Szprotawa: Nowe pomniki przyrody

Nowe pomniki rosną w okolicach Cieciszowa, Wiechlic oraz Długiego. Wszystkie otrzymały swoje nazwy: Zorza (384 cm), Radogost (480 cm), Swarożyc (385 cm), Schube (395 cm) i Goeppert (400 cm). W nawiasach podano obwód pierśnicy.

Link do uchwały ustanawiającej nowe pomniki przyrody

Dwa ostatnie rosną w historycznym Lesie Schubego, w otoczeniu Zespołu Przyrodniczo-Krajobrazowego „Potok Sucha”, w pobliżu szlaku „Pętla Wiewióra”. To wysokie smukłe egzemplarze, z rozłożyście wykształconymi koronami w górnej części. Uznany śląski botanik i pionier ochrony przyrody prof. Theodor Schube (1860-1934) odkrył cenne walory właśnie tego lasu około 100 lat temu. Zachwycała go bioróżnorodność uwarunkowana skupionymi w jednym miejscu różnymi typami siedlisk leśnych oraz stara dąbrowa określana przez botanika jako relikt puszczy pierwotnej. Schube pierwszy napisał o legendarnym „Dębie Śniadaniowym” pod Borowiną i głazie narzutowym „Flins” koło Długiego. Na Wiewiórze można nawet przysiąść na „ławce Schubego”, gdzie ustawiono ponadto tablicę poświęconą działalności profesora.

Warto nadmienić, że w 1920 roku imieniem Schubego był już nazwany dąb w Zaborze, po II wojnie przechrzczony na Napoleona, spalony w 2010 roku.

Lokalizacja ławki Schubego

Heinrich Goeppert (1800-1884) to światowej sławy profesor nauk przyrodniczych, rodem ze Szprotawy, gdzie możemy zobaczyć jego dom rodzinny (dawna apteka „Murzynek”) i gdzie ma wystawiony pomnik – nad zabytkowym parkiem. Goeppert był założycielem i dyrektorem wrocławskiego ogrodu botanicznego. W latach młodości odkrył pod Szprotawą stanowisko ze skamieniałościami zwierzęcymi. W swoich publikacjach i na odczytach sławił m.in. wyjątkowe walory „Buczyny Szprotawskiej”.

Aby dotrzeć do dębów Schubego i Goepperta, przemieszczamy się Pętlą Wiewióra od parkingu turystycznego w Dzikowicach w kierunku Rozdroża Długie. Po ok. 3,5 km naszą uwagę zwracamy na dobrze wykształcony las grądowy po prawej stronie szlaku. Dostrzeżemy tam wiele sędziwych dębów, w tym nasze pomniki. A nieco dalej przy szlaku dojdziemy
do wspomnianej „ławki Schubego”. W innych częściach lasu znajdują się kolejne pomnikowe drzewa, w tym dęby szypułkowe i jesion wyniosły.

Orientacyjna lokalizacja pomników

Burmistrz Szprotawy Mirosław Gąsik w uzasadnieniu do uchwały wskazał, że nowe pomniki mogą pełnić funkcję dydaktyczną, sprzyjającą poznawaniu piękna i bogactwa świata przyrody. Majestatyczny wygląd drzew sprzyja kształtowaniu wrażliwości estetycznej, świadomości ekologicznej i szacunku dla przyrody. Uznanie ich za pomniki jest wyrazem naszej kultury i odpowiedzialności za otaczający nas świat.

Tekst i zdjęcia:
Maciej Boryna
Biuro Turystyki i Edukacji Regionalnej