W RCL opublikowano projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Dróg Samorządowych, który zakłada rozszerzenie katalogu inwestycji dofinansowywanych z Funduszu o zadania polegające na budowie obwodnic w ciągu dróg wojewódzkich (tzw. „zadania obwodnicowe”) oraz budowie, przebudowie lub remoncie dróg wojewódzkich, dróg powiatowych i dróg gminnych, zarządzanych przez prezydenta miasta na prawach powiatu będącego siedzibą wojewody lub sejmiku województwa (tzw. „zadania miejskie”). Rządowy projekt jest na etapie opiniowania przez Komisję Prawniczą. 
. 
Obecnie z FDS wpierane są inwestycje polegające na budowie i modernizacji  dróg powiatowych i dróg gminnych, a także budowie mostów zlokalizowanych w ciągach dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych. Ze środków FDS wspierana jest też budowa i remonty dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych o znaczeniu obronnym. Dofinansowanie z Funduszu dla zadań powiatowych i gminnych jest uzależnione od dochodów jednostek samorządu terytorialnego: im niższy dochód własny JST, tym większa wartość dofinansowania, przy czym maksymalne dofinansowanie może wynieść do 80 proc. kosztów realizacji zadania.

Resort rozwoju w sprawie wkładu własnego z RFIL do FDS

Zdaniem autorów projektu rozszerzenie katalogu wspieranych zadań o obwodnice na drogach wojewódzkich to odpowiedź na rosnące zapotrzebowanie na bezpieczeństwo ruchu drogowego oraz zwiększenia komfortu jazdy. „Obwodnice mają zminimalizować korki w miejscowościach, rozluźnić natężenie ruchu w godzinach szczytu oraz zniwelować hałas. Tranzyt ma zostać odseparowany od ruchu lokalnego dzięki nowo powstałym trasom przelotowym” – zaznaczono w uzasadnieniu projektu.

Oprócz tego, jako uzupełnienie już obowiązujących przepisów dotyczących dofinansowania zadań powiatowych i zadań gminnych, w projekcie ustawy zaproponowano regulację, która ma zintensyfikować działania mające na celu zwiększenie liczby obwodnic w ciągu dróg powiatowych i gminnych. Z tego powodu opisany powyżej cel zostanie uwzględniony jako dodatkowe kryterium przyznawania dofinansowania na ww. kategorie zadań. 

Kolejną nowa kategorią zadań objętych dofinansowaniem ze środków Funduszu będą zadania miejskie. W aktualnym stanie prawnym inwestycje na drogach zarządzanych przez prezydentów miast na prawach powiatu będących siedzibą wojewody lub sejmiku województwa nie są objęte wsparciem finansowym Funduszu. W projekcie zaproponowano dodanie kolejnego rodzaju zadań, których realizacja będzie dofinansowywana ze środków Funduszu. 

Jak wskazano w uzasadnieniu, zmiana ta wynika - z jednej strony - z postulatów samorządów wskazujących na konieczność dofinansowania zadań inwestycyjnych realizowanych w największych ośrodkach miejskich, a z drugiej – jest skutkiem pogorszenia sytuacji ekonomicznej samorządów spowodowanego przez pandemię wirusa SARS-CoV-2, ograniczającej zdolność zarządców dróg samorządowych do poprawy sieci drogowej w wymaganym zakresie. 

„Możliwość dofinansowania inwestycji drogowych w miastach na prawach powiatu będących siedzibą wojewody lub sejmiku województwa wpłynie na zahamowanie negatywnych skutków spowolnienia gospodarczego na poziomie regionalnym, zwiększy konkurencyjność gospodarczą dużych ośrodków miejskich oraz wpłynie na poprawę jakości życia obywateli” wskazano w uzasadnieniu. 

Wiceminister infrastruktury: COVID-19 nie zatrzymał finansowania z FDS

Jednocześnie przewidziano dokonanie wpłaty dodatkowej kwoty 3 mld zł na rzecz Funduszu z budżetu państwa. Ma to związek ze skutkami pandemią oraz koniecznością podejmowania działań w celu ochrony szeroko pojętego sektora transportu drogowego. „W związku z tym, że Fundusz jest uzupełniany o dodatkowy komponent w postaci dofinansowania, które mogą otrzymać jednostki samorządu terytorialnego w związku z realizacją zadań obwodnicowych (ok. 2 mld zł) i zadań miejskich (ok. 1 mld zł) konieczne jest zapewnienie odpowiednich środków na dofinansowanie tych zadań, zwłaszcza że są to zadania o stosunkowo wysokich kosztach realizacji” – zaznaczono w uzasadnieniu. 

Projekt przewiduje też dofinansowanie zadań nakierowanych na konkretny cel, jakim jest poprawa bezpieczeństwa pieszych. Jak zaznaczono, realizacja tego celu nie będzie się wiązać z koniecznością realizacji innych działań inwestycyjnych. Jak zauważyli autorzy projektu, obecnie w przypadku projektów realizowanych ze wsparciem zewnętrznym, poprawa bezpieczeństwa pieszych jest realizowana przede wszystkim jako element większej całości, jak przebudowa odcinka drogi. Z uwagi na to, że realizacja takiej większej inwestycji często była poza możliwościami zarządcy drogi, nie mogła być zrealizowana.

mp/