Premier Mateusz Morawiecki, otwierając w poniedziałek Światowe Forum Miejskie w Katowicach, wyraził przekonanie, że Forum wypracuje wiele rozwiązań, które zaowocują lepszym życiem w miastach. Sekretarz generalny ONZ António Guterres przekonywał, że miasta nie są w stanie działać same: potrzebują partnerów rządowych, biznesowych i społecznych.
W swoim wystąpieniu Morawiecki podkreślał, że żyjemy w czasach przełomu. "Dwa lata pandemii pokazały, że musimy na nowo zdefiniować życie w wielkich skupiskach miejskich, życie w wielu państwach" - mówił.
"Miasta były u zarania naszych dziejów, naszej cywilizacji, głównym impulsem rozwoju" - wskazał premier. Zauważył jednocześnie, że w miastach po raz pierwszy pojawiły się w minionych wiekach wielkie epidemie. "To pokazuje, że - mimo zmieniających się czasów - mamy dziś do czynienia z wyzwaniami, których ślady dostrzegamy w przeszłości" - podkreślił Morawiecki.
Jak zaznaczył, rosyjska "barbarzyńska" napaść na Ukrainę, a co za tym idzie także zniszczone doszczętnie miasta, pokazują, że te wyzwania muszą być dzisiaj przedmiotem naszej refleksji, jeśli chcemy autentycznie odpowiadać na potrzeby i wyzwania dzisiejszych czasów.
Szef rządu przypomniał, że Polska nie miała możliwości rozwijać w dobie rewolucji przemysłowej swoich miast w sposób niezależny, gdyż "byliśmy w niewoli". "W takich okolicznościach polskie miasta nie pokazały swojego potencjału" - zaznaczył.
Premier mówił też o Katowicach, które - jak przypomniał - było miastem zbudowanym w oparciu o założenia 1. i 2. rewolucji przemysłowej i było "eksploatowane do granic możliwości". Teraz - według niego - "odbudowywane jest i tworzone są tutaj możliwości rozwoju, jakich wcześniej nie było, z poszanowaniem środowiska naturalnego, aspiracji młodych ludzi". To miasto kultury, nowych technologii - zaznaczył. "Tak chcemy właśnie transformować polskie miasta" - zadeklarował szef rządu.
Morawiecki podkreślił, że na całym świecie jest ogromna liczba wielkich aglomeracji, w samej Afryce jest kilka miast, które mają ponad 5 milionów mieszkańców, a wśród nich Kair z ok. 20 milionami mieszkańców. Dlatego - jak zaznaczył - "na całym świecie musimy znajdować odpowiedź na wyzwania współczesności".
Według premiera, oznacza to, że ludzie nadal migrują do miast za pracą i "mamy do czynienia z gigantycznymi nierównościami". "To jest jedno z podstawowych założeń (tworzenia) pracy również w Polsce, aby te nierówności zmniejszać, minimalizować ich wpływ na rzeczywistość" - oświadczył. Jak dodał, "w jednych krajach tworzone są śmiałe plany lotów na Marsa, a w innych mamy ogromny niedostatek, biedę".
"Jeśli z tym sobie nie poradzimy, nie możemy mówić o zrównoważonym rozwoju. Rozwój, środowisko naturalne, ale także miejsca pracy, mieszkania, tworzenie równych szans dla wszystkich mieszkańców wielkich aglomeracji i tych mniejszych ośrodków miejskich, jest podstawowym wyzwaniem i będzie też źródłem sukcesu" - zaznaczył Morawiecki.
Premier odniósł się także do postępującej robotyzacji, automatyzacji i cyfryzacji, uznając to za wielką szansę, ale też wielkie wyzwanie. "Dziś miasta - te większe, największe i te mniejsze - można postrzegać, jako skupiska neuronów, jako miejsce, gdzie stykają się relacje, interakcje między ludźmi, i to za nimi często podążają talenty, podążają miliony ludzi" - zauważył.
Morawiecki wyraził przekonanie, że 11. Światowe Forum Miejskie w Katowicach "wypracuje bardzo wiele rozwiązań, (...) które zaowocują lepszym życiem w miastach". Jego uczestnikom złożył życzenia, aby z owocnych obradach wynikały wnioski, "które będziemy mogli wdrożyć we wszystkich naszych państwach". "Oby wszystkie nasze państwa, także Ukraina, mogły rozwijać się w pokoju, bezpieczeństwie i w dobrobycie" - oświadczył.
W odtworzonym wystąpieniu sekretarz generalny ONZ António Guterres podziękował Katowicom za organizację wydarzenia, przekazał też wyrazy wdzięczności wszystkim okazującym solidarność z uchodźcami z Ukrainy.
Jak zaznaczył Guterres, miasta są w centrum niemal wszystkich współczesnych wyzwań. Są jednocześnie niezbędne do tworzenia zrównoważonej i bezpiecznej przyszłości. Miasta musiały uporać się z pandemią Covid-19, a obecnie, wychodząc z pandemii, to infrastruktura miast i ich usługi będą tworzyły dostęp do lepszej i bezpieczniejszej przyszłości.
„Miasta odpowiadają za 80 proc. światowego PKB, jednocześnie emitują 70 proc. gazów cieplarnianych – muszą być więc liderami walki ze zmianami klimatu. Aby osiągnąć cel 1,5 stopnia Celsjusza, wiele miast zobowiązało się do osiągnięcia zerowej emisji do 2050 r.” – podkreślił sekretarz generalny ONZ.
„Musimy działać, aby stworzyć lepszą i bezpieczniejszą przyszłość. Miasta nie są jednak w stanie zrobić wszystkiego same: potrzeba partnerów rządowych, biznesowych, społecznych, potrzeba działań strategicznych i fiskalnych, aby osiągnąć efekt skali. Ze strony ONZ zobowiązuję się współpracować z wszystkimi państwem, by łączyć elementy globalne i lokalne” – zadeklarował.
„Jesteśmy przekonani, że Agenda Miejska 2030, Cele Zrównoważonego Rozwoju i Lokalne Inicjatywy 2030 stanowią plany skutecznego działania. Wszystkie te działania stworzą bez wątpienia bezpieczną i włączającą przyszłość dla wszystkich” – uznał António Guterres.
Minister funduszy i polityki regionalnej Grzegorz Puda podczas ceremonii otwarcia podkreślił, że obecnie potrzebna jest dyskusja nad transformacją i modelem rozwoju we wszystkich miastach na świecie.
"Dlatego tak istotne jest również wypracowanie spójnej strategii działań, która mogłaby i pozwoli skutecznie równoważyć dążenie miast do poprawy mobilności, poprawy produktywności, efektywności, konkurencyjności, a także do zrównoważonego rozwoju" - dodał.
Puda powiedział też, że przyszłość światowych miast zależy w dużym stopniu od dyskusji, która będzie prowadzona podczas trwającego w Katowicach wydarzenia.
"Podczas forum będziemy mogli podzielić się doświadczeniami w procesie odbudowy miast, odbudowy po wojnie, odbudowy po covidzie, i dalszej jej transformacji" - dodał.
woj/