Czy w ramach programu "Rozświetlamy Polskę" można stare lampy LED wymienić na nowsze? Czy demontaż opraw nieenergooszczędnych podlega dofinansowaniu? M.in. na te pytania odpowiadali podczas webcastu "Rozmowy Samorządowe" Wiktor Wawreszuk i Grzegorz Łyczko z Banku Gospodarstwa Krajowego.
Od 28 sierpnia gminy mogą wnioskować o dofinansowanie w dziewiątej edycji Rządowego Programu Inwestycji Strategicznych. Tym razem dofinansowanie można pozyskać na modernizację infrastruktury oświetlenia dróg na terenie całej Polski. W programie „Rozświetlamy Polskę” na jedno zadanie związane z modernizacją infrastruktury oświetleniowej można pozyskać nawet 4 mln zł.
Poniżej zapis webcastu "Rozświetlamy Polskę - pytania i odpowiedzi". Gośćmi wydarzenia zrealizowanego przez Serwis Samorządowy PAP byli Wiktor Wawreszuk i Grzegorz Łyczko, dyrektorzy Biura Relacji Społecznych BGK.
Marlena Markiewicz, Urząd Miasta Żyrardowa: Czy kwota 4 000 000 stanowi 80% dofinansowania czy jest to kwota, na którą ma opiewać cały wniosek?
Kwota 4 mln to jest kwota maksymalnego dofinansowania. Natomiast to jest generalnie 80 proc. całej inwestycji. Oczywiście kwota [wartość całości projektu - red.] może być wyższa i mniejsza. Jeżeli będzie wyższa, to będzie rósł wkład własny samorządów. 4 mln to jest maksymalna kwota dofinansowania. Natomiast wkład własny zawsze może być wyższy niż ten, który został w programie wskazany, czyli 20 proc.
Monika Stanitzok, Urząd Gminy Zębowice: Mam pytanie, czy w programie „Rozświetlamy Polskę” może się ubiegać sołectwo na zakup i montaż lamp solarnych?
W programie o dofinansowanie mogą ubiegać się tylko gminy i związki międzygminne i nikt inny. Mamy ograniczoną liczbę do ponad 2,5 tys. potencjalnych wnioskodawców. Sołectwo nie może się więc ubiegać [samodzielnie - red.], poprzez gminę ewentualnie.
Agnieszka Balcer, Urząd Miejski Gminy Dobrzyca: W ciągu dróg gminnych mamy zainstalowane również latarnie z oprawami kulowymi (sodowe 150W). Czy takie oprawy kwalifikują się do wymiany w ramach programu?
Oczywiście, tego rodzaju oprawy kwalifikują się do wymiany w ramach programu w IX edycji.
Anna Dorszewska, Urząd Miejski Kwidzyn: Które firmy posiadają wszystkie trzy wymagane certyfikaty-skąd wziąć dane firm, żeby poznać, jakie mają wzory opraw?
To są dane handlowe. Bank jako operator programu, tak jak innych funduszy i programów, nie ma wiedzy i doświadczenia, jak ma, to jest tajemnica bankowa, więc trzeba by było ogłosić przetarg, postawić warunki i się przekonać, ile hest takich firm, bo złoży ofertę.
Magdalena: Czy w programie można dofinansować wymianę słupów żelbetowych na stalowe? Oczywiście łącznie z wymianą opraw na LEDowe.
W programie mowa jest o wymianie opraw oświetleniowych, w związku z tym słupy nie są elementem tych przedsięwzięć.
Adam Haczykowski, Urząd Miejski w Mrągowie: Czy dokument potwierdzający ilość opraw będących własnością spółki oświetleniowej powinien zostać załączony do oświadczenia. Czy oświadczenie o jego uzyskaniu stanowi załącznik do wniosku?
Program nie przewiduje żadnych załączników dokumentów, czyli aplikując przez bank, tylko przez system elektroniczny składa się wnioski, nic się nie załącza. To oświadczenie to jest tylko checkbox, który się zaznaczam, oświadcza i my to przyjmujemy. Dokument pozostaje u Państwa.
Joanna Gałka: Czy oprawy LED starego typu też można wymieniać?
Stare lampy LED nie podlegają definicji, bo [dofinansowywana - red.] jest wymiana innych niż LED na LED, więc w żadnym wypadku. Wiemy, że być może są 20-30 letnie lampy LED, które by podlegały wymianie, ale tu definicja jest jednoznaczna. Tylko lampy nieledowe na ledowe.
