Na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich oraz niektórych innych ustaw. 

Jak dotąd najwięcej wątpliwości i trudności budził art. 21 ustawy, który reguluje obowiązki pracodawców lub innych organizatorów działalności oraz osób, z którymi ma być nawiązany stosunek pracy lub które mają być dopuszczone do innej działalności przed nawiązaniem stosunku pracy lub przed dopuszczeniem do takiej działalności. 

Katalog aktywności, które wymagają przed nawiązaniem stosunku pracy lub przed dopuszczeniem do innej działalności sprawdzenia czy dane osoby, z którą ma być nawiązany stosunek pracy lub która ma być dopuszczona do działalności, są zamieszczone w dwóch rejestrach został rozszerzony nowelizacją z lipca 2023 roku. 

Obecnie katalog określony w art. 21 ust. 1 ustawy wskazuje następujące aktywności: wychowanie, edukacja, wypoczynek, leczenie, świadczenie porad psychologicznych, rozwój duchowy, uprawianie sportu lub realizacja innych zainteresowań przez małoletnich, lub opieka nad nimi. Najnowszy projekt nowelizacji ustawy przewiduje konieczność przedłożenia zaświadczenia z Rejestru Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym z dostępem ograniczonym (RSPTS) lub z Rejestru osób, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 wydała postanowienie o wpisie w Rejestrze przez wszystkie osoby związane z wyżej wymienionymi aktywnościami. 

W ustawie nowelizującej przewidziano także procedurę sprawdzania karalności w stosunku do cudzoziemców.

W projekcie ustawy został też wprowadzony słownik wyjaśniający znaczenie pojawiających się w ustawie pojęć. 

Ważną zmianą jest modyfikacja katalogu przestępstw, za których skazanie powinno wykluczać od pracy z dziećmi. Według zapisów w dokumencie są to: 

- przestępstwa umyślne przeciwko życiu i zdrowiu, 

- przestępstwa przeciwko wolności z wyłączeniem przestępstw określonych w art. 192 i 193 Kodeksu karnego,

- przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności, 

- przestępstwa przeciwko rodzinie i opiece, z wyłączeniem przestępstw określonych w art. 206 i 209 Kodeksu karnego,

- przestępstwa określone w rozdziale 7 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii

W nowelizacji odniesiono się też do licznych uwag dotyczących konieczności przedkładania zaświadczenia o niekaralności przez rodziców, którzy biorą udział w wydarzeniach z dziećmi, np. w wycieczce szkolnej. 

Od teraz rodzice lub opiekunowie będą zobligowani do złożenia stosownego oświadczenia o tym, że:

- jego dane nie są zamieszczone w Rejestrze z dostępem ograniczonym oraz w Rejestrze osób, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 wydała postanowienie o wpisie w Rejestrze,

- nie był prawomocnie skazany w Rzeczpospolitej Polskiej ani w innym państwie za przestępstwa określone  w art. 21 c ust. 1,

- nie ma obowiązku wynikającego z orzeczenia sądu, innego uprawnionego organu lub przepisu prawa stosowania się do zakazu zajmowania wszelkich lub określonych stanowisk, wykonywania wszelkich lub określonych zawodów albo działalności związanych z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich, lub z opieką nad nimi.

W projekcie zapisano też inne wyjątki od obowiązków weryfikacji karalności, które są oparte na ocenie występowania ryzyka skrzywdzenia dziecka:

- gdy pracodawcą lub innym organizatorem jest rodzic lub opiekun tego małoletniego,

- przed dopuszczeniem do innej działalności funkcjonariusza publicznego, o którym mowa w art. 115 § 13 Kodeksu karnego, adwokata lub radcy prawnego,

- wobec osoby pozostającej w stosunku pracy lub dopuszczonej do innej działalności, po wykonaniu obowiązków określonych w art. 21a 21d, przed dopuszczeniem tej osoby do innej działalności przez kolejnego innego organizatora, na podstawie umowy zawartej między nim a pracodawcą tej osoby lub innym organizatorem, który jako pierwszy dopuścił tę osobę do innej działalności,

- gdy inna działalność jest wykonywana pod nadzorem osoby zobowiązanej do jego sprawowania,

- w stosunku do osoby prowadzącej praktyczną naukę zawodu, z wyjątkiem uzyskania informacji, o której mowa w art. 120 ust. 3a ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe ,

- w stosunku do osoby, z którą ma być nawiązany stosunek pracy lub która ma być dopuszczona do działalności przez uczelnię, o której mowa w art. 7 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r.   Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce  

Projektodawca wprowadził też zmianę do art. 22c ust. 5, w którym przyznano upoważnionemu pracownikowi obiektu zakwaterowania zbiorowego prawo domagania się od osoby dorosłej (gościa) przedstawienia dokumentu potwierdzającego tożsamość małoletniego, który z nią przebywa, a w razie jego braku – ustnego oświadczenia, w którym osoba ta wskaże imię i nazwisko małoletniego, jego PESEL oraz określi relację do małoletniego. Jeżeli pracownik uzna to za konieczne, oświadczenie takie może być sporządzone w formie pisemnej.

Wyczekiwaną zmianą zawartą w projekcie ustawy jest zwolnienie wolontariuszy i uczniów bądź studentów odbywających praktyki z obowiązku uiszczenia opłaty za wydanie z informacji Rejestru.

Projektodawca zaproponował też zmianę w przepisach prawa oświatowego, zgodnie z którą osoby prowadzące praktyczną naukę zawodu miałyby obowiązek przedłożenia zaświadczenia o tym, że:

- jej dane nie są zamieszczone w Rejestrze z dostępem ograniczonym oraz w Rejestrze osób, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 wydała postanowienie o wpisie w Rejestrze,

- nie była prawomocnie skazana w Rzeczpospolitej Polskiej ani w innym państwie za przestępstwa określone  w art. 21 c ust. 1,

- nie była skazana w innym państwie za czyny zabronione odpowiadające przestępstwom określonym w art. 21 c ust. 1,

- nie ma obowiązku wynikającego z orzeczenia sądu, innego uprawnionego organu lub przepisu prawa stosowania się do zakazu zajmowania wszelkich lub określonych stanowisk, wykonywania wszelkich lub określonych zawodów albo działalności związanych z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu, realizacją innych zainteresowań przez małoletnich, lub z opieką nad nimi lub zakazu przebywania w określonych środowiskach lub miejscach, kontaktowania się z określonymi osobami, zbliżania się do określonych osób lub opuszczania określonego miejsca pobytu bez zgody sądu.

Projekt ustawy został przesłany do zaopiniowania.