Poseł Waldemar Sługocki (KO) złożył do MSWiA interpelację, w której przywołał stanowisko Zrzeszenia Gmin Województwa Lubuskiego. Samorządowcy zaapelowali w nim o podjęcie zdecydowanych działań, które wprowadzą do ustawy o dostępie do informacji publicznej instytucji lub instrumentów prawnych służących wyeliminowaniu nadużyć prawa dostępu do informacji publicznej.

Poseł zwrócił uwagę, że na postawie ustawy o dostępie do informacji publicznej gminy są zobowiązane do udzielania wszelkich informacji na temat stanu samorządu. „Regulacja ta nie określa żadnych granic korzystania z tego uprawnienia, co w konsekwencji doprowadza do dużych nadużyć. Urząd ma obowiązek udzielać odpowiedzi na wpływające zapytania bez względu na ich liczbę i częstotliwość” – zauważył Sługocki.

Powołując się na obserwacje lubuskich samorządów poseł zwróci uwagę, że wnioski często składane są przez jedną i tę samą osobę, a ich nadmiar zakłóca sprawne funkcjonowanie urzędu. „Analiza składanych zapytań dowodzi, że często celem tej osoby nie jest chęć uzyskania informacji publicznej, ale złożenie takiej liczby wniosków, która spowoduje paraliż pracy urzędu, a co najmniej bieżącej pracy osoby oddelegowanej do obsługi tego typu zapytań” – zaznaczył w interpelacji poseł.

W swoim stanowisku Zrzeszenie Gmin Województwa Lubuskiego wskazało też na jeden z wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego, w którym stwierdzono, że ustawa o dostępie do informacji publicznej nie reguluje kwestii oddalenia wniosku z uwagi na nadużycie prawa do informacji publicznej, nawet w przypadku gdy wnioskodawca próbuje skorzystać z powyższego uprawnienia dla osiągnięcia celów innych niż troska o dobro publiczne (I OSK 1601/15). 

W bogatym dorobku judykatury zwrócono również uwagę, że nadużywanie tego prawa może ograniczać dostęp do informacji publicznej innym podmiotom i zakłócać funkcjonowanie urzędu. Wskazano także, że istnieją sytuacje, w których jedynym celem składającego wniosek jest udręczenie podmiotu rozpatrującego (I OSK 799/12). 

Niestety orzecznictwo nie zapewnia gminom wystarczającej ochrony przed zjawiskiem nadużywania prawa do informacji publicznej. Jak podkreślają samorządowcy, odmowy udostępniania tego typu informacji są zaskarżane. Następnie samorządowe kolegia odwoławcze uchylają rozstrzygnięcia gmin, nie zwracając uwagi na istniejące orzecznictwo, które nie stanowi powszechnie obowiązującego prawa. Ze względu na to, że gminom nie przysługuje w takich przypadkach skarga do sądów administracyjnych, są one zmuszone odpowiadać na każde złożone zapytanie.

Poseł poprosił więc MSWiA o informację, czy resort planuje wprowadzić do ustawy o dostępie do informacji publicznej stosowne instytucje lub instrumenty prawne służące zapobieganiu nadużywania prawa do informacji publicznej. 

mp/