Piotr Rudnik: Czy w ramach programu można wymienić oświetlenie na boisku piłkarskim?
Monika Lewandowska, Urząd Miejski Kowalewo Pomorskie: Czy w ramach programu "Rozświetlamy Polskę" można złożyć wniosek o dofinansowanie na wymianę oświetlenia przy szkołach, na stadionie, na Orliku bądź na targowisku - czyli w miejscach/placach publicznych ogólnodostępnych?
My jako operator programu wydaliśmy regulamin, tam jest określony cel dofinansowania i przedmiot, paragrafy 2 i 5, i tam jest odesłanie do Prawa energetycznego. Jest to rozszerzenie, więc można by było próbować definiować te miejsca, ale my jako operator nie jesteśmy stroną, która by interpretowała Prawo energetyczne. To kwestia interpretacji i wiemy, że nie jest to oczywiste, dlatego każdy sam w swojej sytuacji powinien zobaczyć, jakie są uwarunkowania i podjąć decyzję. To należy do samorządu, do wnioskujących.
(...)
Monika Lewandowska, Urząd Miejski Kowalewo Pomorskie: Przy ścieżkach rowerowych posiadamy oświetlenie solarno-hybrydowe, które niestety do prawidłowego działania wymaga wymiany akumulatorów. Czy w ramach programu można dokonać zakupu akumulatorów?
Zgodnie z definicją celu i przedmiotu programu [dofinansowywana - red.] jest tylko wymiana opraw, więc tutaj myślę, że nie będzie to możliwe. Jeżeli jest to konieczne przy wymianie opraw, to tutaj nie jest możliwe dofinansowanie. Natomiast jeśli jest konieczne zrealizowanie, to trzeba samemu bez dofinansowania przeprowadzić te inwestycje.
Jeżeliby to było konieczne, żeby to umieścić w jednym postępowaniu o zamówienia publiczne (...), ale równocześnie jest to dofinansowanie tylko części. Nasz program, tak jak w poprzednich edycjach, dopuszcza dodatkowe dopuszczenie do postępowania zakupowego części, ale to musi być wyodrębnione rzeczowo i finansowo. Chodzi o to, żeby przepływ pieniędzy z naszych dofinansowań był transparentny. Natomiast jeżeli jest to potrzebne, samorząd wykonałby i tak te dodatkowe pracę, taką poboczną inwestycję, to oczywiście może to "dokleić" do tego postępowania.
Marlena Markiewicz, Urząd Miasta Żyrardowa: Czy w ramach dofinasowania modernizacji oświetlenia ulicznego tj. wymiany opraw sodowych na energooszczędne oprawy LED kosztem kwalifikowalnym są także prace demontażowe i montażowe opraw oświetlenia zewnętrznego, wymiana wysięgników, montaż przewodów do opraw oświetleniowych, montaż konstrukcji stalowych i osprzętu linii napowietrznej nn, montaż przewodów uziemiających i wyrównawczych na słupach?
Zaczynając pierwszą część odpowiedzi, to w tym programie nie ma kosztów kwalifikowalnych. Natomiast jeśli chodzi o wyżej wymienione kwestie, to one zostały uregulowane właśnie w paragrafie 2 punkt 33 określającym przedmiot inwestycji i tutaj mamy mowę o tym, że przedmiotem inwestycji jest modernizacja istniejącego na terenie gminy określenia na wymianie nieenergooszczędnych opraw na energooszczędne. Wartość inwestycji to wartość wynagrodzenia wykonawcy w tym wartość cen dostaw.
Magda Śliwka, Urząd Gminy Frysztak: Czy zakup sterownika do oświetlenia modernizowanego w ramach "Rozświetlamy Polskę" jest kosztem kwalifikowalnym?
Nie ma kosztów kwalifikowalnych. Ale rozumiemy, skąd te pytania, bo jest taki wymóg, by było połączenie do sterowania zdalnego. Co do kosztów kwalifikowalnych to mówimy, że wnioskodawcy trochę sami je sobie tworzą, bo jeśli coś się wpisze do wniosku, to trzeba wykonać wszystko to, co się wpisało. Jeśli na etapie realizacji okaże się, że coś jest zbędne, to można wystąpić o korektę zakresu. Oprawy, o których rozmawiamy, powinny posiadać znak n+ i certyfikat. A więc myślę, że tu też jest poniekąd odpowiedź na to pytanie, ponieważ bez tych certyfikatów i zastrzeżonych znaków po prostu te oprawy nie powinny być zamawiane.
