Od piątku, 7 kwietnia wchodzą w życie nowe przepisy regulujące pracę zdalną. Jak wyjaśniła ekspertka PIP, pracodawcy powinni określić zasady jej wykonywania w porozumieniach uzgodnionych ze związkami zawodowymi lub regulaminach wypracowanych z przedstawicielami pracowników.
„Zasady wykonywania pracy zdalnej pracodawca określa w porozumieniu zawieranym z organizacjami związkowymi, a jeżeli związki zawodowe w zakładzie nie funkcjonują, wówczas w regulaminie po konsultacji z przedstawicielami pracowników” – wyjaśniła ekspertka Państwowej Inspekcji Pracy Paulina Aleksiejuk.
Zgodnie z przepisami, które wchodzą w życie od 7 kwietnia, w przypadku gdy nie dojdzie do zawarcia porozumienia i nie zostanie określony regulamin, pracodawca ma obowiązek określić zasady wykonywania pracy zdalnej w poleceniu wykonywania pracy zdalnej lub porozumieniu zawartym indywidualnie z pracownikiem.
Według nowych przepisów praca zdalna będzie mogła być wykonywana całościowo lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika, każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą.
„Ustawa zakłada pracę zdalna w systemie hybrydowym, bądź prace zdalną całkowitą w zależności od potrzeb konkretnego pracodawcy i pracownika, a także umożliwia pracodawcy wysłanie pracownika na prace zdalną w szczególnych przypadkach, są to m.in. okres obowiązywania stanu nadzwyczajnego, stanu epidemii, zalania czy pożaru zakładu pracy” – powiedziała Aleksiejuk.
Ekspertka PIP zaznaczyła też, że co do zasady pracodawca nie będzie mógł odmówić pracy zdalnej rodzicom, którzy wychowują dziecko do czwartego roku życia, rodzicom lub opiekunom osób z niepełnosprawnościami lub kobietom w ciąży. Wyjątkiem od tej zasady są sytuacje, w których udzielenie pracy zdalnej nie będzie możliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj pracy. W takim przypadku pracodawca będzie miał obowiązek pisemnie uzasadnić odmowę w ciągu siedmiu dni od złożenia wniosku przez pracownika.
Niezależnie od porozumienia w sprawie organizacji pracy zdalnej pracownikowi będzie przysługiwało prawo do okazjonalnej pracy zdalnej w wymiarze 24 dni w roku kalendarzowym. Aby móc skorzystać z tej formy pracy, pracownik będzie musiał złożyć w formie papierowej, bądź elektronicznej wniosek do pracodawcy.
„Praca zdalna w tej formie znajdzie zastosowanie w okolicznościach incydentalnych, uzasadnionych wyłącznie potrzeba pracownika” – wyjaśniła Aleksiejuk.
Organizacja pracy zdalnej będzie się łączyła z koniecznością zapewnienia pracownikowi materiałów i narzędzi do pracy, w tym urządzeń technicznych. Pracodawca ma też obowiązek pokrycia kosztów pracy zdalnej lub wypłaty ekwiwalentu albo ryczałtu, którego wysokość będzie odpowiadać przewidywanym kosztom poniesionym przez pracownika w związku z praca zdalną. .
Zasady organizacji pracy zdalnej reguluje nowelizacja Kodeksu pracy oraz niektórych innych ustaw z dnia 1 grudnia 2022 r.
mr/