Miejska Biblioteka Publiczna w Kędzierzynie-Koźlu świętuje jubileusz 60-lecia. Powstała w 1948 roku. Wcześniej na terenie Koźla działała Powiatowa Biblioteka Publiczna, przy której znajdowała się wypożyczalnia miejska. Wkrótce potem, bo 29 marca 1948 roku powołano do życia Miejską Bibliotekę Publiczną. W zeszłym tygodniu zorganizowano uroczystości upamiętniające to wydarzenie.

Warto przy tej okazji przedstawić dorobek i potencjał tej placówki kulturalnej, która jest niewątpliwie jedną z wizytówek Kędzierzyna-Koźla.

Obecnie w mieście funkcjonuje 7 bibliotek działających na osiedlach oraz centralna biblioteka zlokalizowana w Koźlu.

Dzięki gromadzeniu różnego rodzaju zbiorów, książek, czasopism, filmów DVD, publikacji mówionych (na płytach CD i kasetach magnetofonowych) multimediów, biblioteka zapewnia mieszkańcom miasta pełną obsługę biblioteczną.

Biblioteki działające w Kędzierzynie-Koźlu zajmują powierzchnię 2500 m2. Spośród ośmiu placówek, trzy zostały gruntownie zmodernizowane i wyposażone w nowy sprzęt. Są to: Filia nr 5, siedziba główna MBP oraz Filia nr 11.

Nowy wizerunek

W siedzibie głównej Miejskiej Biblioteki Publicznej (Rynek 3), modernizowanej w latach 2002-2007, zmieniono fasadę budynku dostosowując ją do zabytkowego otoczenia oraz poprawiono funkcjonalność pomieszczeń. W wyniku modernizacji biblioteka zyskała ponad 200 m2, a działalność rozszerzono o centrum multimedialno-internetowe i salę odczytowo-wystawową. Remont kosztował ponad 2 mln zł i realizowany był ze środków własnych.

Filia nr 5 przy (ul. Damrota) - dzięki realizacji projektu „Zwiększenie dostępu do usług publicznych", współfinansowanego ze środków unijnych w ramach ZPORR, rozbudowano i zmodernizowano bibliotekę w centrum Kędzierzyna. Biblioteka zyskała ponad 400 m2, a jej działalność została rozszerzona o dział zbiorów nieksiążkowych oraz kawiarenkę internetową. Biblioteka została wyposażona w nowe meble, zakupiono nowoczesny sprzęt komputerowy i techniczny, zwiększono liczbę stanowisk internetowych, informacyjnych oraz przeznaczonych dla bibliotekarzy. Całość modernizacji wykonanej w latach 2006-2008 kosztowała 1,5 mln zł.

Filia nr 11 (os. Piastów) - do potrzeb biblioteki zaadaptowano pomieszczenia znajdujące się w szkole prowadzonej przez Wojewódzki Zakład Doskonalenia Zawodowego. Adaptacji dokonano w latach 2005-2006. Biblioteka zyskała nowoczesny, estetyczny lokal o powierzchni 120 m2 z kilkoma miejscami internetowymi. Koszt inwestycji to ponad 300 tys. zł.

Spośród pięciu pozostałych placówek, 2 wymagają gruntownego remontu, natomiast kolejne 3 działają w dobrych warunkach lokalowych.

Komputeryzacja

Komputeryzacja oraz związane z nią nowe usługi są obecnie jednym z głównych czynników wpływających na działalność bibliotek, a także synonimem ich nowoczesności. Proces komputeryzacji MBP rozpoczął się w 1992 roku, kiedy zakupiono pierwsze komputery. W marcu 1993 r. rozpoczęto wprowadzanie pierwszych opisów bibliograficznych w systemie SIB. W drugim półroczu 1996 r. uruchomiono moduł wypożyczania z wypożyczalni książek MBP, a w 1997 r. poprzez łącze dzierżawne również w Filii nr 5 rozpoczęto komputerową obsługę czytelników.

Pierwsze stanowiska z dostępem do Internetu czytelnicy otrzymali w 1998 roku. Od września 2000 r. po konwersji bazy danych z SIB w bibliotece funkcjonuje system PROLIB, a od lutego 2008 r. PROLIB M21, zapewniający pełną obsługę informacyjną mieszkańcom miasta. Obecnie w bibliotekach Kędzierzyna-Koźla znajdują się 104 komputery, w tym 69 dostępnych dla czytelników. Wszystkie komputery pracują w sieci.

Zbiory

W ciągu ostatnich lat w Miejskiej Bibliotece Publicznej nastąpiły duże zmiany. Generalnie jednak sama rola biblioteki się nie zmieniła. Dalej jest ona placówką, która wspiera swoich czytelników w kształceniu, pracy i organizacji wolnego czasu. To czytelnicy i ich potrzeby określają zakres gromadzonych zbiorów. W bibliotekach Kędzierzyna-Koźla znajduje się blisko 200 000 jednostek inwentarzowych zbiorów (199 932), wśród których zbiory nieksiążkowe stanowią 11 %.

