Kwestia zmian w organizacji sieciowania szkół, zwłaszcza wiejskich, jest od dawna podnoszona przez samorządy. Włodarze podkreślają, że przy obecnym stanie demograficznym utrzymywanie placówki często staje się zupełnie nieopłacalne. 

„Jedną z postulowanych zmian jest przywrócenie kompetencji samorządom co do kształtowania sieci szkolnej. To dotyczy przede wszystkim obszarów wiejskich, gdzie przy takim niżu demograficznym z jakim mamy do czynienia, szkoły się wyludniają. Trzeba brać pod uwagę, że w dużych szkołach jest dużo większa jakość nauczania” – mówi Jacek Brygman, wiceprzewodniczący zarządu Związku Gmin Wiejskich RP 

Do zgłaszanych przez samorządy potrzeb w tym zakresie odniósł się wiceminister edukacji Henryk Kiepura. W odpowiedzi na interpelację poselską zapewnił o trwających w MEN pracach legislacyjnych odnoszących się do sieci szkół publicznych. 

„Głównym celem przygotowywanych zmian legislacyjnych jest wsparcie małych wspólnot samorządowych w obliczu postępujących niekorzystnych zmian demograficznych. W ramach przygotowywania założeń projektu analizowane i rozstrzygane są również kwestie dotyczące współpracy pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego a organami nadzoru pedagogicznego” – poinformował Kiepura 

Wiceminister wielokrotnie podkreślił, że wsparcie dla małych szkół wiejskich jest dla MEN bardzo istotne. Argumentując wskazał na uwzględnienie wielkości szkół, ich położenia i zamożności jednostki samorządu terytorialnego przy podziale potrzeb oświatowych na 2025 rok. 

„W celu wsparcia małych szkół, przy podziale potrzeb oświatowych na 2025 rok uwzględniono dodatkową wagę o wartości 0,2. W skali kraju wysokość dodatkowych środków naliczonych za pomocą wagi w 2025 roku wyniesie ok. 0,4 mld zł. Przy podziale potrzeb oświatowych na 2025 rok uwzględniono mechanizm połączenia wskaźnika „zamożności” ustalanego na podstawie dochodów podatkowych i wskaźnika określającego wielkość szkoły dla dzieci i młodzieży (dodatkowe środki otrzymują mniej zamożne samorządy z małymi szkołami). Szacuje się że wsparcie z tego tytułu w 2025 roku wyniesie 1,15 mld zł” – wyliczał wiceminister

Henryk Kiepura nawiązał też do licznych postulatów dotyczących umożliwiania wykorzystania budynków szkolnych również na inne cele. Zgodnie z jego zapewnieniami, również i ta kwestia będzie przedmiotem prac ministerstwa. 

„Głównym celem przygotowywanych propozycji jest wsparcie małych wspólnot samorządowych w obliczu postępujących niekorzystnych zmian demograficznych, w tym ochrona małych szkół stanowiących, szczególnie na terenach wiejskich, centrum życia społeczno-kulturalnego. Aby wspomóc w tym zakresie jednostki samorządu terytorialnego, odczuwające skutki niżu demograficznego, równolegle do przygotowywanych rozwiązań legislacyjnych, Minister Edukacji podejmuje inicjatywy zmierzające do wsparcia samorządów współpracując przy tym z innymi resortami” – zaznaczył w odpowiedzi na interpelację 

Samorządy nie kryją oczekiwania na zmianę w przepisach odnośnie do sieciowania małych szkół.

„Od dawna postulowaliśmy, żeby wprowadzić dolny limit uczniów w klasie. Dla nas ciągle niezwykle istotny jest aspekt ponoszonych kosztów, zwłaszcza wynagrodzeń dla nauczycieli. Jeśli przepisy zostaną złagodzone i w szkołach będzie można tworzyć np. żłobek, przedszkole czy bibliotekę, to jest to jak najbardziej uzasadnione. Idźmy w tę stronę” – mówi prezes Unii Miasteczek Polskich Grzegorz Cichy 

Wiceprzewodniczący zarządu Związku Gmin Wiejskich RP Jacek Brygman argumentował ponadto, że każda decyzja o jakiejkolwiek reorganizacji szkoły jest dobrze przemyślana. 

„Likwidacja szkoły to niepopularna decyzja. Ale odpowiedzialność za nią bierze samorząd” – zaznaczał Brygman 

Zdaniem wójta gminy Cekcyn najistotniejsza w całym procesie zmiany jest jakość kształcenia. 

mo/