„Związek Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej poddał wnikliwej analizie niezmiernie ważny z punktu widzenia samorządu gminnego rządowy projekt ustawy o Ochotniczych Strażach Pożarnych” – czytamy w opinii. Efektem tej analizy są następujące uwagi zgłoszone przez ZGWRP do projektu ustawy.

Autorzy opinii podkreślili, że „OSP jest organizacją funkcjonującą w obrębie gminy, dlatego też nie dostrzegamy przesłanek do wprowadzania zapisów pozwalających na likwiduję funkcji komendanta gminnego OSP, który obecnie jest koordynatorem działania KSRG. Jest to szczególnie ważne w przypadku nowego zapisu mówiącego o tym że wójt (burmistrz, prezydent miasta) koordynuje funkcjonowanie krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego na obszarze gminy w zakresie ustalonym przez wojewodę, nie wskazującego jednoczenie, za pomocą jakich narzędzi ma to być wykonywane”.

Dodatkowo zdaniem ZGWRP „wprowadzenie niedoprecyzowanych zapisów dotyczących nadzoru wojewody w obszarze ustanawiającym zastępcę komendanta wojewódzkiego PSP ds. OSP wprost ogranicza podmiotowość gminy doprowadzając do centralizacji poprzez uruchomienie aparat nadzoru wojewódzkiego”.

Autorzy opinii krytycznie oceniają również fakt, że „likwidacja funkcji komendanta gminnego w przypadku konieczności zmian zapisów 16 tys. istniejących statutów OSP na skutek wprowadzenie nowej ustawy doprowadzi nie tylko do braku koordynowania ale też uzyskania podstawowych informacji w obrębie gminy, co powoduje zachwianie podstawowej zasady pomocniczości zgodnie z zasadą że samorząd gminny powinien włączyć się w pomoc wspólnotom rzędu niższego wtedy, gdy nie są one zdolne do osiągania określonych celów”.

ZGWRP zwraca też uwagę na to, że „projekt ustawy w swoich zapisach wskazuje na konieczność ponoszenia kosztów utrzymana OSP przez gminę, dodatkowo gmina ma finansować szkolenia BHP nie określono natomiast poziomu subsydiarności zewnętrze czyli takiej, która pozwoli wpierać samorządy lokalne przez organy administracji rządowej przede wszystkim poprzez przekazanie zasad i kompetencji szczeblowi lokalnemu, określenie zakresu +samodecydowania+ władz lokalnych przy wykonywaniu zadań i kompetencji, ale także zapewnienie środków finansowych organom lokalnym poprzez ustanowienie źródeł finansowania zadań i kompetencji”.

Autorzy opinii podkreślają również, że wprawdzie uważają za słuszne i sprawiedliwe społecznie uregulowanie kwestii dotyczycącej wprowadzenia świadczeń dodatkowych dla strażaków ochotników oraz ratowników górskich w postaci dodatków do emerytury, jednak ich zdaniem „przepisy zawarte w obrębie art. 25 dotyczące dodatkowych uprawnień wymagają doprecyzowania w kwestii obiektywnego ich przyznawania. Proponowany zapis nie zobowiązuje organu administracyjnego do określonego zachowania się, dając mu tylko upoważnienie. Koniecznym w tym przypadku jest ustalenie mierników, wedle których organ przyznający świadczenie będzie wartościować różne, dopuszczalne w obliczu danej normy rozstrzygnięcia, i spośród których to rozstrzygnięć dokona wyboru jednego najwłaściwszego”.

W kontekście swoich uwag do projektu ustawy ZGWRP przypomina zasadę, że każdy szczebel władzy powinien realizować tylko te zadania, które nie mogą być skutecznie zrealizowane przez szczebel niższy lub same jednostki działające w ramach społeczeństwa. „Apelujemy jednocześnie o zachowanie zasady oznaczającej zerwanie z doktryną jednolitej władzy i administracji państwowej w terenie, traktującej poziom lokalny jako najniższy szczebel administracji centralnej. Rozwój instytucji samorządu terytorialnego jest jednym z zasadniczych warunków, umożliwiających prowadzenie zdecentralizowanej polityki lokalnej i regionalnej, prowadzonej na rzecz lokalnych i regionalnych wspólnot i eksponującej potrzeby, cele i interesy tych społeczności” – czytamy w opinii.

ZGWRP podkreśla przy tym, że „istotą tworzenia prawa w państwie prawa w każdym z obszarów zainteresowań organów państwa jest wprowadzanie rozwiązań polegających na porządkowaniu zagadnień w sposób niebudzący sprzeciwu oraz oporu społecznego w poczuciu sprawiedliwości społecznej. Regulacje te powinny ponadto zapewniać i stwarzać możliwości rozwojowe poprzez aktywizowanie obszarów wrażliwych oraz tworzyć narzędzia będące stymulatorem istniejących, a przyjętych i zaakceptowanych przez społeczeństwo właściwych rozwiązań”.

mam/