Gmina Miejska Aleksandrów Kujawski: Czy audyt energetyczny w programie „Rozświetlamy Polskę” jest kosztem kwalifikowanym?
Audyt energetyczny pewnie będzie tu potrzeby. Tutaj można tylko to dofinansować i sfinansować co się nie zaczęło. Audyt, który później będzie, to nie można tego ująć, bo to tylko wymiana opraw.
Łukasz Kramek, Urząd Gminy Garbów: Czy dofinansowanie w ramach programu "Rozświetlona Polska" będzie dotyczyło tylko wymiany opraw oświetleniowych, czy również wymiany wysięgników i szafek sterowniczych?
Nie jest to objęte dofinansowaniem.
Robert Maciaszek: Czy we wniosku musimy wpisać konkretną liczbę opraw, którą chcemy wymienić, czy wystarczy podać kwotę? Pytam w związku z tym, że po przetargu cena jednostkowa za oprawę może być inna, liczę, że niższa, dzięki czemu moglibyśmy wymienić więcej opraw.
Bardzo dobre pytanie. My nie wymagamy podania liczby opraw, których wymiana będzie realizowana. W poprzednich edycjach też nie było wymogów wpisywania liczb dokładnych parametrów. Jeśli ktoś wpisze liczbę, to już będzie z tym związany, ale nie musi tego robić.
Katarzyna Osuch, Urząd Miejski w Sulejowie: Proszę o odpowiedź, czy jeżeli słupy należą do OSD, a lampy oświetleniowe należą do Gminy, to czy Gmina musi mieć tytuł prawny do tego słupa.
Jacek Wiśniewski, Zastępca Burmistrza: Gminie tylko niewielka liczba urządzeń nieenergooszędnych jest własnością wnioskodawcy. Zdecydowana większość jest własnością operatora Enea Oświetlenie. Jakie są możliwości prawne wymiany oświetlenia na majątku operatora?
Przede wszystkim trzeba zacząć od tego, że jeśli chodzi o oświetlenie znajdujące się w gestii gminy, to gmina nie potrzebuje zaświadczenia od operatora systemów dystrybucyjnych o ilości tych punktów. Natomiast jeśli nie należy, to takie oświadczenie musi mieć. Druga rzecz, jeśli inwestycja jest na majątku nienależącym do gminy, to powinno być zawarte stosowne porozumienie lub umowa dzierżawy, bo tu wkraczamy w kwestię trwałości projektu. Mamy też szereg ustaw ograniczających pracę samorządów. Są zadania samorządów i muszą wydawać pieniądze na swoje zadania. Więc jeśli jest możliwość, by wymienić lampy, które nie należą do naszej gminy, to mówimy tutaj o jakimś tytule prawnym. Dzierżawa jest przykładem. Mogą być inne formy prawne.
Agnieszka Balcer, Urząd Miejski Gminy Dobrzyca: Zgodnie z regulaminem okres trwałości inwestycji wynosi 5 lat. Jak rozumieć ten zapis jeśli gmina realizować będzie inwestycję na majątku Spółki oświetleniowej na podstawie umowy o wspólnej inwestycji. Zgodnie z umową udział we współwłasności majątku powstałego w wyniku realizacji zadania Gmina powinna wnieść jako wkład niepieniężny (aport) w zamian za udziały w podwyższonym kapitale zakładowym.
Tu wchodzimy w kwestie finansowo-prawne. Gmina, jeśli zgodnie z prawem chce tworzyć podmiot, to w programie tylko gmina jest wnioskodawcą i wypadałoby, by miała tytuł prawny. Forma porozumienia, którą wybierze, musi przez okres co najmniej 5 lat obowiązywać. My nie jesteśmy instytucją kontrolującą. Trzeba zwrócić też uwagę na jedną rzecz. To nie będzie inwestycja wspólna, bo wnioskodawcą są gminy i związki międzygminne.
Tomasz Stoltmann, Zastępca Burmistrza Miasta Złotowa: Czy w przypadku, gdy Gmina otrzyma dofinansowanie na wymianę opraw na mieniu spółki oświetleniowej, będzie możliwość późniejszego przekazania opraw na własność tej spółce? Kiedy? Na podstawie jakich przepisów? Czy będą tu miały zastosowanie przepisy o pomocy publicznej? Czy takie przekazanie to podstawa do zwrotu dofinansowania, o którym mowa w oświadczeniu o pomocy publicznej?
