Samorządy są największymi beneficjentami środków europejskich. W nowym rozdaniu funduszy UE nadal będziemy wspierać inicjatywy na rzecz wzmocnienia i wykorzystania potencjałów jednostek samorządu terytorialnego – zadeklarowała wiceminister funduszy Małgorzata Jarosińska-Jedynak, podczas czwartkowej gali Innowacyjny Samorząd 2022.
Wiceminister, która wzięła udział w debacie na temat inwestycji samorządów w kontekście nowej perspektywy funduszy UE przypomniała, że „JST są tak na prawdę największym beneficjentem wsparcia ze środków europejskich”. Zadeklarowała przy tym, że również następna perspektywa 2021-2027 „jest mocno ukierunkowana na wsparcie samorządów”.
Jarosińska-Jedynak przyznała, że każda perspektywa UE ma inne cele i założenia. „Zdecydowanie lepiej się rozwijamy dlatego Komisja Europejska stawia przed nami inne cele i wymagania. W przypadku perspektywy 2021-2027 realizując projekty musimy brać pod uwagę te wymogi, czyli tzw. koncentrację tematyczną. Dzisiaj ta koncentracja jest głównie ukierunkowana na kwestie związane ze środowiskiem, ochroną powietrza, odnawialnymi źródłami energii, ale również rozwojem innowacji, cyfryzacji i prac badawczo-rozwojowych” – tłumaczyła minister funduszy.
Odnosząc się do zakresu wsparcia samorządów, wiceszefowa resortu funduszy i polityki regionalnej zaznaczyła, że w nowej perspektywie UE samorządy będą mogły nadal uzyskać wsparcie m.in. na infrastrukturę społeczną, projekty środowiskowo-energetyczne, cyfryzację oraz tzw. projekty miękkie, takie jak przeciwdziałanie ubóstwu czy rewitalizację ekonomiczną.
Jarosińska-Jedynak podkreśliła, że Komisja Europejska położyła jeszcze większy nacisk na rozwój terytorialny, rozumiany jako wychodzenie naprzeciw lokalnym potrzebom, budowę lokalnych potencjałów i stymulowanie innowacji.
„W ramach Celu Piątego Polityki Spójności – Europa bliższa obywatelom – wspierane będą kompleksowe, zintegrowane działania na rzecz lokalnej społeczności i gospodarki. To ważny cel koncentrujący się na przeciwdziałaniu nierównościom terytorialnym. To może być szansa na ciekawe, innowacyjne przedsięwzięcia” – wskazała Jarosińska-Jedynak.
Sekretarz stanu zachęcała też samorządowców do realizacji inwestycji w formie instrumentów zwrotnych. „Mamy dobre przykłady realizacji inwestycji w ramach środków zwrotnych, czyli pożyczek i poręczeń. Przede wszystkim są to środki, które w znacznie mniejszym stopniu obciążają administracyjnie samorządy. Są one udzielane na bardzo korzystanych warunkach. Komisja Europejska kładzie duży nacisk żeby gros inwestycji było realizowane w formie instrumentów zwrotnych” – wskazała wiceminister.
Uspokoiła jednak samorządowców, że forma dotacyjna nadal pozostanie główną formą wsparcia inwestycji realizowanych przez JST.
Jako rozwiązanie pomocne w realizacji zaplanowanych przedsięwzięć Jarosińska-Jedynak wymieniła również instrument współpracy publiczno-prywatnej. „Nie bójmy się partnerstwa publiczno-prywatnego” – apelowała do samorządowców.
„Staramy się pomagać państwu w tym, żeby PPP odczarować i pokazać, że to nie jest coś czego trzeba się bać. Pomagamy w technicznych aspektach, które często są barierą, że państwo nie sięgacie po tego rodzaju instrumenty. A to jest przede wszystkim instrument, który pomaga efektywniej zarządzać budżetem, w mniejszym zakresie obciąża budżet JST, ale też daje know-how, którego nie pozyskacie państwo w inny sposób, jak tylko poprzez realizację inwestycji w partnerstwie publiczno-prywatnym” – zachęcała Jarosińska-Jedynak.
Adresatem konkursu Innowacyjny Samorząd były wszystkie samorządy, które mogą pochwalić się innowacyjnymi rozwiązaniami wdrożonymi w swoich jednostkach. Głównym kryterium oceny projektów były nowatorstwo w skali kraju oraz efektywność zastosowanych rozwiązań. Nagrody zostały przyznane w sześciu kategoriach: miasta duże, gminy miejskie, gminy miejsko-wiejskie, gminy wiejskie, powiaty i województwa.
mp/