Senat skierował do Sejmu projekt ustawy mający na celu m.in. wypłatę świadczeń dla sołtysów po osiągnięciu wieku emerytalnego oraz obowiązek ustalenia diet dla przewodniczących organów jednostek pomocniczych gmin.

Za senackim projektem ustawy o sołtysach i radach sołeckich oraz o zmianie niektórych innych ustaw głosowało 53 senatorów, nikt nie był przeciw, a 40 wstrzymało się od głosu.

Kancelaria Senatu wyjaśniła, że zgodnie z projektem rada gminy będzie ustanawiała zasady, na jakich sołtysom oraz członkom rady sołeckiej będzie przysługiwała dieta lub zwrot kosztów podróży służbowej.

Sołtysom - niezależnie od diet i zwrotu kosztów podróży służbowych - będzie przysługiwało wynagrodzenie związane z pełnioną funkcją.

"Wynagrodzenie to będzie stanowiło dodatek do ustalenia podstawy wymiaru emerytury. Osobie, która pełniła przez minimum jedną pełną kadencję funkcję sołtysa przysługiwać będzie także dodatkowe świadczenie emerytalne" - wskazano.

Podkreślono, że projekt ustawy zmierza do wzmocnienia sołectw poprzez dokładne wskazanie ich kompetencji oraz mienia, którym dysponują.

"Jednocześnie w zamyśle wnioskodawców ma ona wzmocnić pozycję sołtysa, który dzięki nowym kompetencjom będzie mógł uczestniczyć w obradach rady gminy" - podkreślono.

W projekcie zaproponowano, by osobie, która pełniła funkcję sołtysa przez co najmniej jedną pełną kadencję, będzie przysługiwało miesięczne świadczenie pieniężne w wysokości 10 proc. obecnie funkcjonującego minimalnego wynagrodzenia za pracę po osiągnięciu wieku emerytalnego (65 lat w przypadku mężczyzn, 60 lat w przypadku kobiet). W razie pełnienia funkcji przez każdą następną pełną kadencję, miałoby przysługiwać dodatkowe 3 proc. minimalnego wynagrodzenia minimalnego z zastrzeżeniem, że maksymalna wysokość świadczenie nie może przekroczyć 19 proc. minimalnego wynagrodzenia.

Koszt świadczenia – zgodnie z projektem – byłby pokrywany z budżetu państwa, z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw rozwoju wsi. Jego wypłatą zajmowałaby się Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z funduszu emerytalno-rentowego, w terminie wypłaty świadczeń z ubezpieczenia emerytalno-rentowego. W przypadku, kiedy osoba upoważniona nie otrzymuje takich świadczeń (np. nie przeszła na emeryturę lub ubezpieczona jest w innej jednostce), świadczenie byłoby wypłacane do 15. dnia miesiąca.

Świadczenie miałoby być przyznawane na wniosek sołtysa w drodze decyzji wójta gminy, której jednostką pomocniczą jest sołectwo wnioskodawcy. Ostateczną decyzję o przyznaniu świadczenia wójt ma przekazywać oddziałowi regionalnemu albo placówce terenowej Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, obsługującej świadczeniobiorców zamieszkałych w gminie, której jednostką pomocniczą jest sołectwo wnioskodawcy.

Zgodnie z projektem, zmianie ma ulec także system funkcjonowania wynagrodzenia dla przewodniczących organu jednostki pomocniczej. Według obecnych przepisów, "rada gminy może ustanowić zasady na jakich przewodniczącemu organu wykonawczego jednostki pomocniczej będzie przysługiwała dieta oraz zwrot kosztów podróży służbowej" (Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym). Po nowelizacji, rada gminy miałaby obowiązek ustanowić zasady, zgodnie z którymi przewodniczącemu organu jednostki pomocniczej będzie przysługiwała dieta lub zwrot kosztów podróży służbowej. Jak przekazało biuro legislacyjne pracujące przy komisji, zasady udzielenia świadczenia będą obowiązkowe, ale ich szczegóły będą zależne od decyzji gminy i uwarunkowań lokalnych.

Zgodnie z wykazem prac legislacyjnych rządu resort rolnictwa pracuje nad projektem, który ma wprowadzić świadczenie w wysokości 300 zł miesięcznie dla sołtysów pełniących funkcję przez dwie kadencje i będących w wieku emerytalnym. Planowany termin przyjęcia projektu przez rząd to drugi kwartał 2023 r.

13 marca br. do Sejmu wpłynął poselski (PiS) projekt nowelizacji przepisów o zmianę ustawy o samorządzie gminnym. Proponowane w nim rozwiązania są tożsame z projektem ministerstwa. "Głównym celem opracowanego projektu ustawy jest przyznanie długo oczekiwanego świadczenia dla sołtysów, którzy osiągnęli wiek emerytalny i przez przynajmniej 2 kadencje pełnili funkcję sołtysa" - napisano w uzasadnieniu projektu. Wskazano też, że "projektowane świadczenie ma na celu docenienie sołtysów, którzy wykonując tą niezwykle pożądaną społecznie funkcję przyczyniali się przez wiele lat do rozwoju i aktywizacji lokalnej społeczności". 

ra/ mick/ pad/