Samorządy wydają ok. 17 proc. swoich funduszy na inwestycje, co stanowi prawie 52 proc. publicznych wydatków inwestycyjnych – wynika z danych Głównego Urzędu Statystycznego.

GUS przedstawił opracowanie pt. „Samorząd terytorialny jako inwestor publiczny w Polsce na tle innych krajów OECD”, w którym określono wielkość i kierunki inwestycji sektora samorządowego oraz ich znaczenie w kreowaniu aktywności gospodarczej kraju.

Według autorów publikacji, ożywienie działalności inwestycyjnej wśród samorządów nastąpiło od momentu uzyskania przez Polskę środków finansowych w ramach unijnej polityki spójności w 2007 roku. Nakłady inwestycyjne jednostek samorządu terytorialnego w latach 2007-2013 wyniosły prawie 70 mld euro, a w całym sektorze publicznym niecałe 147 mln euro.

„Wielkość inwestycji realizowanych przez sektor samorządowy jest uzależniona od licznych czynników, m.in. możliwości finansowych wynikających z jednej strony z wielkości osiąganych dochodów, z drugiej zaś z liczby i rodzaju realizowanych zadań, mających bezpośrednie odzwierciedlenie w wielkości ponoszonych wydatków bieżących. Inwestycje sektora samorządowego przeznaczone są głównie na transport, komunikację, energię i budownictwo” – czytamy w publikacji.

Największy udział w wydatkach samorządu terytorialnego w Polsce notują gminy, które ustawowo mają przypisany najszerszy zakres działania i zadań do realizacji. Łącznie z miastami na prawach powiatu notowały one w 2013 roku ponad 56 proc. ogółu wydatków na inwestycje w sektorze samorządowym. Najmniejszy udział w wydatkach samorządu terytorialnego w kraju (6,6 proc.) miały powiaty, które jednocześnie charakteryzują się najmniejszym zakresem działania.

W publikacji wskazano, że wydatki inwestycyjne samorządu terytorialnego w Polsce w ostatnich latach stanowiły średniorocznie ok. 5 proc. wydatków sektora finansów publicznych. Maksymalny udział tej wielkości osiągnięto w 2009 roku (7,1 proc.), choć najwyższe wydatki inwestycyjne samorządów obserwowano w roku 2010 (10305 mln euro).

Udział nakładów inwestycyjnych sektora samorządowego w odniesieniu do nakładów inwestycyjnych w sektorze publicznym wzrastał do 2010 roku (52 proc.), kiedy nastąpiła kumulacja wykorzystania środków europejskich udostępnionych w Polsce w ramach polityki spójności.

Jak informuje GUS, w porównaniu z krajami OECD wielkość wydatków inwestycyjnych sektora samorządowego w Polsce jest dość wysoka. W 2012 roku było to 2,24 proc. PKB. Wyższą wartość inwestycji w odniesieniu do PKB notowały: Kanada (3,77 proc.), Korea Południowa (3,06 proc.), Japonia (2,64 proc.), Australia (2,37 proc.) oraz Francja (2,36 proc.).

Autorzy publikacji prognozują, że w kolejnych latach działalność inwestycyjna samorządów w Polsce będzie zależeć od dostępności bezzwrotnej pomocy z UE, a podejmowane inwestycje będą w znacznej mierze ograniczone możliwością jej uzyskania.

Opracowanie pt. „Samorząd terytorialny jako inwestor publiczny w Polsce na tle innych krajów OECD” GUS zamieścił w grudniowym wydaniu „Wiadomości Statystycznych”, czasopisma wydawanego od września 1956 roku wspólnie z Polskim Towarzystwem Statystycznym.

dap/Serwis Samorządowy PAP