablokowanych środków w roku 2023 na rok 2025. Zgłoszona blokada środków w wysokości 10 mln zł planowana jest do wydatkowania w roku 2025 w ramach tego samego K.I.

Wyżej opisane przesunięcia wymuszają również zmianę wartości wskaźników przyjętych dla NPRCz 2.0

W Priorytecie 4 Program dotacyjny dla bibliotek oraz promocja czytelnictwa proponuje się:

- wprowadzenie zmian w ramach K.I.4.2, polegających na połączeniu w jeden komponent zadań i budżetów kampanii promocyjno-informacyjnej z kampanią społeczno-wizerunkową.

mam/