We wrześniu ub. roku Senat przyjął projekt ustawy dotyczący utworzenia związku metropolitalnego w województwie pomorskim i podjął uchwałę o jego wniesieniu do Sejmu. Rozwiązanie ma m.in. wpłynąć pozytywnie na jakość usług publicznych i wzmocnienia potencjału rozwojowego regionu. Teraz przyszłość uchwalonej przez izbę wyższą parlamentu ustawy metropolitalnej zależy od posłów.

O poparcie projektu zaapelowali do nich w liście otwartym eksperci, szefowie najważniejszych polskich jednostek badawczych i rektorzy trójmiejskich uczelni wyższych. Treść listu udostępniła w czwartek mediom rzeczniczka prasowa Obszaru Metropolitalnego Gdańsk-Gdynia-Sopot (OMGGS) Alicja Mongird.

„Jako uczeni oraz eksperci zajmujący się w swojej profesji rozwojem regionalnym, czując się współodpowiedzialni na równi z samorządowcami za rozwiązywanie problemów naszego kraju popieramy inicjatywę utworzenia związku metropolitalnego w województwie pomorskim i apelujemy o niezwłoczne podjęcie prac legislacyjnych nad projektem ustawy uchwalonym przez Senat RP” - czytamy w liście.

Jego autorzy podkreślają, że doświadczenie 30 lat polskiego samorządu pokazuje, że polskie miasta i otaczające je gminy mają wielki potencjał, ale do rozwoju potrzebują ustawowych narzędzi współpracy. Wskazują, że dochody mieszkańców polskich miast są wciąż trzy- lub czterokrotnie niższe, niż mieszkańców wielkich miast Francji, Anglii czy Niemiec.

„Brak właściwej, ustrojowej podstawy prawnej dla rozwoju wielkich miast był poważnym hamulcem w rozwoju polskich metropolii – przede wszystkim tych policentrycznych: górnośląskiej oraz trójmiejskiej. Wiemy już, że możliwości tworzenia porozumień oraz związków komunalnych nie wystarczą. Przy chronicznym niedofinansowaniu samorządów w Polsce oczekiwania, że z napiętego budżetu zostaną wyasygnowane znaczące środki na współpracę w ramach aglomeracji czy metropolii okazały się złudne” - dodają naukowcy.

Zwracają uwagę, że narastającego kryzysu gospodarczego, klimatycznego oraz problemów społecznych nie da się naprawić w formie dotychczasowych, nietrwałych form współpracy. Ich zdaniem, aby utrzymać tempo rozwoju gmin i skuteczniej realizować piętrzące się przed regionem wyzwania ­- zwłaszcza po oczekiwanym końcu pandemii - konieczne jest istnienie stabilnej wspólnoty metropolitalnej. Sygnatariusze listu przekonują, że w ramach związku metropolitalnego możliwe będzie zagwarantowanie mniejszym i słabszym gminom dostępu do najważniejszych usług publicznych, jak również udziału w procesie decyzyjnym dotyczącym strategicznych działań inwestycyjnych.

„Wierzymy, że niemal jednogłośne uchwalenie przez Senat RP projektu ustawy o związku metropolitalnym dla Pomorza jest oznaką nowego podejścia. Apelujemy o podobne – ponad wszelkimi podziałami politycznymi – poparcie projektu ustawy w Sejmie RP. (...) Tylko silne metropolie są w stanie zapewnić Polsce trwały rozwój gospodarczy, na czym skorzystają zarówno mieszkańcy miast, miasteczek, jak i wsi. Uchylenie się od działania w tej sprawie przez kolejną kadencję byłoby de facto działaniem na szkodę naszego kraju” - podkreślają.

Pod listem podpisało się 30 naukowców, m.in. rektor Uniwersytetu Gdańskiego prof. Piotr Stepnowski, rektor Politechniki Gdańskiej prof. Krzysztof Wilde, rektor Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego prof. Marcin Gruchała, przewodniczący Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju Polskiej Akademii Nauk prof. Tomasz Komornicki, prof. Irena Lipowicz z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, prof. Paweł Churski z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, dr hab. Igor Zachariasz z Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.

O utworzenie związku metropolitalnego na Pomorzu od wielu lat zabiegają samorządowcy zrzeszeni w OMGGS. Powstanie takiej struktury oznaczałoby przede wszystkim dodatkowe fundusze dla regionu (5 proc. z podatku PIT). Szacuje się, że może to być ponad 200 mln zł rocznie, które w tej chwili trafiają do budżetu centralnego.

Obszar Metropolitalny Gdańsk-Gdynia-Sopot to stowarzyszenie 59 gmin, miast i powiatów, w których mieszka prawie 1,6 mln mieszkańców. Najważniejszym celem OMGGS jest podejmowanie działań, które poprawiają komfort i jakość życia mieszkańców.

anm/ mam/