Powiat Brodnicki: O życiu i twórczości Brzeskiej i Karwatowej

Uroczystego otwarcia konferencji poświęconej Annie Karwatowej z Bardzkich oraz Wandzie Brzeskiej dokonał starosta brodnicki Piotr Boiński. W swoim wystąpieniu mówił  m.in. o znaczeniu przywracania pamięci o znanych postaciach ziemi brodnickiej.

- Powiedzenie „cudze chwalicie, swego nie znacie, sami nie wiecie, co posiadacie” jest cały czas aktualne – powiedział starosta, zachęcając po sięgnięcie do twórczości brodnickich pisarek.  

Wykład inaugurujący obchody roku pisarek wygłosił Piotr Grążawski, inicjator działań przywracających pamięć o znanych postaciach ziemi brodnickiej. Przedstawił zarys biografii obu postaci na tle czasów, w których tworzyły, akcentując wątki lokalne.     

Wanda Brzeska łączyła zainteresowania literackie z etnograficznymi oraz z pracą społeczną, a także  działalnością polityczną. Wyjeżdżała razem z etnografką Bożeną Stelmachowską do Francji, Anglii, Włoch, Austrii i Niemiec, gdzie poznawały znane muzea i metody urządzania ekspozycji, przenosząc następnie niektóre rozwiązania na grunt polski. To m.in. Brzeskiej zawdzięczamy szklane gabloty w polskich muzeach. W okresie międzywojennym pełniła w Poznaniu ważne funkcje społeczne oraz polityczne. Jej najbardziej znane utwory związane są z tematyką morza, zawierają elementy etnograficzne i folklorystyczne zaczerpnięte z życia kaszubskich rybaków. O Wandzie Brzeskiej i jej trylogii rybackiej uczestnicy konferencji mieli okazję usłyszeć od Dominiki Żemojtel-Dettlaff, badaczki życia i twórczości pisarki.

Anna z Bardzkich Karwatowa była pisarką, felietonistką „Gazety Toruńskiej”, publikowała także we lwowskim piśmie „Ruch Literacki”. Udzielała się społecznie. Powołała w Brodnicy Towarzystwo im. Piotra Skargi dla kobiet i dziewcząt, którego celem było szerzenie oświaty oraz moralności wśród ludu. Tworzyła w czasach, gdy niewiele kobiet miało okazję rozwijać literacki talent, publikując własną twórczość drukiem w książkach i na łamach gazet.    

O Annie Karwatowej oraz jej społecznej i literackiej działalności mówiła na konferencji Krystyna Warachowska, pajsonatka twórczości pisarki z Wichulca.   

W konferencji, oprócz prelegentów, uczestniczyło wielu oficjalnych gości, m.in. burmistrz Brodnicy Jarosłąw Radacz, burmistrz Jabłonowa Przemysław Górski, wicestarosta Stanisław Kosakowski, przewodniczący Rady Powiatu w Brodnicy Roman Pytlasiński, radni i członkowie zarządu powiatu. Obecne były również przedstawicielki Zgromadzenia Sióstr Pasterek od Opatrzności Bożej z Jabłonowa Zamku, gdzie Wanda Brzeska spędziła ostatnie lata swojego życia. Nie zabrakło również młodzieży ze szkół powiatu brodnickiego. Konferencję poprowadziła Justyna Prajs, naczelnik Wydziału Edukacji, Kultury i Sportu Starostwa Powiatowego w Brodnicy.  

Część artystyczną przygotowali uczniowie Szkoły Podstawowej nr 2 im. Polskich Olimpijczyków pod kierunkiem Jolanty Teodorskiej. Dla uczestników konferencji zaśpiewały również Zuzanna Grodzka i Natalia Cieplińska z zespołu „Podniebni” w Jabłonowie Pomorskim.

Więcej informacji o roku pisarek dostępnych jest na stronie Starostwa Powiatowego w Brodnicy, pod adresem www.brodnica.com.pl

pm, fot. Przemysław Majchrzak