Zastrzeżenie numeru PESEL ma chronić przed konsekwencjami kradzieży dokumentów lub danych jak np. zaciągnięcie kredytu w imieniu okradzionego. Numer PESEL można zastrzec na stronie mObywatel.gov.pl lub w urzędzie gminy. Od stycznia 2024 roku usługa jest też dostępna w aplikacji mObywatel 2.0.
"Zastrzeżenie chroni nas przed konsekwencjami np. kradzieży dokumentów czy danych. Przypominamy, że od 1 czerwca br. instytucje ujęte w ustawie (np. banki, firmy telekomunikacyjne) będą miały obowiązek sprawdzać bazę zastrzeżonych numerów PESEL" - informuje Ministerstwo Cyfryzacji.
Resort wyjaśnia, że kilkumiesięczny okres karencji jest potrzebny, aby właściwe instytucje mogły się dostosować do wymogów prawych.
"Zastrzeżenie numeru PESEL przeciwdziała wyłudzaniu pieniędzy czy wyrabianiu duplikatów karty SIM, wykorzystanych do nielegalnego autoryzowania transakcji. Dotychczas ofiary kradzieży danych borykały się z problemem konsekwencji, jakie musieli ponosić z tytułu np. zaciągniętych pożyczek. Po wejściu w życie przepisu w pełni, osoba poszkodowana będzie zwolniona z płacenia kredytów zaciągniętych przez złodziei. To firmy chcące odzyskać środki będą musiały udowodnić, że dopełniły wszelkich formalności i właściwie zweryfikowali, czy kredyt mógł zostać udzielony na podane dane" - wskazuje MC.
Zastrzeżenia numeru PESEL może dokonać każda osoba pełnoletnia.
Zrobić to można np. w dowolnym urzędzie gminy. Usługa jest bezpłatna; będzie zrealizowana od razu. Urzędnik przyjmie wniosek, wprowadzi go do systemu i wyda potwierdzenie zastrzeżenia lub cofnięcia zastrzeżenia numeru PESEL. Wniosek można pobrać i wypełnić samemu lub poprosić o to urzędnika w urzędzie gminy.
Co istotne: po zastrzeżeniu numeru PESEL nadal można z niego skorzystać na przykład kiedy załatwia się sprawy urzędowe, idzie do lekarza lub kupuje leki na receptę, czy bilety lotnicze.
Gdy numer PESEL jest zastrzeżony nie można natomiast:
Podstawę prawną stanowią: Ustawa z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności oraz Ustawa z dnia 7 lipca 2023 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczania niektórych skutków kradzieży tożsamości.
js/