Niezbędne jest podjęcie działań rekompensujących ubytki samorządów jeszcze w roku 2024, gdyż obiektywne dane wskazują na zagrożenie płynności finansowej wielu miast - alarmuje Związek Miast Polskich.
Zgromadzenie Ogólne ZMP przyjęło apel w sprawie pilnej poprawy sytuacji finansowej miast. Wyrażono w nim poparcie dla zaproponowanych przez resort finansów kierunkowych zmian w systemie dochodów JST. Wskazano jednak na złą sytuację budżetów miast w tym roku.
"Zdewastowany system dochodów JST, w tym zwłaszcza miast, został w roku 2024 tylko częściowo podreperowany przez znaczny wzrost ryczałtowych kwot udziału w PIT, dwukrotnie większy niż planował poprzedni rząd wzrost kwoty części oświatowej subwencji ogólnej oraz przywrócenie subwencji rozwojowej w jej podstawowym wymiarze. Jednak – jak wynika z opublikowanych przez resort finansów wieloletnich planów finansowych JST z lutego br. – stan finansów JST jest wciąż krytyczny, co jest efektem skumulowania negatywnych zmian z ostatnich lat" - napisano w apelu.
Przedstawiciele miast wskazali, że dochody z PIT-u, mimo znacznego wzrostu, są wciąż o ponad 22 mld zł niższe od poziomu, który byłby osiągnięty bez zmian, a wzrost subwencji szkolnej wystarczy zaledwie na obiecany wzrost płac nauczycieli.
ZMP podkreślił też, że luka finansowa w oświacie spadła z 42 mld w roku 2023 do 38,2 mld zł, ale różnica między kwotą subwencji szkolnej a wydatkami bieżącymi oświaty jest wciąż ogromna.
"Prognozowana na ten rok nadwyżka operacyjna JST wynosi zaledwie 11,3 mld zł, z czego 7,1 mld w województwach. Suma nadwyżek operacyjnych netto we wszystkich JST wynosi zaledwie 2 mld zł, z czego 6,3 mld w województwach. W miastach wystąpił natomiast deficyt operacyjny netto, który wynosi: -2,93 mld zł w miastach na prawach powiatu, -827 mln zł – w gminach miejskich oraz -816 mln zł – w miejsko-wiejskich" - zaznaczono w stanowisku ZMP.
W tej sytuacji, zdaniem Związku, "wskazane jest rozważenie przez rząd w roku bieżącym dodatkowego transferu o charakterze subwencji, najlepiej w formie dodatkowej subwencji rozwojowej, która – zgodnie z art. 28a ustawy – winna prócz kwoty bazowej uwzględnić także rekompensaty ubytków w podatku PIT".
mp/