Bank jako operator nie jest właściwy do oceniania pomocy publicznej. Okres trwałości jest po to, by był ten, który wyda te pieniądze publiczne na inwestycje. Mówimy o gminie, związku międzygminnym.
Tomasz Stoltmann, Zastępca Burmistrza Miasta Złotowa: Spółka oświetleniowa udostępni swoje mienie (słupy oświetleniowe) na potrzeby wymiany opraw pod warunkiem zlecenia jej montażu tych opraw. Czy jest możliwe zlecenie jej z wolnej ręki usługi montażu? Czy dofinansowanie można przeznaczyć zarówno na usługę montażu przez spółkę oświetleniową, jak też dostawę opraw przez podmiot wyłoniony w postępowaniu zakupowym? Jak taką sytuację, w której mamy dwie umowy: ze spółką oświetleniową i z dostawcą opraw, rozpisać w oświadczeniu o wykorzystaniu promesy, gdzie podaje się dane tylko jednej umowy? Czy może należy z wolnej ręki zlecić spółce oświetleniowej zarówno montaż, jak i dostawę opraw? Jak to pogodzić z Prawem zamówień publicznych?
Tutaj oczywiście decydują zapisy PZP i tą ocenę pozostawiamy samorządom. Z doświadczenia wiem, że wiele samorządów stosowało taką metodę, ale ostateczna decyzja jest po stronie samorządów. My odnosimy się do tego rodzaju pytań, jako do pytań odnoszących się do powszechnie obowiązujących przepisów.
Justyna Pankowska, Urząd Miejski w Kruszwicy: Gmina Kruszwica planuje realizować inwestycję na majątku Gminy oraz na majątku spółki oświetleniowej. Jednym z warunków spółki oświetleniowej jest zlecenie Spółce w trybie ustawy o zamówieniach publicznych – w zamówieniu z wolnej ręki – wykonanie usługi polegającej na wymianie oświetleniowych opraw nieenergooszczędnych na nowe oprawy LED. Proszę o udzielenie informacji, czy w ramach dotacji możliwy jest zakup opraw oświetleniowych przez Gminę Kruszwica w drodze przetargu, natomiast montaż w/w opraw zlecić z wolnej ręki starych właścicielowi opraw?
Nie ingerujemy w to. My nie widzimy tych dokumentów, więc nie jesteśmy specjalistami, dlatego trzeba w ramach swoich zasobów w urzędach lub poszukać pomocy fachowców i rozstrzygnąć, jak to można zrobić.
Anna Kozikowska, Gmina Wieliszew: Czy można złożyć wniosek także na projekty oświetlenia a nie na samą wymianę lamp?
Już wcześniej wspomnieliśmy, co jest przedmiotem inwestycji.
Jarosław Sadowski: Czy obowiązek redukcji 50 proc. mocy dotyczy całego projektu czy na poziomie samej oprawy?
Dotyczy całego projektu.
Marta Kilar: Czy we wniosku o dofinansowanie trzeba wskazywać konkretne nazwy ulic, parków, skwerów przy których będzie wymieniane oświetlenie?
Ta decyzja również należy do samorządu. Decyzja o tym, jaki to będzie tytuł zadania, będzie powtarzane w wielu dokumentach związanych z realizacją projektu. Jeżeli wniosek zostanie opisany bardzo dokładnie, z bardzo dokładnymi danymi, to później może on sprawić problemy w trakcie realizacji.
Grzegorz Plewiński: W jaki sposób będzie mierzona uzyskana redukcja mocy na poziomie przynajmniej 50 proc?
Globalnie. Suma jest istotna i liczy się zużycie mocy.
Joanna Kamińska, Kierownik Referatu Pozyskiwania Funduszy Zewnętrznych, Miasto i Gmina Łosice: Czy do stosowania algorytmu określonego w pkt. 10 (wyliczenia kwoty dofinansowania), podaję (tzn. uwzględniam /podstawiam do wzoru) liczbę wszystkich nieenergooszczędnych opraw na terenie gminy (będących własnością Gminy i OSD/spółki oświetleniowej) wg stanu na dzień 31.12.2022r., czy tylko liczbę opraw wymienianych w ramach projektu?
Wymieniane są algorytmem wyliczane, jeśli chodzi o kwotę dofinansowania. Ale nawiązałbym do poprzedniego pytania. To co powiedziałem o znakach, które powinny mieć nowe oprawy ledowe, to są znaki, które wzbudzają wiarygodność do określonych przez producenta parametrów.
