W odpowiedzi na interpelację poselską wiceministra przedstawiła zmiany, jakie pojawiły się w projekcie ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich oraz niektórych innych ustaw. Projekt nowej ustawy jest już w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów. 

Wiceministra sprawiedliwości odniosła się do postulatów dotyczących zmian w konieczności okazywania przez rodziców opiekującymi się dziećmi zaświadczeń o niekaralności. 

„W obecnym stanie prawnym, dla usprawnienia aktywności w placówkach, rekomendujemy, aby ustalić na początku roku szkolnego rodziców, którzy będą mieli opiekować się dziećmi podczas wydarzeń organizowanych przez placówkę i dokonać ich sprawdzenia poprzez uzyskanie informacji z Rejestru z dostępem ograniczonym lub z Rejestru osób, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 wydała postanowienie o wpisie w Rejestrze oraz pozyskanie danych o karalności” – zaznaczyła Zuzanna Rudzińska-Bluszcz

Rodzice, którzy pozytywnie przeszliby taką weryfikację na początku roku szkolnego, byliby dopuszczeni do działalności w danym roku i nie musieliby ponownie okazywać zaświadczeń.
Zaświadczenia o niekaralności z KRK nie będą też potrzebowali goście zaproszeni na zajęcia szkolne, o ile będzie w nich uczestniczyć nauczyciel. Obowiązek okazywania zaświadczenia o niekaralności będzie też zniesiony w odniesieniu do osób, od których z założenia wymagana jest niekaralność, tzn. policjantów, adwokatów czy sędziów. 

Nie będzie też obowiązywało podwójne sprawdzanie tej samej osoby. Oznacza to, że szkoła nie będzie musiała weryfikować karalności osoby, która już wcześniej została sprawdzona i zweryfikowana, np. w klubie sportowym. 

Nowa ustawa zakłada też, że wolontariusze prowadzący zajęcia z dziećmi jak również studenci odbywający praktyki w szkołach nie będę musieli ponosić kosztów uzyskania zaświadczenia o niekaralności. 
Znowelizowane przepisy będą też odnosić się do samego katalogu i wyjaśniania pojęć.

„Na podstawie analiz poszczególnych aktów prawnych zawierających regulacje dotyczące wykonywania działań z udziałem dzieci oraz uwzględniając uwarunkowania psychologiczne i emocjonalne dzieci, zaproponowano modyfikację katalogu przestępstw, za których skazanie powinno wykluczać z pracy z dziećmi” – poinformowała Zuzanna Rudzińska-Bluszcz

Będą to: przestępstwa umyślne przeciwko życiu i zdrowiu; przestępstwa przeciwko wolności z wyłączeniem przestępstw określonych w art. 192 i 193 Kodeksu karnego oraz odpowiadającym tym przestępstwom czynom zabronionym określonym w przepisach prawa obcego; przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności, - przestępstwa przeciwko rodzinie i opiece, z wyłączeniem przestępstw określonych w art. 206 i 209 Kodeksu karnego oraz odpowiadającym tym przestępstwom czynom zabronionym określonym w przepisach prawa obcego oraz przestępstwa określone w rozdziale 7 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii oraz odpowiadającym tym przestępstwom czynom zabronionym określonym w przepisach prawa obcego.

W projekcie przewidziano również wprowadzenie słownika pojęć, które w praktyce budzą największe wątpliwości. Przykładowo będą to zwroty użyte w art. 21 ustawy, takie jak: „inny organizator” oraz „inna działalność”.

Zdaniem Zuzanny Rudzińskiej-Bluszcz takie zmiany „pozwolą na właściwą identyfikację adresatów obowiązków określonych w ustawie”.

eUsługa KRK 2.0

Zgodnie z zapowiedziami Ministerstwa Sprawiedliwości, 30 czerwca 2025 roku powinna zostać wdrożona eUsługa KRK 2.0, która ułatwi uzyskiwanie zaświadczeń z Krajowego Rejestru Karnego. 

Z wykorzystaniem eUsługi KRK 2.0 będzie możliwe między innymi:

- składanie wniosków/zapytań zarówno przez osoby fizyczne, jak i podmioty instytucjonalne 
- złożenie wniosku/zapytania przez pełnomocnika osoby fizycznej lub przedstawiciela ustawowego osoby fizycznej lub podmiotu

- odbiór informacji z Krajowego Rejestru Karnego i informacji z rejestrów karnych państw obcych, składanie oraz odbiór pism w postępowaniach toczących się na podstawie złożonych wniosków/zapytań (w tym m.in.: zawnioskowanie o zwrot przez organ administracji nienależnej lub nadmiarowo pobranej opłaty; wycofanie wniosku/zapytania wraz z żądaniem zwrotu opłaty; żądanie wydania ponownego zaświadczenia; wniesienie ponaglenia na bezczynność organu; wniesienie skargi na treść zaświadczenia; złożenie wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy)

- wniesienie opłaty z tytułu wydania zaświadczenia, wnioskowanie o wydanie formularza wielojęzycznego, doręczenie zaświadczenia/pisma wnioskodawcy i weryfikacja doręczonego zaświadczenia

"Poza realizacją powyższych funkcjonalności, zapewniających zgodność wdrażanego rozwiązania z przepisami prawa dotyczącymi pozyskiwania informacji z Krajowego Rejestru Karnego jednym z głównych celów zmiany jest zapewnienie automatycznego udzielania informacji w odpowiedzi na niektóre typy zapytań i wniosków” – zapowiedziała wiceministra sprawiedliwości 

Logowanie do systemu będzie realizowane przy pomocy powszechnie znanych i stosowanych środków identyfikacji elektronicznej np. Aplikacji mObywatel, bankowości elektronicznej czy Profilu zaufanego. 

Wprowadzone zostaną także predefiniowane cele, dzięki którym zapytujący (wnioskujący) będzie mógł wybrać konkretne postępowanie, na potrzeby którego uzyskuje zaświadczenie, 7 np. do pracy jako nauczyciel, kierowca lub jako agent ubezpieczeniowy. Lista celów będzie stale aktualizowana w oparciu o zmieniające się i nowe przepisy prawa, które stanowią podstawę do wystąpienia o informację z Krajowego Rejestru Karnego.

Według zapowiedzi resortu sprawiedliwości, zostaną także wprowadzone powszechnie stosowane kody QR do weryfikacji otrzymanych zaświadczeń, co ma dodatkowo zwiększyć transparentność i wiarygodność świadczonych usług.

mo/