Zarząd Związku Miast Polskich przyjął wstępną opinię o rządowym projekcie nowelizacji ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi, który wdraża do polskiego prawa nowe wymagania w zakresie rozszerzonej odpowiedzialności producenta (ROP). 

Zgodnie z regulacją producenci w ramach ROP będą ponosić specjalną opłatę opakowaniową, która będzie przeznaczana na finansowanie zbierania i przetwarzania odpadów opakowaniowych w ramach gminnych systemów gospodarowania odpadami komunalnymi. Środki pochodzące z nowej opłaty opakowaniowej będą rozdysponowywane między gminy na podstawie osiąganych przez nie wyników w zakresie recyklingu oraz ilości mieszkańców.
 

Rząd przedstawił projekt ustawy o ROP. Wpływy z opłaty opakowaniowej trafią do gmin

Zdaniem ZMP tak obszerny i złożony projekt wymaga jednak dłuższych konsultacji niż wyznaczone przez resort klimatu 30 dni. „Za przedłużeniem terminu dodatkowo przemawia fakt upublicznienia projektu na początku sierpnia, tj. w środku sezonu urlopowego co dodatkowo utrudniło konsultacje wewnątrz organizacji samorządowych” – napisano w opinii ZMP.

Według przedstawicieli miast projekt powinien zostać poddany rzetelnym konsultacjom publicznym z równoczesnym udziałem przedstawicieli różnych interesariuszy systemu odpadowego. Według samorządowców dotychczasowe konsultacje w podgrupach uniemożliwiają prowadzenie dialogu pomiędzy różnymi środowiskami celem wypracowania najlepszych rozwiązań.

Zarząd ZMP negatywnie ocenił przygotowanie tak obszernych zmian w formie nowelizacji dotychczasowej ustawy zamiast opracowania projektu nowej regulacji. 

W opinii zwrócono uwagę, że projektowana nowela ustawy o gospodarce opakowaniami spełnia wszystkie przesłanki wynikające z zasad techniki prawodawczej, które nakazują w przypadku licznych zmian albo zmian naruszających konstrukcję lub spójność ustawy opracowanie projektu nowej ustawy.

ZMP zwrócił przy tym uwagę, że ustawa o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi od jej uchwalenia w 2014 roku była już kilkanaście razy nowelizowana. „Kolejna nowelizacja doprowadzi do skutków podobnych jak nowelizacje ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach z 2011 roku, których skutki do dziś negatywnie wpływają na jej adresatów” – czytamy w opinii ZMP.

Samorządowcy zwrócili też uwagę, że do projektu nie załączono projektów aktów wykonawczych, mimo iż proponowane przepisy ustawowe zawierają delegację do wydania dziewięciu rozporządzeń, w tym rozporządzenia określającego stawki opłaty opakowaniowej dla poszczególnych rodzajów opakowań przeznaczonych dla gospodarstw domowych. Według ZMP bez jednoczesnej analizy projektów rozporządzeń trudno całościowo ocenić przedłożony projekt i jego skutki finansowe.

Zdaniem ZMP konieczne jest też przedstawienie szczegółowych danych, na podstawie których określono maksymalne stawki opłaty produktowej dla każdego rodzaju opakowania przeznaczonego dla gospodarstw domowych.

Wątpliwości miast budzi także podział odpadów opakowaniowych na dwa rodzaje, zarówno w warstwie definicyjnej i sposobu przypisywania opakowania do danego rodzaju, jak i praktyczny sposób jego realizacji w zbiórce i zagospodarowaniu odpadów.


mp/