Artur Sutor, Urząd Gminy Łapanów: Co w przypadku gdy gmina zgłosi do dofinansowania przykładowo 500 lamp, natomiast po dokładnej inwentaryzacji, która zostanie przeprowadzona po złożeniu wniosku okaże się, że będzie mniej lamp przykładowo 480 szt. ? (obecnie ze względu na krótki termin nie ma możliwości przeprowadzenia dokładnej inwentaryzacji ilości oraz mocy lamp). Czy koszt inwentaryzacji lamp (koszt map TAURON) można uwzględnić w kosztach całkowitych zadania? Czy taki koszt jest kwalifikowany?
To już też odpowiadaliśmy, bo tylko sama wymiana. Ale tak jak mówiliśmy, nie ma konieczności podawania liczby – można uzyskać ofertę na więcej lamp lub może się okazać, że ceny poszły w górę i zabraknie na lampy. Więc nie ma konieczności wpisywania tej liczby. Za daną kwotę, jaką dysponuje, samorząd tyle będzie mógł zrobić. Ewentualnie można wystąpić do nas o korektę.
Urząd Miejski w Oławie: OSD lub Spółki oświetleniowe powinny gminie przedłożyć dokument pisemny lub elektroniczny wskazujący na liczbę Opraw nieenergooszczędnych według stanu na dzień 31 grudnia 2022, to powinno być podstawą do ustalenia liczby opraw zgłoszonych do dofinansowania. Czy faktycznie mają być wykazane przez OSD lub Spółki oświetleniowe Oprawy nieenergooszczędnych według stanu na dzień 31 grudnia 2022, czy też tylko te, które według aktualnego stanu wymagają wymiany? Czy też może w ww. dokumencie mają być wskazane dwie wielkości tj.:
O wszystkim decyduje beneficjent, czyli jednostka samorządu terytorialnego, ale powinniśmy trzymać się regulaminu, który wyraźnie wskazuje na dzień 31 grudnia.
Bogdan Grasza, Urząd Miejski w Tarnogrodzie: Proszę o precyzyjne wyjaśnienie wyliczenia zakładając, że liczba opraw nieenergooszczędnych na terenie gminy wynosi 700. Maksymalna kwota dofinansowania będzie wynosić: 80% x 1900 zł x 700 = 1.064.00 zł (brutto). Tysiąc sześćdziesiąt cztery złotych dofinansowania do wymiany jednej oprawy? Brakuje sprecyzowania tego wyliczenia. Czy chodzi o 80% posiadanych opraw nieenergooszczędnych, czy to wartość określająca 80% kwoty 1900 zł/oprawa?
W równaniu powinno wyjść milion 64 tysiące jako maksymalna kwota dofinansowania. Więc jeśli ktoś przyjmie wartość 700 sztuk, to o tyle może się ubiegać i musi dołożyć minimum 20 proc. swoich środków.
Ewa Słabicka, Kolbuszowa: Co w przypadku, gdy postępowanie przetargowe nie będzie mogło zostać rozstrzygnięte ze względu na zbyt wysoką cenę? (Gmina posiada inteligentny system sterowania każdą z opraw osobno). Czy jest możliwość zmodyfikowania wniosku o wyłączenie z zakupu sterowników do każdej z opraw – przewidywany zakup i montaż w późniejszym terminie.
Gmina ma 9 miesięcy na przeprowadzenie postępowania zakupowego. Jeżeli pierwsze postępowanie zakończy się niepowodzeniem, to gmina ma możliwość powtórzenia postępowania najpóźniej do ostatniego dnia ważności promesy wstępnej. Jeżeli postępowania będą potrzebne, to modyfikacji może ulegać specyfikacja zamówienia, natomiast należy literalnie trzymać się tych wymogów, jakie zostały zapisane w regulaminie.
Zgodnie z regulaminem Programu, „instalowane oprawy oświetleniowe muszą gwarantować możliwość zdalnego sterowania bez dodatkowej modyfikacji oprawy”. Jeżeli zwrot „… muszą gwarantować możliwość …” oznacza, że oferowana oprawa oświetleniowa musi być wyposażona w moduł komunikacyjny i posiadać certyfikat ZD4i to jaki jest wymagany okres opłaty za transmisję danych (w cenie oprawy). Zgodny z okresem trwałości inwestycji 5 lat? Jeżeli innym, proszę o określenie wymaganego okresu.
Te warunki, które są określone w regulaminie, mają być przez 5 lat utrzymane. Na szczegóły techniczne powinni odpowiedzieć specjaliści.
mc/ aba/