Mogę państwu dziś obiecać, że żaden samorząd nie będzie na wprowadzanych zmianach stratny. Zarazem w nowym systemie finansowania JST zachowamy solidarność - najbogatsi nadal będą pomagać pozostałym – zadeklarował minister finansów Andrzej Domański otwierając XVII Konferencję BGK dla samorządów.
Minister podkreślił, że przygotowywana przez rząd wspólnie z samorządami reforma finansów JST to „fundamentalna zmiana, która zrywa ostatecznie z polityką zależności samorządów od politycznych decyzji”.
„Wdrażamy system, w którym dochody jednostek samorządu terytorialnego będą ściśle związane z tym, co wypracują mieszkańcy tych konkretnych samorządów. Zrywamy z uznaniowością. (…) Zamiast centralnie sterowanych rządowych subwencji JST oprą się na dochodach własnych wynikających z lokalnej bazy podatku dochodowego od osób fizycznych i podatku dochodowego od osób prawnych. Żelazną zasadą będzie obiektywność i apolityczność podziału środków, uodpornienie dochodów JST na ewentualne modyfikacje polityki podatkowej” – mówił Domański.
Minister podkreślił, że zostanie to osiągnięte dzięki temu, że w nowym systemie dochody samorządów z tytułu PIT będą liczone jako procent dochodów podatników danego podatku z terenu danej JST, czyli inaczej niż dziś.
„W mojej ocenie to nie jest kosmetyczna zmiana, to rewolucja. Uniezależni samorządy od skutków zmian w systemie podatkowym. Mówiąc wprost żadne odliczenie od dochodu, wprowadzone ulgi czy zwolnienia podatkowe, czy podwyższenie kwoty wolnej od podatku w przyszłości nie zakłócą finansowania JST, nie zakłócą procesu prognozowania dochodów jednostek samorządu terytorialnego” – tłumaczył szef MF.
Dodał, że w nowym systemie dochody samorządów będą stabilne, oparte o lokalną bazę podatkową, wyliczane na podstawie transparentnych i całkowicie apolitycznych algorytmów.
„Mogę państwu dziś obiecać, że żaden samorząd nie będzie na wprowadzanych zmianach stratny. Zarazem w nowym systemie finansowania JST zachowamy solidarność - najbogatsi nadal będą pomagać pozostałym” – zadeklarował minister.
Na koniec Domański dodał, że nowy system będzie uwzględniał zarówno dysproporcje dochodowe między samorządami, ale także zróżnicowanie ich potrzeb wydatkowych.
„Reforma, którą proponujemy zabezpieczy stabilność finansów samorządu na kolejne lata, a mam nadzieję dekady. Zarazem będzie ona również wkomponowana w cały odnowiony system finansowy państwa” – podsumował minister.
Z szacunków MF wynika, że po zmianach dochody JST z tytułu udziału w PIT będą znacznie wyższe niż obecnie. Zgodnie z prezentacją zastosowanie obecnych zasad ustalania dochodów z PIT przyniosłoby samorządom w 2025 r. dochód w wysokości 85 mld zł. Z kolei nowa metoda naliczania udziałów w PIT przyniesie aż 156 mld zł w 2025 r.
Według obliczeń resortu wzrost dochodów samorządów z tytułu udziału w CIT nie będzie tak spektakularny. MF szacuje, że po wprowadzeniu nowego systemu do JST trafi z tego tytułu ok. 27 mld zł (w starym byłoby to 24 mld zł).
Projektowana reforma zakłada też zmiany w kalkulacji subwencji ogólnej dla JST, która ma być oparta o potrzeby wydatkowe poszczególnych samorządów w czterech kategoriach: ekologicznych, wyrównawczych, oświatowych i rozwojowych.
mp/