W piątek, 10 grudnia odbyła się konferencja prasowa podczas której członkowie zespołu ds. odpadów Unii Metropolii Polskich, skrytykowali wolne tempo prac nad przepisami wprowadzającymi ROP oraz przedstawili swoje pomysły w tym zakresie. 

Wiceprezydent Gdańska Michał Sztybel przypomniał, że od zakończenia konsultacji społecznych projektu ustawy wprowadzającej ROP minęło już 95 dni i od tego czasu „nic się nie dzieje”. Podkreślił przy tym, że obecnie wszystkie koszty zagospodarowania odpadów ponoszą mieszkańców. Tymczasem, jak zaznaczył, „każdy dzień opóźnień we wdrożeniu ROP to dzień przerzucania kosztów na mieszkańców”.

Jego zdaniem taka sytuacja jest w interesie wielkich korporacji, które wprowadzają na rynek opakowania. „A to one powinny albo wprowadzać opakowania bardziej ekologiczne, albo ponosić koszty ich zagospodarowania. Dziś robią to mieszkańcy, płacąc w ramach systemu gminnego” – tłumaczył Sztybel apelując do rządu o przyspieszenie prac nad nową ustawa o ROP i rozporządzeniami. 

Podczas konferencji samorządowcy przedstawili propozycje rozwiązań, które pomogą ograniczyć ilość odpadów i podzielą odpowiedzialność za wprowadzanie do obrotu opakowań. Poniżej najważniejsze tezy, które przedstawiła Olga Goitowska, wicedyrektor Wydziału Gospodarki Komunalnej, UM w Gdańsku:      

- przyspieszenie prac rządu nad projektem zmian ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz rozporządzeniami wykonawczymi,  
- wprowadzenie zasad ekoprojektowania, w tym stworzenie systemu premiująco-sankcyjnego, 
- wdrożenie instrumentów prawnych inicjujących wzrost poziomu wykorzystania surowców wtórnych w produkcji opakowań, m.in. wszystkich tworzyw sztucznych,
- przeznaczenie środków z ROP pozostających w dyspozycji NFOŚiGW na budowę lub rozbudowę instalacji recyklingowych,
- zmiana sposobu podziału opakowań, z domowe i inne na zapewniający szczelność systemu i stabilność wpływów z opłaty tj. na opakowania jednostkowe, zbiorcze i transportowe,
- wprowadzenie takiego sposobu podziału opłaty z ROP, który promowałby gminy kładące nacisk na jakość selektywnej zbiórki odpadów,
- zachowanie przewidzianej w projekcie ustawie roli organizacji odpowiedzialności producenta bazującej na decyzyjności gmin w zakresie organizacji systemu, 
- obowiązkowe uzależnienie stawek opłaty opakowaniowej oraz możliwości ponownego wykorzystania surowca, z którego wytworzone jest opakowanie,
- potraktowanie opłaty opakowaniowej jako instrumentu ograniczającego zbędne opakowania.

Projekt nowelizacji ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi, który ma wdrożyć do polskiego prawa nowe wymagania w zakresie rozszerzonej odpowiedzialności producenta opublikowano w RCL na początku sierpnia br.

Rząd przedstawił projekt ustawy o ROP. Wpływy z opłaty opakowaniowej trafią do gmin

Regulacja przewiduje podzielenie strumienia opakowań na konsumenckie, oraz pozostałe - z handlu, dystrybucji czy przemysłu. Podział oznacza również oddzielne traktowanie tych strumieni w kontekście wykonywania ustawowych obowiązków, takich jak recykling i jego rozliczanie, opłaty produktowe itp.

Zgodnie z projektem producenci w ramach ROP będą ponosić specjalną opłatę opakowaniową, która będzie przeznaczana na finansowanie zbierania i przetwarzania odpadów opakowaniowych w ramach gminnych systemów gospodarowania odpadami komunalnymi. 

Stawki tej opłaty, które określi minister klimatu, będą zróżnicowane m.in. ze względu na rodzaj opakowania, możliwość recyklingu, zawartość materiału pochodzącego z recyklingu po uwzględnieniu dochodów z ponownego użycia, sprzedaży materiałów z recyklingu oraz z nieodebranych kaucji.

ROP, czyli rozszerzona odpowiedzialność producentów to zestaw obowiązków nakładanych na producentów wprowadzających na rynek opakowania lub produkty w opakowaniach. Celem ROPu jest zwiększenie odpowiedzialności producentów za to, co się dzieje z opakowaniami po ich użyciu. Ma to prowadzić do ograniczenia ilości odpadów opakowaniowych trafiających do obiegu. Z kolei te trafiające do obiegu, powinny nadawać się do recyclingu lub ponownego wykorzystania w myśl zero waste.
  
mp/