W roku 2007 w bibliotekach Kędzierzyna-Koźla udostępniono 345 631 jednostek zbiorów inwentarzowych w tym w wypożyczalniach 233 764 i 110 210 w czytelniach. Zarejestrowano 159 007 odwiedzin.

Funkcja informacyjna współczesnej biblioteki jest jednym z najważniejszych jej zadań. Wartość i społeczna użyteczność działalności bibliotecznej zależy od tego, w jakim stopniu odpowiada ona na potrzeby obsługiwanego środowiska. Rzetelna i szybka informacja jest równie ważna dla ucznia, studenta czy lokalnego przedsiębiorcy.

Wszystkie placówki działające w sieci są skomputeryzowane i działają w programie bibliotecznym PROLIB M 21. Mają one dostęp do Internetu i baz danych MBP. Podstawą systemu informacyjnego są bazy danych w systemie PROLIB M21 i SOWA 2. System PROLIB umożliwia pełną automatyzację czynności związanych z gromadzeniem, katalogowaniem, udostępnianiem zbiorów bibliotecznych oraz wyszukiwaniem informacji o nich, a także wszystkich operacji związanych z obsługą czytelników. W SOWIE 2 opracowywana jest bibliografia regionalna i zagadnieniowa.

Od Krajobrazów Słowa po Dyskusyjny Klub Książki

Biblioteka prowadzi bogatą i różnorodną działalność w zakresie edukacji kulturalnej i literackiej. Do stałych form należą: organizowany od 15 lat Ogólnopolski Konkurs Literacki „Krajobrazy Słowa", którego finał połączony jest z promocją pokonkursowej antologii i koncertem poezji śpiewanej, „Małe Krajobrazy Słowa", które od 1996 roku wyzwalają aktywność twórczą wśród dzieci i młodzieży, Dni Literatury dla dzieci i młodzieży, Rodzinne Czytanki w Bibliotece, Zielona Biblioteka, Festiwal Poetów i Turniej Jednego Wiersza.

Natomiast „Tydzień Bibliotek", Cała Polska czyta dzieciom, „4 Pory Książki", Dyskusyjny Klub Książki, to ogólnopolskie akcje, w których kędzierzyńsko-kozielska biblioteka aktywnie uczestniczy.

Przeprowadzona wyżej analiza zasobów i oferty bibliotecznej Miejskiej Biblioteki Publicznej pokazuje, jak zmieniła się ona w ciągu ostatnich lat. Rola biblioteki generalnie się nie zmieniła - dalej jest ona placówką usługową nastawioną na obsługę czytelników, ale zmieniają się potrzeby użytkowników i oferta biblioteczna musi za nimi nadążać.

Dzięki bogatej i różnorodnej ofercie Miejska Biblioteka Publiczna w opinii czytelników jest nie tylko wypożyczalnią książek, ale również ważnym miejscem na mapie kulturalnej miasta.

W roku 2005 w badaniach zleconych przez gminę, a przeprowadzonych przez studentów szkół wyższych z Raciborza i Opola, mających na celu m.in. ocenę miejskich instytucji, biblioteka została oceniona najwyżej.

Wszystko dla ludzi

Co zatem zyskali czytelnicy w ciągu ostatnich lat?

- dostęp do informacji o zbiorach bibliotecznych poprzez OPAC WWW,

- dostęp do zasobów Internetu we wszystkich bibliotekach całej sieci,

- dostęp do baz bibliograficznych regionalnej i zagadnieniowej (lokalnie i przez Internet)

- dostęp do strony internetowej http://www.mbpkk.pl/, która jest źródłem informacji o świadczonych usługach, organizowanych imprezach, oferowanych nowościach itp. dostęp do baz tekstowych LEX Gamma, Infor Lex - polskie prawo gospodarcze

- dostęp do baz bibliograficznych (Przewodnik Bibliograficzny, Bibliografia Zawartości Czasopism),

- zdalną rezerwację i prolongatę książek.

- dostęp do informacji i zasobów kultury oraz wiedzy dla osób niesprawnym wzrokowo,

- bezprzewodowy dostęp do Internetu

- automatyczne wysyłanie pocztą elektroniczną informacji o zbliżającym się terminie zwrotu książek i rozpoczęciu naliczania kary za przetrzymywanie.

- możliwość uczestnictwa w różnorodnych wydarzeniach kulturalnych dzięki realizacji projektów.

Andrzej Kopacki
asystent prasowy prezydenta miasta Kędzierzyna-Koźla