W piśmie skierowanym do resortu zastępca RPO Valeri Vachev zauważył, że praktyka dotycząca obsługi uchodźców w przypadku utraty lub odmowy nadania statusu UKR może zależeć od danego urzędu, co powoduje, że obywatele Ukrainy po otrzymaniu odmowy w jednym urzędzie, zwracają się w tej samej sprawie do organu w innej dzielnicy lub miejscowości.

„Skutkuje to pogłębianiem braku zaufania do organów administracji, a także dodatkowym obciążeniem urzędników” – wskazał Valeri Vachev.

Zastępca RPO dodał, że samodzielne wyjaśnianie przyczyny błędów w rejestrze obywateli Ukrainy w organie gminy lub Straży Granicznej bywa dla uchodźców skomplikowane i wymaga długiej korespondencji. 

„Zwracam się do Pana Ministra z uprzejmą prośbą o odniesienie się do opisanych kwestii, w tym ustosunkowanie się do postulatu wydania wytycznych mających na celu ujednolicenie praktyki organów gminy lub podjęcia innych odpowiednich działań informacyjnych” – napisał Vachev.

Zastępca RPO dopytuje też, czy opracowano i upowszechniono adresowaną do uchodźców wojennych z Ukrainy publicznie dostępną informację o zasadach postępowania w przypadku utraty lub odmowy nadania statusu UKR. 

„Na podstawie art. 16 ust. 1 ww. ustawy, proszę o rozważenie wprowadzenia możliwości wydawania dokumentu poświadczającego legalny pobyt uchodźców wojennych z Ukrainy na terytorium Polski i korzystanie przez nich z ochrony czasowej w formie papierowej lub opracowanie rozwiązań uwzględniających sytuację osób wykluczonych cyfrowo” – dodał Vachev.

Zgodnie z nowelizacją ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa Ukraińcy, którzy przybyli do Polski mają obowiązek potwierdzenia tożsamości w urzędzie gminy, jeżeli numer PESEL został im nadany na podstawie oświadczenia, Karty Polaka, innego dokumentu ze zdjęciem umożliwiającego ustalenie tożsamości lub dokumentu potwierdzającego urodzenie. 

Jak wskazano w ustawie, organ gminy potwierdza tożsamość na podstawie ważnego dokumentu podróży i wprowadza dane do rejestru PESEL. Wymóg potwierdzenia tożsamości dotyczy także obywatela Ukrainy, któremu numer PESEL został nadany na podstawie nieważnego dokumentu podróży lub którego dokument podróży utracił ważność. Na realizację tego obowiązku obywatele Ukrainy mają 60 dni od daty wydania dokumentu podróży.

mr/