Minister Cyfryzacji, po interwencji Ogólnopolskiego Porozumienia Organizacji Samorządowych, przywrócił uprawnienia pracowników urzędów stanu cywilnego w zakresie możliwości przygotowania i drukowania projektów protokołów uznania ojcostwa w rejestrze uznań. Decyzję umotywowano koniecznością upraszczania procedur w związku z pandemią COVID-19.
Chodzi o sytuacje związków partnerskich, kiedy to niezbędna jest deklaracja mężczyzny o uznaniu ojcostwa. Prawnie możliwe jest złożenie takiego oświadczenia przed kierownikiem usc. Od 2015 roku istnieje rejestr uznań, w ramach którego pracownicy usc przygotowywali w systemie teleinformatycznym projekty protokołów, podpisywanych następnie przez kobietę i mężczyznę. Przyspieszało to i ułatwiało procedurę uznania ojcostwa. "Wyłączenie pewnej możliwości technicznej systemu informatycznego w znaczny sposób dezorganizuje prace usc i negatywnie wpływa na sprawną i terminową realizację zadań z zakresu rejestracji stanu cywilnego" - ubolewało OPOS w stanowisku skierowanym do MSWiA oraz Rzecznika Praw Obywatelskich.
Funkcjonalność została zablokowana we wrześniu przez ministerstwo cyfryzacji. Resort powołał się na przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z których wynika, że złożenie oświadczeń koniecznych do uznania ojcostwa wymaga osobistego stawiennictwa przed organem jakim jest kierownik urzędu stanu cywilnego.
Z punktu widzenia kierownika usc - argumentowało ministerstwo - przyjmowanie oświadczeń nie jest czynnością o charakterze rejestracyjnym, jak np. rejestracja urodzenia czy zgonu, a ma skutki w sferze prawa rodzinnego. Dodatkowo, zgodnie z dokumentacją techniczną jaka została opracowana w 2015 roku przy wdrożeniu rejestru stanu cywilnego, proces w systemie został zaprojektowany tylko dla roli kierownika urzędu stanu cywilnego, a więc nie zostały rozdzielone czynności przygotowawcze (sporządzenie projektów protokołów) od czynności mających charakter potwierdzających złożenie oświadczeń niezbędnych do uznania ojcostwa.
Przywracając możliwość sporządzania projektów protokołów przez urzędników, ministerstwo zapewniło, że w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, z udziałem przedstawicieli kierowników usc, rozpoczną się prace nad zmianami w funkcjonowaniu Systemu Rejestrów Państwowych w obszarze rejestru stanu cywilnego, które uwzględnią zarówno przepisy prawa o aktach stanu cywilnego, jak i ułatwienia w pracy urzędów stanu cywilnego.
woj/