Wiceminister rozwoju, pracy i technologii Robert Tomanek, fot. PAP/Łukasz Gągulski
W Krajowym Planie Odbudowy zwracamy uwagę na zrównoważony rozwój przestrzenny, dlatego tak duża uwaga w tym projekcie jest kierowana do mniejszych gmin – ocenił w czwartek wiceminister funduszy i polityki regionalnej Robert Tomanek.
Wiceminister, który wziął udział w spotkaniu konsultacyjnym w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Małopolskiego w Krakowie podkreślił podczas briefingu, że o mniejszych ośrodkach trzeba pamiętać, bo one są w tej chwili mocno zaniedbane.
„Projekt Krajowego Planu Odbudowy jest w tej chwili na etapie dyskusji, konsultacji i to takich rzeczywistych, które w mojej ocenie (…) przypomina wręcz święto demokracji, mam tu na myśli wysłuchania publiczne – one trwają w tym tygodniu, kiedy prowadzi się dyskusje ze społeczeństwem, również z samorządami” - zaznaczył Tomanek.
„Nie są to jakieś konsultacje na niby, tylko to są konsultacje prawdziwe” - dodał.
Wiceminister funduszy i polityki regionalnej zwrócił uwagę na dwa z pięciu komponentów KPO. Pierwszy dotyczący zielonej energii i zmniejszania energochłonności o planowanej wartości 6,3 mld euro. Prawie połowa tej kwoty – wskazał Tomanek – ma zostać przeznaczona na poprawę efektywności energetycznej budynków mieszkalnych. Termomodernizacja szkół ma kosztować 190 mln euro, a działania związane z technologiami wodorowymi i paliwami alternatywnymi - prawie 800 mln euro.
„Do tego reforma zrównoważonego wykorzystania środowiska naturalnego np. systemy oczyszczania ścieków i zaopatrzenia w wodę poza aglomeracjami oraz zielona transformacja miast i obszarów funkcjonalnych” - dodał wiceminister.
Według niego środki te będą kierowane przede wszystkim do mniejszych gmin, ale skorzystają także metropolie. „Ograniczenie się tylko do metropolii prowadzi czasem metropolie na manowce (...) kiedy zapomnimy o mniejszych gminach, nie osiągniemy celu, który zakładamy” - wskazał.
Drugi z komponentów - zielona i inteligentna mobilność – wskazał Tomanek, zakłada m.in. wzrost wykorzystania transportu przyjaznego dla środowiska, głównie autobusów elektrycznych. Zaplanowano w nim także środki w wysokości ponad 2 mld euro na linie kolejowe oraz na zakup kolejowego taboru pasażerskiego - prawie 400 mln euro.
„W ramach KPO bardzo wielką rolę odgrywa na etapie konsultacji samorząd terytorialny, który będzie również bardzo potrzebny na etapie realizacji. Dlatego bardzo liczymy na współpracę z samorządem, na pomoc w realizacji tego przedsięwzięcia” - podkreślił wiceminister.
Wicemarszałek Małopolski Tomasz Urynowicz poinformował podczas briefingu, że zarząd województwa przyjął w czwartek stanowisko, w którym wyraził swoją opinię zgodnie z harmonogramem konsultacji społecznych KPO.
„W obszarach, o których pan minister mówił zwracamy uwagę na dwa ważne elementy: po pierwsze kwestia czystego powietrza, bo to jest jeden z ważnych komponentów i bardzo ważny akcent zgodny z naszą polityką, ale przede wszystkim wymagający pewnego systemowego uporządkowania” - zaznaczył Urynowicz.
Według zarządu województwa małopolskiego polityka dotycząca poprawy jakości powietrza powinna zostać w jednoznaczny sposób uporządkowana. „Postulujemy, żeby pewne zadania i kompetencje wprost zostały przypisane do samorządów gminnych i wojewódzkich. Tak by ten system koordynacji walki o czyste powietrze był jednoznaczny, żeby już nigdy spory kompetencyjne pomiędzy samorządami gminnymi a wojewódzkimi nie prowadziły nas wszystkich na manowce” - wskazał Urynowicz.
Jak mówił, drugi z postulatów samorządu dotyczy gospodarki wodno - ściekowej. „Postulujemy, by także głos samorządów regionalnych w tym elemencie bardzo mocno uwzględnić, abyśmy mogli być instytucją współzarządzającą projektami w tym obszarze” - wyjaśnił wicemarszałek.
Krajowy Plan Odbudowy to kompleksowy dokument określający cele związane z odbudową i tworzeniem odporności społeczno-gospodarczej Polski po kryzysie wywołanym przez pandemię COVID-19. Zostały w nim zawarte propozycje reform i inwestycji, które pomogą Polsce wrócić na właściwe tory rozwoju.
KPO powstaje w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej. Tego typu dokument opracowuje każde z państw członkowskich Unii Europejskiej. To podstawa do skorzystania z Instrumentu Odbudowy i Zwiększenia Odporności, którego wartość to 750 mld euro. Z tej puli Polska będzie miała do dyspozycji około 58 mld euro. Na tę kwotę składa się 23,9 mld euro dotacji i 34,2 mld euro pożyczek.
Pieniądze w ramach KPO będą inwestowane w pięciu obszarach: odporność i konkurencyjność gospodarki – 18,6 mld zł; zielona energia i zmniejszenie energochłonności – 28,6 mld zł; transformacja cyfrowa – 13,7 mld zł; dostępność i jakość ochrony zdrowia – 19,2 mld zł; zielona i inteligentna mobilność – 27,4 mld zł.
26 lutego Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej rozpoczęło konsultacje KPO, które trwają do 2 kwietnia 2021 r. Do końca kwietnia br. Polska ma czas na przekazanie KPO Komisji Europejskiej. Ta z kolei będzie miała dwa miesiące na zaakceptowanie planu.
rgr/ mp/